Hotline 24/7
08983-08983

Cách khắc phục triệu chứng mệt mỏi sau khi xuống xe?

Câu hỏi

Chào AloBacsi, Tôi 32 tuổi, bị say xe rất nặng. Mặc dù uống thuốc say xe rồi nhưng sau khi xuống xe vẫn còn lâng lâng chóng mặt mất 1-2 ngày. Mong bác sĩ chỉ cho tôi cách khắc phục sao cho mau hết mệt sau khi xuống xe ạ. Cảm ơn AloBacsi!

Trả lời

ThS.BS Khâu Minh Tuấn

ThS.BS Khâu Minh Tuấn

Phụ trách khoa Cấp cứu tổng hợp - Bệnh viện Nhân dân 115

Tình trạng say xe. Ảnh minh họa - Nguồn Internet
Tình trạng say xe. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Bạn Vân Sơn thân mến,

Não bộ có thể cảm nhận sự chuyển động của cơ thể qua các con đường khác nhau bằng hệ thần kinh bao gồm cả tai trong, mắt và các mô của cơ thể. Khi cơ thể di chuyển có chủ ý, ví dụ như khi đi bộ, não sẽ điều khiển bằng cách tổng hợp các thông tin về con đường bạn đang đi.

Tuy nhiên, khi bạn đi xe khách hay đi tàu thì khác. Các triệu chứng say tàu xe xuất hiện khi hệ thống thần kinh trung ương nhận được các thông điệp mâu thuẫn từ các hệ thống cảm giác: tai trong, mắt, các thụ thể áp lực da và các cơ quan cảm thụ khớp.

Ví dụ như nếu bạn ngồi trên thuyền hoặc trong xe hơi (không nhìn ra ngoài cửa sổ), tai trong sẽ gửi tín hiệu rằng bạn đang cử động lên và xuống, trái và phải, nhưng đôi mắt lại chỉ thấy được cảnh tĩnh. Do đó, người ta giả thiết rằng xung đột giữa các tín hiệu truyền đến hệ thần kinh gây ra tình trạng say tàu xe.

Các triệu chứng say xe thường chấm dứt khi xe dừng hẳn. Tuy nhiên, đối với một số người, các triệu chứng này có thể kéo dài một vài ngày sau khi chuyến đi kết thúc. Do đó, bạn nên thực hiện nhiều cách khi đang đi xe để chống say xe như sau:

- Bạn nên ngồi ở vị trí sao cho mắt, tai trong có thể cảm nhận và nhìn cùng một chuyển động

- Trong xe hơi, bạn ngồi ở ghế trước và nhìn cảnh quan ở phía xa

- Trên thuyền, bạn lên trên boong và theo dõi chuyển động của đường chân trời

- Trong máy bay, bạn ngồi bên cửa sổ và nhìn ra ngoài. Ngoài ra, bạn hãy chọn chỗ ngồi ở khu vực giữa máy bay, gần cánh, nơi có ít chuyển động nhất

- Không đọc sách báo khi đang đi xe, máy bay… nếu bạn bị say tàu xe và không ngồi vào ghế quay mặt về phía sau

- Tránh các mùi mạnh và thực phẩm nhiều gia vị ngay trước và trong khi đi xe.

Thuốc cũng là một cách tốt để ngăn ngừa say tàu xe trước khi đi du lịch. Dưới đây là một số loại thuốc bạn có thể sử dụng:

- Scopolamine: Đây là loại thuốc thường dùng nhất cho bệnh say tàu xe. Bạn nên dùng thuốc trước khi các triệu chứng say tàu xe bắt đầu xuất hiện. Thông thường, thuốc có dạng miếng dán được sử dụng phía sau tai 6–8 giờ trước khi đi du lịch. Thuốc có các phản ứng phụ nghiêm trọng: đỏ mắt, nhìn thấy vầng hào quang quanh ánh sáng; Nhìn mờ và tăng nhạy cảm với ánh sáng; Lẫn lộn, kích động, cực kỳ sợ hãi, ảo giác, có suy nghĩ hoặc hành vi khác thường;

- Promethazine: Bạn nên dùng 2 giờ trước khi đi du lịch. Tác dụng của thuốc sẽ kéo dài 6–8 giờ. Ngoài ra, bạn có thể cảm thấy buồn ngủ và khô miệng do tác dụng phụ của thuốc.

