BS.CK1 Võ Thị Tố Uyên tư vấn: Phát hiện mắt màu vàng khi chụp flash, liệu có ung thư?

Chụp hình bằng flash phát hiện mắt màu vàng em sợ ung thư? Dị dạng mạch máu bẩm sinh có di truyền? Đau họng sau khi uống bia có phải viêm họng hạt?... là những thắc mắc nổi bật được BS.CK1 Võ Thị Tố Uyên giải đáp trong chương trình tư vấn. Mời bạn đọc đón xem.

NỘI DUNG TƯ VẤN

Trương Ngọc Huyền Trâm - TPHCM

Chào AloBacsi,

Em gái em 24 tuổi, bị xuất huyết não do dị dạng mạch máu bẩm sinh (não thất). Lần phát bệnh đầu tiên là tháng 1/2019, sau đó uống thuốc và được điều trị bằng gamma knife vào 19/2/2019, nhưng sau đó vào 9/3/2019 thì bị phát bệnh lần 2 và kì này kèm động kinh. Em gái em được điều trị bằng thuốc ở Bệnh viện Chợ Rẫy và bác sĩ nói là do chỗ cũ bị vỡ ra lần nữa.

Điều trị bằng thuốc đến 13/5/2019 thì đỡ hơn nhiều rồi vì không còn chóng mặt, ăn uống bình thường, không còn động kinh hay tê chân tay. Em muốn hỏi liệu em gái em có bị tái phát bệnh không, nếu có thì nguy cơ là như thế nào, làm sao để phòng tránh và cải thiện bệnh ạ?

Còn em hiện đang mang thai tuần 30, liệu em có bị như em gái em không vì theo em biết AVM di truyền và liệu em có thể sinh thường được không ạ? Em cảm ơn nhiều ạ.

Chào bạn,

Dị dạng động tĩnh mạch (arteriovenous malformation - AVM) là một đám rối bất thường của mạch máu tạo ra kết nối giữa động mạch và tĩnh mạch, làm rối loạn dòng máu và cung cấp oxy. Bình thường máu động mạch nhiều oxy để cung cấp cho mô não, còn tĩnh mạch đưa máu ít oxy về tim.

Sự tồn tại AVM phá vỡ quá trình quan trọng này, các mô xung quanh có thể không nhận đủ oxy, và các động mạch và tĩnh mạch liên quan có thể suy yếu và vỡ. Nếu AVM ở trong não và vỡ, nó có thể gây chảy máu não (xuất huyết), gây ra đột quỵ có thể để lại di chứng do tổn thương não. AVM có thể xuất hiện ở bất kỳ cơ quan nào, nhưng thường gặp ở não và cột sống hơn cả.

Nguyên nhân của tình trạng này chưa rõ ràng, một số trường hợp có thể liên quan đến di truyền nhưng trong đa số các trường hợp khác thường không có yếu tố gia đình. Đáng chú ý là trong bệnh giãn mạch chảy máu di truyền (hereditary hemorrhagic telangiectasia) còn gọi là hội chứng Osler-Weber-Rendu, sự tồn tại của nhiều hơn một AVM của não, mặc dù ít gặp, song là dấu hiệu chỉ điểm mạnh đến HHT.

Trường hợp của bạn vẫn chưa có bằng chứng cho thấy AVM có tính chất gia đình (do lần 2 là do vỡ mạch cũ, không có bằng chứng chảy máu hoặc dị dạng mạch máu khác ở em gái bạn, không có bằng chứng chảy máu do dị dạng ở người khác trong gia đình), rất nhiều AVM hình thành là do bất thường trong quá trình phát triển mạch máu của bào thai chứ không hẳn là do di truyền.

Do đó, cách tốt nhất để xác định nguy cơ của chính bạn là dựa vào đánh giá của bác sĩ điều trị, người nắm rõ tình trạng mạch não của em gái bạn. Kể cả khi phát hiện có dị dạng mạch não, các phương pháp điều trị phòng ngừa vẫn còn được bàn luận, chưa chắc mang lại lợi ích khi can thiệp sớm. Bác sĩ chuyên khoa vẫn cần phải cân nhắc nhiều.

