Đề phòng nguy cơ hình thành cục máu đông sau khi tiêm vắc xin và điều trị khỏi COVID-19

1. Nguy cơ hình thành cục máu đông sau điều trị COVID-19

Dịch bệnh hoành hành khắp thế giới 2 năm qua, song cho đến nay tác động của COVID-19 lên sức khỏe người mắc bệnh vẫn chưa được giải mã hoàn toàn.

Trong đó, qua nhiều nghiên cứu được thực hiện khiến các nhà khoa học nghi ngại virus SARS-CoV-2 là một trong những nguyên nhân làm xuất hiện các cục máu đông, dẫn tới tăng nguy cơ đột quỵ ở người bệnh COVID-19.

Điển hình là trường hợp một người đàn ông gốc Phi 44 tuổi được phát hiện nhiễm và trở thành ca tử vong đầu tiên do COVID-19 ở Mỹ vào tháng 3/2020. Các bác sĩ đi từ ngạc nhiên đến kinh hoàng khi phát hiện ở phổi bệnh nhân có hàng trăm cục máu đông nhỏ ti li bám đầy trên đó.

Theo phân tích, khi virus SARS-CoV-2 tấn công các tế bào phổi và nội mô, hệ thống miễn dịch sẽ khởi động phản ứng bảo vệ, khiến tế bào hồng cầu và tiểu cầu hình thành cục máu đông nhằm cầm máu ở những nơi bị virus tổn hại. Với người bình thường, việc xuất hiện các cục máu đông khi bị tổn thương sẽ không gây tổn hại nhiều, thậm chí là điều tốt.

Tuy nhiên, ở người bị mắc COVID-19, các cục máu đông sẽ xuất hiện bất thường. Việc chúng xuất hiện không đúng chỗ sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng. Các cục máu sẽ tích tụ thành khối huyết tại mạch máu hoặc nguy hiểm hơn là trong buồng tim, gây tắc nghẽn hệ tuần hoàn máu. Nguy cơ đột quỵ và mắc các di chứng khác khi ấy sẽ rất cao.

Không chỉ vậy, theo bài báo khoa học đăng trên tạp chí y học The Lancet trong hai tuần đầu tiên sau khi điều trị khỏi COVID-19, nguy cơ đau tim và đột quỵ do thiếu máu cục bộ tăng lên đáng kể.

Cụ thể, có hơn 86.000 người đã tham gia cuộc điều tra diễn ra từ ngày 1/2-1/9/2020 với độ tuổi trung bình là 48 tuổi. Các nhà khoa học đã so sánh tỷ lệ nhồi máu cơ tim và đột quỵ ở bệnh nhân COVID-19 với tỷ lệ rối loạn tim mạch ở những người thuộc nhóm đối chứng (348.000 người).

Kết quả cho thấy virus SARS-CoV-2 làm tăng gấp gần 3 lần nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp tính và đột quỵ trong 2 tuần đầu tiên sau khi bệnh nhân bình phục. Mối liên quan này vẫn tồn tại bất chấp sự khác biệt về các căn bệnh nền của mỗi bệnh nhân, cũng như tuổi tác, giới tính và các yếu tố kinh tế - xã hội của họ.

2. Nỗi sợ vô hình mang tên "biến chứng huyết khối sau tiêm vắc xin ngừa COVID-19"

Không chỉ sau điều trị COVID-19, biến chứng huyết khối (đông máu) sau tiêm vắc xin phòng ngừa COVID-19 cũng khiến nhiều người lo lắng.

Mặc dù tỷ lệ xảy ra rất hiếm nhưng Tổ chức Y tế thế giới (WHO) yêu cầu cảnh giác, theo dõi, phát hiện sớm và xử trí kịp thời những biến cố hiếm gặp ở người sau tiêm vắc xin COVID-19 nghi ngờ giảm tiểu cầu, đông máu rải rác trong lòng mạch, huyết khối tĩnh mạch não.

Các nghiên cứu cho thấy sau tiêm vắc xin COVID-19, cơ thể có thể sinh kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (platelet factor-PF4). Phức hợp kháng nguyên kháng thể đó hoạt hóa tiểu cầu quá mức dẫn đến giảm tiểu cầu, gây huyết khối và có thể chảy máu, gặp nhiều hơn ở phụ nữ dưới 60 tuổi.

Trước những thông tin này khiến bệnh nhân, những người sau điều trị hay tiêm vắc xin COVID-19 hoang mang, nhiều câu hỏi được đặt ra:

Vậy, tỷ lệ biến chứng huyết khối sau điều trị COVID-19 hay tiêm vắc xin ra sao?
Đề phòng nguy cơ hình thành huyết khối bằng cách nào?

Để giúp bạn đọc giải tỏa những thắc mắc này, AloBacsi đã mời TS.BS Trần Chí Cường - Chủ tịch Hội Can thiệp Thần kinh TPHCM, Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ giải đáp trong chương trình giao lưu trực tuyến với chủ đề "Đề phòng nguy cơ hình thành cục máu đông sau khi tiêm vắc xin và điều trị khỏi COVID-19".

Chương trình sẽ được phát sóng trên AloBacsi.com, Youtube AloBacsi, Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời vào lúc 20g thứ 3, ngày 24/8.

Ngay từ bây giờ, bạn đọc có câu hỏi và băn khoăn về vấn đề này hãy gửi câu hỏi về cho chúng tôi qua website AloBacsi.vn, email kbol@alobacsi.vn, Inbox câu hỏi trực tiếp qua Fanpage AloBacsi - Hỏi bác sĩ trả lời để chuyên gia trả lời trực tiếp trong chương trình.

Trân trọng cảm ơn Nhãn hàng NattoEnzym - hỗ trợ làm tan cục máu đông, giúp ngừa đột quỵ nguyên liệu Nhật Bản của Công ty cổ phần Dược Hậu Giang đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này.