Bác sĩ sẽ được kê thực phẩm chức năng?

Ngày 30/11, Bộ Y tế kết hợp với Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam tổ chức hội thảo Thực phẩm chức năng (TPCN): Vai trò trong dự phòng, thực trạng quản lý và định hướng trong thời gian tới. Bộ Y tế cho biết đang lấy ý kiến và dự định đến cuối năm sẽ ban hành thông tư quản lý TPCN. Bởi Việt Nam hiện có 10.000 sản phẩm TPCN, nhập khẩu chiếm 40%. Gần 1.800 doanh nghiệp trong nước tham gia sản xuất TPCN. Lãnh đạo Bộ Y tế không đồng ý dùng chữ TPCN “tràn lan” mà là dùng chữ “bùng nổ”.

Thông tư 04 không cấm bác sĩ kê TPCN?

Tại phần thảo luận, có ý kiến đại biểu cho rằng Thông tư 04 năm 2008 về quy chế kê đơn thuốc trong điều trị ngoại trú không cho thầy thuốc kê TPCN trong đơn thuốc. Tuy nhiên, bằng nhiều cách, các bác sĩ vẫn cứ lén lút kê TPCN. Nhiều người dân tá hỏa khi toa thuốc lên đến cả triệu đồng, trong đó trị giá TPCN chiếm 70%-80%. Có TPCN chẳng liên quan gì đến bệnh tật của bệnh nhân mà bác sĩ vẫn cứ kê. Ngoài ra, có nhiều ý kiến khác cũng cho rằng giá cả TPCN được thổi lên cao. Ở nước ngoài bán vài chục ngàn đồng/hộp nhưng về Việt Nam lên vài trăm đến 1 triệu đồng/hộp, trong khi người dân thì nghèo. Làm sao quản lý và liệu dân nghèo có chịu nổi giá đó không?

TPCN cần có một cơ chế quản lý rõ ràng, phù hợp tránh gây thiệt hại cho người dân. Trong ảnh: Một người dân bị dị ứng, lột hết da lưng do sử dụng TPCN theo kiểu truyền miệng. Ảnh: TÙNG SƠN

Theo ông Trần Quang Trung, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, về quản lý giá, theo luật, TPCN cũng là thực phẩm nên Nhà nước không quản lý về giá. Tuy nhiên, giá đội lên cao hiện nay là do có tình trạng bán hàng đa cấp, một số đại lý cấp dưới vừa tuyên truyền quảng cáo không đúng vừa bán kiếm lợi nhuận!

TPCN nằm trong hay ngoài đơn thuốc?

“Tôi thấy người dân băn khoăn là TCPN có tác dụng thật hay không. Trong khi Bộ Y tế không cho kê vào đơn thuốc thì càng làm người ta băn khoăn” - PGS-TS Nguyễn Thượng Dong, nguyên Viện trưởng Viện Dược liệu Trung ương, chất vấn.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho rằng thuốc có loại kê đơn và không kê đơn. TPCN ở nước ngoài người ta bán trong siêu thị và không cần kê đơn. Ở đây, không phải không kê đơn thì người dân không tin nhưng nếu kê đơn thì dư luận sẽ cho rằng bác sĩ sẽ lạm dụng và hỏi bệnh đó có cần thiết dùng TPCN không, bảo hiểm y tế sẽ phàn nàn nói bác sĩ thế nọ kia, làm người dân tốn tiền…

“Về chất lượng, TPCN sẽ được kiểm nghiệm, dựa vào hệ thống kiểm nghiệm thuốc trong nước và nước ngoài (đối với sản phẩm nhập). Tuy nhiên, về sinh học và thảo dược thì rất khó về định lượng” - ông Trần Quang Trung cho biết thêm. Một lãnh đạo khác của Cục An toàn thực phẩm cũng thừa nhận rằng hiện chưa có tiêu chuẩn về TPCN nhưng đến năm 2015, tất cả phải được sản xuất tại các nhà máy đạt chuẩn GMP (thực hành sản xuất tốt) theo tiêu chuẩn ASEAN và tiến tới là tiêu chuẩn quốc tế.

“Chúng tôi bàn thảo rất nhiều lần trong vấn đề kê đơn. Thông tư chuẩn bị ban hành, trong dự thảo cho phép kê đơn nhưng ghi đơn TPCN để tránh lạm dụng. Cũng quy định những đối tượng được kê đơn là phải trải qua lớp tập huấn, có chuyên môn, tránh chuyện người dân đồn thổi, truyền miệng sử dụng không đúng” - ông Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế, trả lời.

Cũng theo ông Long, hiện có hai luồng ý kiến: Một cho rằng cần đưa TPCN vào đơn thuốc sẽ làm tăng sự tin tưởng của bệnh nhân vào TPCN và một lại nói không nên đưa vào để tránh lạm dụng, đồng thời tránh việc tiếp thị của TPCN với bác sĩ.