Hiện tại, bạn đang mang thai, không thể thực hiện các phương pháp chẩn đoán đối với mạch não, nên bạn hãy yên tâm dưỡng thai và sinh con, chờ đến sau sinh mới quyết định tầm soát và điều trị bạn nhé!

L.T.C - okd...@gmail.com

Tôi bị phì đại tuyến tiền liệt cách nay 5 tháng (37ml). Tôi uống thuốc Crila (trinh nữ hoàng cung) liên tục. Nay siêu âm lại kích thước còn 22 ml. Vậy tôi nên tiếp tục uống Crila duy trì không, thưa BS?

Chào chú,

Viên nang Crila được bào chế từ các alcaloid có hoạt tính sinh học được chiết xuất từ cây Trinh nữ hoàng cung. Kết quả thử nghiệm lâm sàng cho thấy khả năng điều trị u xơ tuyến tiền liệt của viên nang Crila đạt 89,18% và u xơ tử cung đạt 79,5%. Theo thông tin từ nhà sản xuất, viên Crila nên uống ngày 2 lần, mỗi lần 4 viên, sau bữa ăn. Thường dùng là 8 tuần.

Hiện tại kích thước tiền liệt tuyến của chú đã trở về bình thường, chú nên ngưng thuốc và tái khám chuyên khoa Ngoại niệu để được theo dõi định kỳ.

Thân mến!

Bạn đọc tên Liên - lienn...@gmail.com

Chồng tôi chạy thận và bị xơ gan, hiện tại rất yếu không ngồi được lâu, ăn uống cũng tạm được nhưng không hiểu sao anh ngồi không vững. Tôi xin nhờ BS chỉ dẫn làm sao để có thể đi đứng được bình thường? Xin cám ơn.

Chào bạn,

Gan và thận là những cơ quan hết sức quan trọng, đảm nhận nhiều chức phận trong cơ thể. Do đó, xơ gan và suy thận giai đoạn cuối cùng kết hợp là bệnh lý thật sự nặng, tiên lượng xấu, nguy cơ tử vong cao. Bệnh nhân xơ gan và suy thận có thể yếu cơ do dinh dưỡng kém, teo cơ, hạ kali hoặc do mệt mỏi, khó thở do bệnh nặng.

Như vậy, bạn cần đưa chồng tới bệnh viện để bác sĩ khám kiểm tra, tìm nguyên nhân. Nếu các xét nghiệm bình thường, khi cần sẽ kết hợp giữa chuyên khoa dinh dưỡng và vật lý trị liệu để hồi phục dần các hoạt động sinh hoạt thông thường.

Thân mến!

Phan Quang Đăng Phúc - Tiền Giang

Em bị gãy mắt cá ngoài chân phải, chụp X-Quang bác sĩ bảo gãy nhẹ thôi. Em bó bột đã 10 ngày rồi, khi mới bị 2 ngày đầu thì mắt cá sưng, đau và bầm tím, sau đó thì bớt đau và hiện tại đã không còn cảm thấy đau và sưng nữa. Bác sĩ cho em hỏi em có thể đi lại nhẹ trên chân gãy được chưa và khi ngồi để thòng chân xuống đất thì có cảm giác căng tức bàn chân và lâu lâu chỗ mắt cá chân hơi nhói.

Chào em,

Đối với gãy xương thông thường cần từ 1-2 tháng thì mới lành lại được. Trong thời gian xương chưa lành, em tuyệt đối phải hạn chế vận động, chịu lực, tránh để xương di lệch khó lành.

Em mới bó bột 10 ngày nên vết thương chưa ổn định là chuyện hết sức bình thường, nên chú ý kê chân cao khi ngồi để hạn chế ứ máu gây phù, bổ sung canxi và tập các động tác nhẹ chống cứng khớp teo cơ (gồng cơ trong bột, vận động các khớp khác…). Chỉ nên đi đứng chịu lực khi bác sĩ chụp phim xác định xương đã liền lại em nhé!