- Cyclizine: có hiệu quả nhất khi bạn dùng ít nhất 30 phút trước khi đi du lịch. Bạn không nên dùng cho trẻ em dưới 6 tuổi và thuốc có các phản ứng phụ tương tự như scopolamine.

- Dimenhydrinate: Bạn nên uống thuốc 4-8 giờ 1 lần. Tuy nhiên, thuốc cũng có tác dụng phụ tương tự như scopolamine.

- Meclizine: Bạn nên sử dụng loại thuốc này 1 giờ trước khi đi du lịch để đạt hiệu quả tốt nhất. Tuy nhiên, bạn lưu ý không nên dùng thuốc cho trẻ dưới 12 tuổi. Ngoài ra, bạn cũng có thể bị buồn ngủ và khô miệng do tác dụng phụ của thuốc.

Nếu sau chuyến đi, bạn vẫn còn cảm giác chóng mặt thì nên nằm nghỉ ngơi và có thể dùng thêm thuốc giảm chóng mặt như acetyl - D - leucin chẳng hạn.

Thân mến.

Mời tham khảo thêm:



Say tàu xe là tình trạng mất ổn định của tai trong do xe lắc hoặc bất kỳ tác động nào tới tai trong.

Khi bị say xe, bạn sẽ cảm thấy:

- Buồn nôn
- Da nhợt nhạt
- Đổ mồ hôi
- Tiết nước bọt nhiều
- Hơi thở ngắn
- Chóng mặt, buồn ngủ
- Khó chịu, mệt mỏi.

Ngoài ra, các dấu hiệu sau cũng cho thấy bạn bị say xe nhẹ:

- Đau đầu
- Lo lắng nhẹ
- Ngáp.

Bạn có thể phòng ngừa và chống say xe bằng nhiều cách:

- Nhìn vào chân trời

Các nhà khoa học khuyên bạn nên nhìn ra ngoài cửa sổ khi xe đang di chuyển và nhìn về phía chân trời theo hướng xe đi. Nhờ đó, mắt bạn sẽ nhìn thấy sự chuyển động và các tín hiệu truyền đến não sẽ không bị mâu thuẫn với nhau.

- Nhắm hờ mắt và cố gắng ngủ

Vào ban đêm hoặc trên tàu không có cửa sổ, bạn nên nhắm mắt lại hoặc nếu có thể, hãy ngủ một lát. Điều này giải quyết mâu thuẫn giữa các tín hiệu truyền đến não của mắt và tai trong.

- Nhai kẹo cao su

Một phương pháp đơn giản để giảm nhẹ tình trạng say xe thông thường là nhai kẹo cao su. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể ăn đồ ngọt hay nhai bất cứ thứ gì có thể làm giảm tác động sai giữa các tín hiệu truyền đến não, mắt và tai trong.

- Hít thở không khí trong lành

Không khí trong lành, mát mẻ cũng có thể làm giảm nhẹ tình trạng say tàu xe. Vì thế, xe cũng cần được vệ sinh sạch sẽ để không khí trong lành.

- Dùng gừng

Bạn có thể nhai gừng tươi hoặc dùng thuốc gừng để làm giảm các triệu chứng. Hiện nay các nhà khoa học vẫn đang nghiên cứu thêm về việc nhai gừng có ích cho tình trạng say xe hay không.

- Bấm huyệt

Một số nghiên cứu cho thấy rằng bấm huyệt có thể giúp làm giảm các triệu chứng của say tàu xe như châm cứu.

Các nghiên cứu y học vẫn chưa đưa ra bằng chứng cho thấy các biện pháp chữa bệnh dân gian phổ biến như dùng bánh quy soda và nước 7 Up hoặc các sản phẩm gừng có hiệu quả trong việc giảm triệu chứng say tàu xe. Do đó, nếu dùng những thực phẩm, thức uống trên mà không mang lại hiệu quả, bạn nên dừng lại ngay nhé.


ThS.BS Khâu Minh Tuấn
Phó khoa Cấp cứu tổng hợp, BV Nhân dân 115


Tìm câu hỏi khám bệnh

Được tìm nhiều:

Đối tác AloBacsi

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ

Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

hoàn toàn MIỄN PHÍ

Khám bệnh online

X