Đau mắt đỏ là tên gọi của bệnh viêm kết mạc. Nguyên nhân chủ yếu gây đau mắt đỏ là do virut Adenovirus hoặc do vi khuẩn như liên cầu, tụ cầu, phế cầu... gây ra. Bệnh thường gặp vào mùa hè đến cuối mùa thu.

Thời điểm này, trời nắng nóng gay gắt, cơ thể con người, nhất là những người nhạy cảm với thời tiết dễ bị mệt mỏi, hệ thống miễn dịch yếu nên dễ bị nhiễm bệnh.

Bên cạnh đó, môi trường nhiều khói bụi, vệ sinh kém, sử dụng nước ô nhiễm, dùng chung khăn mặt, gối... cũng là điều kiện thuận lợi gia tăng bệnh. Thông thường, bệnh viêm kết mạc sẽ hết sau 7 - 10 ngày. Tuy nhiên, nếu không giữ gìn vệ sinh mắt hoặc không có phương pháp điều trị thích hợp, bệnh có thể nặng thêm và lây lan rộng, tạo thành dịch.

Trong các thuốc nhỏ mắt có corticoid, thành phần thường có một kháng sinh là: polymyxin, neomyxin hoặc chloramphenicol (có tác dụng chống nhiễm khuẩn) và một thành phần là corticoid như dexamethason (có tác dụng chống viêm).

Khi mắt bị đỏ, sưng, phù nề, nhỏ mắt loại thuốc này sẽ nhanh chóng làm giảm đỏ mắt, người bệnh thấy dễ chịu.Tuy nhiên, do thuốc corticoid có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nên việc dùng nhỏ mắt lại càng phải thận trọng.

Do có tính kháng viêm mạnh nên thuốc nhỏ mắt corticoid có hiệu quả điều trị nhanh. Nhưng nếu người bệnh dùng không đúng, lạm dụng thuốc hoặc dùng thuốc kéo dài sẽ gây ra tai biến do thuốc, làm bệnh thêm trầm trọng.

Ví dụ như người bệnh bị nấm giác mạc, nếu không biết, cứ thấy ngứa, đỏ mắt là mua thuốc corticoid về nhỏ mắt sẽ làm bệnh nặng thêm, làm cho vết loét rộng ra, lâu lành sẹo và có thể dẫn đến thủng giác mạc, gây mù.

Trong bệnh đau mắt đỏ, bác sĩ vẫn cân nhắc để kê loại thuốc nhỏ mắt này cho bệnh nhân, nhưng phải trên cơ sở đã thăm khám trực tiếp.

Những bệnh nhân đau mắt đỏ kéo dài 5 - 7 ngày mà tình trạng chưa đỡ, nếu bệnh nhân không có tổn thương ở đáy mắt, không có biến chứng giác mạc thì có thể dùng thuốc nhỏ mắt corticoid liều thấp, ngắn ngày để bệnh nhân nhanh khỏi.

Ngược lại, nếu bệnh nhân đã có biến chứng tổn thương giác mạc, tuyệt đối không dùng thuốc nhỏ mắt corticoid, vì sẽ khiến tình trạng đau mắt đỏ trầm trọng hơn.

Bởi thuốc nhỏ mắt corticoid gây giảm miễn dịch tại chỗ, làm virut gây bệnh tấn công mạnh, càng làm bệnh nặng hơn. Đó là nguyên nhân khiến nhiều bệnh nhân đau mắt đỏ điều trị cả chục ngày không đỡ, tình trạng vẫn diễn tiến nặng lên do lạm dụng thuốc corticoid nhỏ mắt.

Lạm dụng corticoid kéo dài còn có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm không chỉ cho mắt như gây tăng nhãn áp, tổn thương thần kinh thị giác, giảm thị lực... mà còn có thể gây những triệu chứng toàn thân. Vì vậy, người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc corticoid trị đau mắt đỏ khi chưa có chỉ định của thầy thuốc.

DS Lâm Thanh - Sức khỏe và Đời sống