Cách nhận biết và phòng ngừa ung thư da
Dựa trên tính đối xứng, màu sắc, đường viền, đường kính và sự tiến triển của các nốt, đốm trên da, bạn có thể nhận ra dấu hiệu của bệnh ung thư da.
Mặc dù là cơ quan lớn nhất cơ thể - và là một trong những cơ quan thiết yếu nhất cho sự sống còn của con người - chúng ta lại hiếm khi đối xử với da của mình bằng tình yêu, sự chăm sóc và tôn trọng mà nó xứng đáng được hưởng.
Những vết thâm tím, bỏng, phồng rộp – làn da phải chịu đựng gánh nặng của tất cả những thứ đó. Và chúng ta đền đáp công lao ấy thế nào? Bằng cách phớt lờ toàn bộ dấu hiệu và tín hiệu mà nó gửi đến cho chúng ta!
Nốt ruồi, tàn nhang, vết bớt có vẻ như không phải vấn đề gì to tát. Nhưng chúng có thể báo hiệu một số quan ngại nghiêm trọng – như ung thư hắc tố (melanoma), dạng ung thư da nguy hiểm nhất.
Theo Tổ chức Ung thư Da, cứ 57 phút trôi qua, lại có một người thiệt mạng vì ung thư hắc tố. Và nếu bạn có nhiều hơn 5 lần cháy nắng trong đời, khả năng bị ung thư hắc tố của bạn tăng lên gấp hơn 2 lần.
Tuy nhiên, luôn có các cách để nhận biết các dấu hiệu và triệu chứng ung thư da. Tất cả những gì bạn phải làm là học từ đầu, những điều cơ bản nhất.
"A" - "Asymmetry" - sự không đối xứng
Một nốt ruồi bình thường, lành tính sẽ biểu hiện tính đối xứng. Có nghĩa là, nếu bạn vẽ 1 đường thẳng chia đôi nốt ruồi thì 2 bên nốt ruồi đó trông sẽ gần như giống hệt nhau.
Trong khi đó, thương tổn của ung thư hắc tố - loại nốt ruồi nguy hại mà bạn cần quan tâm – có đặc trưng là không đối xứng về hình dạng. Do đó, một nốt ruồi không có tính đối xứng nên là dấu hiệu để bạn đi khám bác sĩ ngay.
"B" - "Border" - đường viền
Nốt ruồi không mang mầm ung thư có đường viền hoặc gờ đều, rõ. Bờ nốt ruồi thường dễ xác định và chúng tạo nên một hình dạng rõ ràng.
Thương tổn của ung thư hắc tố có đường viền mờ, không đều, có vết khía. Chúng không có hình dạng rõ ràng. Những nốt ruồi này có thể mang mầm ung thư và cần được kiểm tra tại bệnh viện.
"C" - "Color" – màu sắc
Nốt ruồi vô hại thường là một khối đơn nhất màu nâu hoặc rám nắng. Màu sắc của chúng đồng đều và bao phủ liên tục khắp bề mặt nốt ruồi.
Còn nếu nốt ruồi có nhiều màu và sự chuyển màu thì có thể đó là sự thương tổn của ung thư hắc tố. Sự phân bố không đều của màu sắc có thể là dấu hiệu của mầm bệnh ung thư.
"D" - "Diameter" - đường kính
Nốt ruồi lành tính có đặc trưng là không lớn hơn kích cỡ của một cục tẩy hoặc về đường kính là 6mm.
Nếu bạn có một nốt trên da lớn hơn kích cỡ này, nó có thể là dấu hiệu của thương tổn do ung thư hắc tố gây ra. Việc cần làm chắc chắn là tới bệnh viện kiểm tra.
"E" - "Evolving" - sự tiến triển
Nếu bạn để ý thấy nốt ruồi hoặc đốm trên da thay đổi hình dạng, màu sắc, kích cỡ, bạn có thể nghĩ tới ung thư hắc tố.
Theo Tổ chức Nghiên cứu Ung thư hắc tố, biết được những gì là bình thường với bạn có thể cứu mạng sống của bạn. Nếu bạn cho rằng đã nhìn thấy thay đổi nào đó trên da, hãy chắc chắn rằng bạn sẽ lên lịch để gặp chuyên gia về da ngay lập tức.
Vậy bạn có thể làm gì để bảo vệ làn da của mình và ngăn ngừa ung thư da?
Hãy bắt đầu bằng việc thoa kem chống nắng mỗi ngày – không chỉ thoa kem khi bạn tới bãi biển hay bể bơi. Đảm bảo rằng loại kem chống nắng bạn dùng có chỉ số chống nắng ít nhất 15 SPF và nó có thể bảo vệ da bạn khỏi tia UVA, UVB bởi cả 2 loại tia này đều gây hại cho da.
Hãy tránh xa các thiết bị tạo làn da rám nắng bởi bạn sẽ phải tiếp xúc trực tiếp với tia UVA và UVB. Chúng cũng gây ra tình trạng lão hóa sớm và có thể khiến bạn mắc bệnh về mắt hoặc ung thư.
Kiểm tra từng centimet trên cơ thể bạn, không chỉ ở những vị trí dễ nhìn thấy. Mặc dù ung thư hắc tố xảy ra phổ biến nhất ở những vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, nó vẫn có thể xuất hiện ở bất cứ đâu. Hãy chắc chắn rằng bạn kiểm tra bàn chân, ngón chân, móng và thậm chí cả vùng nhạy cảm nữa.
Cuối cùng, cách tốt nhất để ngừa ung thư da là lên lịch kiểm tra sức khoẻ da hàng năm với một chuyên gia. Chi phí có thể đắt đỏ nhưng bạn có thể trả giá bao nhiêu cho chính mạng sống của mình? Hãy để bác sĩ kiểm tra và phát hiện bất cứ vết, đốm, nốt nào trên người bạn.
Theo H Nguyễn - Trí thức trẻ
Bài viết có hữu ích với bạn?
Có thể bạn quan tâm
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ
Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình
Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình