Hotline 24/7
08983-08983

10 yếu tố ảnh hưởng đến quá trình lành thương

Lành thương là một hiện tượng sinh lý tự nhiên, đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi và bảo vệ cơ thể sau chấn thương hoặc tổn thương mô. Tuy nhiên, tốc độ và hiệu quả của quá trình này không chỉ phụ thuộc vào cơ chế tự nhiên của cơ thể mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố bên trong và bên ngoài.

Dưới đây là 10 yếu tố tác động đến quá trình lành thương, từ các yếu tố sinh học đến môi trường và lối sống.

1. Vị trí vết thương

Vị trí của vết thương có thể ảnh hưởng đến tốc độ lành thương. Vị trí vết thương có liên quan đến tình trạng tưới máu cho vùng tổn thương và che phủ vết thương. Vì vậy ở những vị trí khác nhau sẽ có tốc độ lành vết thương khác nhau. Những vị trí chịu áp lực của cơ thể, tình trạng tưới máu sẽ kém hơn như: gót chân, vùng tì đè... sẽ có tốc độ lành thương chậm hơn.

2. Nhiễm trùng

Vết thương hở dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác xâm nhập. Chúng thường sẽ bị tiêu diệt bởi hệ thống miễn dịch. Tuy nhiên, trong trường hợp hệ thống miễn dịch gặp vấn đề, cơ thể không thể tiêu diệt các vi khuẩn và các tác nhân gây hại, sẽ xuất hiện tình trạng nhiễm trùng.

Khi bị nhiễm trùng, vi khuẩn và các tác nhân gây hại khác xâm nhập qua bề mặt và tạo ra vết loét hoặc tổn thương khiến vết thương lâu lành. Vì vậy, cần được điều trị bằng cách chăm sóc vết thương cẩn thận và sử dụng kháng sinh khi bị nhiễm trùng.

3. Lưu thông máu kém

Máu cung cấp các thành phần cần thiết cho mô để quá trình chữa lành vết thương diễn ra, vì vậy việc lưu thông máu kém sẽ làm vết thương lâu lành. Các mạch máu bị tắc nghẽn hoặc bị hẹp sẽ làm ảnh hưởng đến việc cung cấp các thành phần quan trọng trong quá trình lành thương, bao gồm các tế bào bạch cầu và oxy, chất dinh dưỡng…

4. Các bệnh lý mạn tính kèm theo

Các bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, các bệnh về tim hoặc các bệnh lý mạch máu sẽ làm ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến vết thương, làm vết thương lâu lành. Để chữa lành vết thương hiệu quả đòi hỏi phải cung cấp máu đủ cho vết thương. Vì vậy, người bị thương có các bệnh lý mạn tính nên tham khảo ý kiến chuyên gia chăm sóc vết thương để được đánh giá toàn diện và có biện pháp can thiệp điều trị thích hợp.

Các bệnh lý mạn tính ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến vết thương, làm vết thương lâu lành

5. Tình trạng phù nề

Phù nề quá mức có thể làm tăng áp lực lên các mạch máu, dẫn đến lưu thông máu ở vùng vết thương kém hơn. Phù có thể do bệnh tim hoặc các bệnh lý về mạch máu. Liệu pháp băng ép kết hợp điều trị nguyên nhân sẽ có hiệu quả trong việc điều trị phù.

Tình trạng phù nề quá mức làm việc lưu lượng máu đến vùng vết thương kém hơn

6. Tuổi tác

Tuổi tác ảnh hưởng rất nhiều đến khả năng phục hồi của cơ thể. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người trên 60 tuổi có thể chậm lành vết thương, liên quan đến những thay đổi trong cơ thể. Sự tổng hợp collagen giảm được cho là lý do hình thành sẹo chậm hơn trong quá trình chữa lành vết thương. Ngoài ra, người lớn tuổi thường mắc các bệnh lý đi kèm cũng sẽ ảnh hưởng đến tốc độ lành thương.

7. Dinh dưỡng kém

Ở những bệnh nhân lớn tuổi hoặc có các bệnh lý mạn tính, chế độ dinh dưỡng kém có thể khiến cơ thể không đủ năng lượng để chữa lành vết thương. Khi năng lượng đưa vào không đủ, cơ thể có thể phá vỡ protein để lấy năng lượng, làm suy giảm khả năng chữa bệnh của cơ thể. Khi có vết thương bị nhiễm trùng, bệnh nhân cần nhu cầu dinh dưỡng cao hơn vì nhiễm trùng làm tăng nhu cầu protein và calo của bệnh nhân. Hơn nữa, vết thương lâu lành có thể tiết ra một lượng lớn protein hàng ngày thông qua dịch tiết.

8. Thiếu nước

Thiếu độ ẩm trên bề mặt vết thương có thể ngăn cản quá trình di chuyển của tế bào, giảm oxy trong máu và làm chậm quá trình lành thương. Mất nước có thể trì hoãn tất cả các khía cạnh của quá trình phục hồi. Trong khi hầu hết mọi người cần khoảng 2 lít nước mỗi ngày, bệnh nhân có vết thương sẽ cần uống nhiều hơn để giúp quá trình tế bào bạch cầu di chuyển đến vị trí bị thương, để cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cần thiết.

9. Chấn thương lặp đi lặp lại

Các vết thương thường xuyên bị chấn thương do lực cắt hoặc áp lực lên bề mặt có thể khiến quá trình chữa lành bị trì hoãn hoặc thậm chí dừng lại. Chấn thương lặp đi lặp lại thường xảy ra với những bệnh nhân giảm khả năng đi lại hay nằm liệt giường. Vì thế, cần phải có biện pháp giảm áp như đệm lót tốt ở những vùng xương cứng hay những vùng dễ bị chấn thương.

Chấn thương bàn chân lặp đi lặp lại cũng gây áp lực lên vết thương đang lành

10. Lối sống của bệnh nhân

Lối sống không lành mạnh cũng làm chậm lại quá trình lành thương, như hút thuốc lá, uống rượu quá nhiều, thiếu ngủ, không rửa vết thương hay băng bó vết thương không đúng cách, không giữ cho vết thương ẩm. Hãy thay đổi những thói quen không tốt để vết thương mau lành!

Khi xuất hiện các vết thương ngoài da, cơ thể sẽ có cơ chế tự chữa lành. Tuy nhiên, ở một số người, vì một số nguyên nhân làm cơ chế tự chữa lành bị gián đoạn, khiến vết thương kéo dài lâu lành.

Những vết thương kéo dài 4 - 6 tuần không lành được xem là vết thương mạn tính (vết thương lâu lành). Tuy nhiên ở người có bệnh lý nền (hoặc có bệnh lý nền chưa chẩn đoán), vết thương kéo dài trên 2 tuần được xem là vết thương lâu lành.

Theo bác sĩ tại Đơn vị Điều trị Vết thương Chuyên sâu (Bernard Wound Care), vết thương lâu lành ở người bệnh đái tháo đường nếu không được chữa trị đúng cách có thể gây loét bàn chân, có thể để lại các biến chứng nguy hiểm cho người bệnh. Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân có vết thương kéo dài trên 2 tuần chưa lành, hãy đến các cở sở chuyên khoa để đánh giá chuyên sâu và có biện pháp can thiệp điều trị thích hợp.

>>> Người bệnh tiểu đường bị vết thương lâu lành, tại TPHCM điều trị ở đâu?

Đối tác AloBacsi

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ

Để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

Đăng ký nhận bản tin sức khoẻ để chủ động bảo vệ bản thân và gia đình

hoàn toàn MIỄN PHÍ

Khám bệnh online

X