Phụ nữ là những người trực tiếp thực hiện chức năng sinh sản nên bộ phận sinh dục thường có nguy cơ mắc bệnh hơn nam giới, trước hết là các bệnh viêm nhiễm đường sinh sản. Tác nhân gây viêm nhiễm đường sinh sản là do vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng… Do cấu tạo đặc biệt của cơ quan sinh dục nữ nên việc viêm nhiễm âm hộ - âm đạo là bệnh lý thường gặp ở chị em phụ nữ mọi lứa tuổi.

Điều kiện thuận lợi gây viêm nhiễm đường sinh sản thường là do chị em đang sống trong môi trường ô nhiễm, ở khu vực nông thôn không đủ nước sạch sinh hoạt, thường xuyên lao động đồng áng, ít có điều kiện chăm sóc và giữ vệ sinh đường sinh sản như rửa bằng nước sạch và lau khô âm hộ mỗi khi đi tiêu, tiểu, nhất là trong những ngày hành kinh...

Triệu chứng chủ yếu để nhận biết nhiễm khuẩn âm hộ - âm đạo là ra huyết trắng nhiều, có mùi hôi... tạo cảm giác ngứa ngái, nóng rát ở bộ phận sinh dục và có thể kèm theo sự đau đớn khi giao hợp. Mặc dù bệnh không gây tử vong tức thời nhưng gây xáo trộn sinh hoạt cá nhân, ảnh hưởng đến tâm sinh lý người bệnh, khó khăn trong việc chấp nhận quan hệ tình dục giữa vợ chồng, ảnh hưởng hạnh phúc gia đình.

Nếu không được phát hiện và điều trị sớm sẽ dẫn đến tình trạng bệnh diễn biến kinh niên, để lại những di chứng như hẹp, tắc vòi trứng, gây vô sinh, thai ngoài tử cung, ung thư đường sinh sản...

- Trước khi bạn lập gia đình:

Khám phụ khoa cho bạn (cũng như khám nam khoa cho anh ấy) là điều không thể thiếu trong danh sách cần làm trước khi lập gia đình. Cả hai bạn đều cần biết cơ quan sinh dục cũng như sinh sản bình thường, khỏe mạnh, không có vấn đề gì.

Một số căn bệnh chẳng hạn như chính “kẻ thù âm thầm Chlamydia” có thể bị lây nhiễm qua sinh hoạt hàng ngày như dùng chung nhà tắm, khăn tắm không đủ vệ sinh. Khám phụ khoa không chỉ để xem bạn không bị mắc bệnh viêm nhiễm, mà còn để xem cơ quan sinh dục và sinh sản của bạn có gặp vấn đề gì không? Những bộ phận sinh sản nằm sâu bên trong như tử cung, buồng trứng, chỉ bác sĩ phụ khoa mới phát hiện được vấn đề, trong khi mắt thường bạn sẽ không nhìn thấy.


- Trước khi mang thai:

Phần lớn chị em chúng ta chỉ đi khám khi đã trễ kinh, hoặc que thử có hai vạch, Tức là chỉ đi khám thai, thay vì khám phụ khoa khi chuẩn bị mang thai. Trong khi, để bảo đảm sức khỏe tối ưu cho cả thai phụ và thai nhi, việc đi khám và tầm soát sức khỏe tổng quát trước khi mang thai là vô cùng quan trọng.

Những bệnh phụ khoa như viêm nhiễm âm đạo, nấm, mụn giộp... sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và con. Bạn đâu muốn lâm vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”, đến mức “bỏ thì thương, vương thì tội” phải không? Để có thể sinh con, nếu mang bệnh, bạn bắt buộc phải điều trị. Ngay cả khi tiến hành điều trị, bạn vẫn lo canh cánh liệu thai nhi có bị ảnh hưởng bởi thuốc hay đã bị khiếm khuyết bởi bệnh bạn đang mang.

Một số căn bệnh sẽ có biểu hiện và “lộ mặt” sau vài ngày, như nấm, mụn giộp, giang mai. Tuy nhiên, “thời kỳ cửa sổ” cho những căn bệnh cực kỳ nguy hại như HIV, viêm gan B lại lâu hơn, có thể hơn 3 tháng. Đó là lý do, ngay cả khi kết quả của bạn là âm tính, bạn vẫn nên làm lại xét nghiệm sau đó 3 tháng để chắc chắn mình không mang bệnh.

- Khi lần “yêu” đầu tiên trục trặc:

Nếu bạn đau, chảy máu ở lần “yêu” đầu tiên, bạn có thể tin vào kinh nghiệm “truyền miệng” rằng đó là do màng trinh bị rách, không sao đâu! Song nếu cơn đau rất dữ dội, kéo dài đến vài ngày khiến bạn sợ “yêu”, hoặc máu chảy nhiều đến bất thường và kéo dài, bạn cần đến gặp bác sĩ phụ khoa để tìm ra lý do. Mặc dù hiếm, song trường hợp cơ quan sinh dục có bất thường, như “đường vào” quá hẹp, màng trinh quá dày, thậm chí bạn bị chứng co thắt âm đạo khi “yêu” vẫn có thể xảy ra.

- Khi “vùng kín” bạn có vấn đề:

Đó là cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, hay đau rát, ra máu giữa chu kỳ, huyết trắng có màu lạ, mùi hôi... Lời khuyên từ bác sĩ phụ khoa là bạn nên đi khám ngay khi có bất kỳ biểu hiện nào “lạ” ở “vùng nhạy cảm”. Cảm giác ngứa có thể do nấm, viêm nhiễm. Cảm giác đau rát có thể do các bệnh lây qua đường tình dục. Ra máu bất thường biết đâu có thể là dấu hiệu của căn bệnh đáng sợ, ung thư. Các viêm nhiễm, bệnh có thể dẫn đến vô sinh, ung thư, thậm chí tử vong nếu bạn không chữa trị kịp thời. Cho dù có chữa trị được, thì chữa trị muộn sẽ khiến bạn tốn nhiều thời gian, tiền bạc hơn, chưa kể tới cuộc sống sẽ bị ảnh hưởng không ít.

- Khám phụ khoa tổng quát gồm tham vấn với bác sĩ, khám bên ngoài, khám âm đạo, tử cung chỉ tốn từ 5 đến 10 phút. Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn làm thêm các xét nghiệm (dịch âm đạo, nước tiểu, máu, tế bào cổ tử cung …) nếu bạn yêu cầu khi thấy có nguy cơ, hoặc bác sĩ thấy có dấu hiệu nghi ngờ để tìm ra các bệnh lây qua đường tình dục, ung thư…

- Kết quả xét nghiệm dịch âm đạo, máu thường có ngay sau 30 phút đến vài tiếng tùy theo nơi làm xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm tế bào cổ tử cung có sau vài ngày.

- Bạn nên làm xét nghiệm tế bào cổ tử cung (PAP smear) để phát hiện sớm nguy cơ ung thư cổ tử cung từ năm 21 tuổi hoặc ba năm sau khi có lần quan hệ đầu tiên. Và xét nghiệm tiếp theo sau mỗi một năm.