Cách xử trí và phòng tránh say nắng, say nóng để an toàn mạng sống

Say nắng, say nóng là hiện tượng thường gặp trong mùa hè. Nếu không xử trí kịp thời và đúng cách thì có thể để lại các di chứng thần kinh không hồi phục và tử vong.

Khi thời tiết oi bức, nắng nóng kéo dài, ở những người lớn tuổi có bệnh lý nội khoa đi kèm như cao huyết áp, đái tháo đường... và trẻ em dưới 4 tuổi sẽ dễ mắc bệnh hơn, nhất là tình trạng say nắng, say nóng.

Biểu hiện khi bị say nắng, say nóng

Đặc điểm chung là cả say nóng và say nắng đều dẫn đến một tình trạng tăng thân nhiệt. Khi thân nhiệt tăng sẽ dẫn tới tăng quá trình đào thải mồ hôi làm cơ thể mất một lượng nước lớn, hiện tượng này nếu không được bù kịp thời sẽ dẫn tới hậu quả giảm khối lượng tuần hoàn gây trụy tim mạch, rối loạn chất điện giải nặng có thể gây tử vong. Một yếu tố nguy cơ nữa khi nhiệt độ cơ thể tăng cao sẽ gây rối loạn hoạt động chức năng của rất nhiều cơ quan như tim mạch, hô hấp, thần kinh...

Các biểu hiện của say nắng, say nóng có thể tùy theo mức độ tăng thân nhiệt và thời gian. Có thể từ những biểu hiện nhẹ ban đầu là tăng nhịp tim, tăng nhịp thở, hồi hộp trống ngực rồi đến trạng thái mệt mỏi, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, tay chân rã rời, kích thích nhẹ, khó thở tăng dần, chuột rút... và cuối cùng là ngất, hôn mê, trụy tim mạch, tử vong.

Ảnh minh họa - Nguồn: Internet.

Cách xử trí

Khi gặp trường hợp say nắng, say nóng cần nhanh chóng tiến hành những biện pháp sơ cứu ngay lập tức khi chưa có sự hỗ trợ của nhân viên y tế hay phương tiện y tế, bao gồm:

Nhanh chóng tiến hành giảm thân nhiệt cho nạn nhân: Chuyển ngay nạn nhân vào chỗ mát, thoáng gió, cởi bỏ bớt quần áo, cho uống nước mát có pha muối, chườm lạnh bằng khăn mát hoặc nước đá ở những vị trí có động mạch lớn đi gần ngoài da như nách, bẹn, cổ.

Nếu nạn nhân hôn mê không uống được nước hoặc nôn liên tục, sốt tăng liên tục, kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên chườm mát cho nạn nhân.

Tại các trung tâm y tế, nạn nhân sẽ được truyền bù nước và điện giải cũng như các biện pháp hỗ trợ khác. Trong trường hợp nạn nhân sốt cao có thể dùng paracetamol để hỗ trợ hạ sốt. Nếu có co giật phải dùng các thuốc chống co giật cho bệnh nhân. Trường hợp nạn nhân hôn mê có thể phải đặt ống nội khí quản thở máy.

Cách phòng tránh

Khi nhiệt độ ngoài trời quá cao tốt nhất là ở trong môi trường điều hòa, nếu đi ra ngoài có thể thực hiện các bước sau:

+ Không làm việc quá lâu dưới trời nắng hoặc môi trường nóng bức, hoặc hoạt động thể lực quá sức.

+ Uống nước đầy đủ khi trời nắng nóng hoặc lao động nặng.

+ Luôn trang bị thiết bị bảo hộ lao động như mũ, nón, quần áo bảo hộ lao động.

+ Làm thoáng môi trường làm việc, đặc biệt là hầm lò.

- Nên sử dụng một số thực phẩm phòng, chống say nắng, say nóng hiệu quả như sau:

+ Nước dừa, được mệnh danh là siêu thực phẩm với nhiều chất dinh dưỡng như kali, magie, muối, đường tự nhiên… giúp cơ thể bớt háo nước, vừa giải nhiệt, chống nắng.

+ Dưa hấu có nhiều chất dinh dưỡng, vitamin C chống say nắng tốt.

+ Xoài xanh nhiều vitamin C làm tăng hệ miễn dịch phòng cảm lạnh.

+ Ngoài ra còn một số khác như mướp đắng, củ hành, dưa chuột, bí ngô…

Theo Báo Nhân Đạo & Đời Sống