1. Liệt dây thần kinh số 7 do những nguyên nhân và yếu tố nào?

Trước tiên xin hỏi BS, liệt dây thần kinh số 7 do những nguyên nhân và yếu tố nào gây ra?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Liệt dây thần kinh số 7 còn gọi là liệt Bell, bệnh đã được ghi nhận từ rất lâu. Trong Đông Y của Việt Nam gọi là liệt mặt do lạnh. Tuy nhiên sau này, theo nghiên cứu cho thấy liệt dây thần kinh số 7 là tác động của virus thuộc nhóm Herpes Simplex.

Điều kiện thuận lợi có thể là sức đề kháng, thời tiết hoặc một số bệnh lý nhiễm trùng ở vùng tai, tuyến mang tai làm liệt dây thần kinh số 7.

2. Thời tiết lạnh, giao mùa tác động gì đến liệt dây thần kinh số 7?

Thời tiết lạnh, giao mùa tác động như thế nào đến nguy cơ bị liệt dây thần kinh số 7, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Thông thường ở các mùa khác hoặc những xứ không lạnh như miền Nam Việt Nam, vẫn có người liệt dây thần kinh số 7, không phải đến mùa lạnh mới xảy ra vấn đề này. Mùa lạnh có thể là yếu tố thuận lợi nhưng không phải là nguyên nhân chính.

3. Ngoài liệt dây thần kinh số 7, nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng trẻ méo miệng, mắt không nhắm kín?

Ngoài liệt dây thần kinh số 7, trong thời điểm hiện nay còn những nguyên nhân nào khác dẫn đến tình trạng trẻ méo miệng, mắt không nhắm kín như trường hợp trên?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Liệt mặt, méo miệng, mắt không nhắm kín là biểu hiện của liệt dây thần kinh số 7. Tuy nhiên, liệt dây thần kinh số 7 còn do nguyên nhân thần kinh hoặc nguyên nhân trên bộ não.

4. Liệt dây thần kinh số 7 không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến nguy cơ gì?

Liệt dây thần kinh số 7, hoặc tình trạng trẻ méo miệng, mắt không nhắm kín không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến các vấn đề nào cho sức khỏe của trẻ, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Nếu không điều trị thời kịp thời bệnh lý của liệt dây thần kinh số 7 sẽ để lại di chứng. Một số trẻ có thể tự hồi phục, tuy nhiên đa số có di chứng méo miệng ít hoặc méo miệng nhiều và rất lâu mới hồi phục.

Nếu do nguyên nhân khác như thần kinh, não sẽ có những biến chứng của bệnh như u não, viêm tuyến mang tai, viêm tai,...

5. Ngoài méo miệng, mắt không nhắm kín, liệt dây thần kinh số 7 còn có triệu chứng nào khác?

Ngoài biểu hiện méo miệng, mắt không nhắm kín… còn có các triệu chứng nào khác dễ bị bỏ sót hơn, thưa BS? Tình trạng này có thể nhầm lẫn với các bệnh lý nào và làm sao để nhận diện ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Méo miệng là biểu hiện không thể nhầm lẫn, khi trẻ cười hoặc khóc sẽ lệch và mắt nhắm không kín (một bên mắt nhắm được và một bên không). Thông thường sẽ không có triệu chứng đi kèm.

6. Phụ huynh cần làm gì khi trẻ liệt dây thần kinh số 7?

Những điều phụ huynh cần làm khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu kể trên ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Khi trẻ có hiện tượng méo miệng, mắt nhắm không kín hoặc hơi méo miệng phải cho trẻ đi khám để bác sĩ xác định tình trạng và tổn thương ở trung ương hay ngoại biên để tiến hành điều trị càng sớm càng tốt.

7. Tây Y điều trị liệt dây thần kinh số 7 như thế nào?

Trong Tây Y, điều trị tình trạng này như thế nào, thưa BS? Ngoài việc điều trị từ bác sĩ, các bậc phụ huynh có thể làm những gì để trẻ nhanh hồi phục hơn?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Đối với Tây Y, thường sẽ uống 2 loại thuốc là thuốc kháng virus (Aciclovir) và sử dụng liều kháng viêm (Corticoid) sớm.

Sau đó, tập vật lý trị liệu bằng cách vuốt mặt bên bị méo và theo dõi. Ngoài ra, có thể sử dụng thêm thuốc bổ (vitamin nhóm B).

8. Đâu là những sai lầm cần tránh khi trẻ bị liệt dây thần kinh số 7 và bao lâu bệnh có thể hồi phục?

Và đâu là những sai lầm cần tránh khi trẻ có các biểu hiện này, thưa BS? Nếu được điều trị tốt, bao lâu trẻ có thể phục hồi ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Người bệnh nên khám Tây Y trước, vì trong 5 ngày đầu việc điều trị rất quan trọng, nếu để qua thời gian này khả năng hồi phục sẽ giảm. Khi khám trễ, thuốc sẽ không còn tác dụng và việc hồi phục sẽ mất rất nhiều thời gian hoặc méo miệng vĩnh viễn.

9. Nên làm gì để phòng ngừa liệt dây thần kinh số 7?

Để phòng ngừa tình trạng này trên trẻ em cũng như người lớn, chúng ta cần làm những gì?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Đây là căn bệnh không thể phòng ngừa, vì nguyên nhân gây bệnh do virus, các virus này tiềm ẩn trong người chúng ta.

Nguy hiểm nhất không phải là trẻ em mà là người lớn. Vì méo miệng còn có thể là biểu hiện của tai biến, trong khi đó, tai biến rất ít gặp ở trẻ em. Khi gặp tình trạng này người bệnh cần được đi khám ngay.

10. Cần lưu ý những gì khi giữ ấm, làm sao biết trẻ đã đủ ấm hay chưa?

Đặc biệt, trong mùa lạnh, việc giữ ấm rất quan trọng, nhờ BS chia sẻ thêm:

- Những vị trí quan trọng cần giữ ấm là gì?

- Cần lưu ý những gì khi giữ ấm? Làm sao để biết trẻ đủ ấm hay chưa (hay đang quá nóng hoặc vẫn còn lạnh)?.

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Nên giữ ấm toàn thân, đặc biệt là vùng đầu, ngực và lòng bàn chân. Không khí hít vào rất quan trọng nên có mạng che trước mặt hoặc giảm luồng gió thổi trực tiếp vào miệng và uống nước ấm. Khi đi ra ngoài, phải dự đoán trước thời tiết để giữ ấm cho trẻ. Đối với mùa lạnh, nếu không giữ ấm trẻ có khả năng viêm phổi, cúm, cảm, viêm mũi dị ứng,...