BS Tố Uyên (trái) và BTV Mỹ Thi

Lê Thanh Thao - letha...@gmail.com

Xin chào bác sĩ,

Năm nay em 28 tuổi. Em thấy cố họng mình thỉnh thoảng hay bị khô ngứa khi ngủ dậy, nhưng không đau rát và ăn uống bình thường. Em có đi khám tại mũi họng ở bệnh viện đa phần đều ghi là viêm họng và liên quan đến bệnh lý khác như trào ngược và viêm mũi. Nhưng em không bị mấy chứng bệnh trên, chỉ có uống bia nhiều thì có đau họng vài hôm thì khỏi thôi.

Em vô tình thấy trên mạng hình viêm họng hạt thì soi của em cũng hơi giống vậy. Không biết là em bị gì và có khả năng bị ung thư họng không thưa BS? Vì thấy có mụn tròn ở thành sau họng. Xin bác sĩ cho em lời khuyên.

Chào em,

Viêm họng hạt là tình trạng mạn tính, do viêm họng tái đi tái lại quá nhiều lần, dẫn đến phì đại các tổ chức lympho ở họng, đây là bệnh lý lành tính nhưng thường không thể điều trị dứt điểm mà chủ yếu là là phòng ngừa các đợt bùng phát bệnh gây ra triệu chứng khó chịu.

Biểu hiện của bệnh là nhìn thấy các hạt phì đại vùng hầu, có thể có cảm giác nuốt vướng, khô họng. Trào ngược dạ dày thực quản và viêm mũi xoang mạn là các yếu tố nguy cơ dẫn đến tình trạng này. Chẩn đoán của bác sĩ không phải là không có căn cứ.

Uống rượu bia là một trong những nguyên nhân dẫn tới trào ngược dạ dày thực quản. Một số viêm nhiễm ở khu vực xoang sau không gây ra triệu chứng rõ ràng nhưng có thể làm viêm họng tái đi tái lại nhiều lần.

Tóm lại, những triệu chứng em mô tả khá phù hợp với viêm họng hạt. Tuy nhiên, ung thư vòm họng giai đoạn đầu cũng thường không có triệu chứng và khó phát hiện nếu khối u nhỏ. Do đó, nếu lo lắng về tình trạng bệnh, em nên khám chuyên khoa tai mũi họng để được nội soi chẩn đoán, đồng thời loại trừ cả bệnh lý viêm mũi xoang mạn.

Để phòng ngừa tái phát, em nên vệ sinh sạch sẽ răng miệng, uống nhiều nước, tránh rượu bia, thuốc lá, cần tích cực tập thể dục thể thao, nghỉ ngơi phù hợp để tăng cường sức đề kháng.

Thân mến!

Nguyễn Tiến Phát

Bác sĩ ơi em cận nặng, khám tổng quát chụp MRI thì tất cả đều ổn nhưng có teo dây thần kinh thị giác, bác sĩ bảo chắc là bẩm sinh và giờ mắt nhìn vẫn bình thương nhưng không đạt 10/10. Em cận đến 8.5 nhưng giờ ổn định và tăng rất chậm (0.25/ 6 tháng). Em đọc được thông tin teo dây thần kinh thị giác có thể gây mù và mất thị lực từ từ, bệnh này có liên quan gì đến cận thị của em không ạ?

Chào em,

Dây thần kinh thị giác là dây thần kinh dẫn truyền tín hiệu ánh sáng vào mắt để đem lên não phân tích tổng hợp lại. Nhờ đó mà mắt nhìn biết được mọi vật xung quanh. Khi dây thần kinh này tổn thương thì mắt ta sẽ nhìn mờ. Thậm chí mắt có thể mù lòa hoàn toàn nếu dây này tổn thương nặng nề. Thường các tổn thương dây thần kinh thị giác rất khó để hồi phục.

Teo dây thần kinh thị giác có thể do sốc, phóng xạ, do chấn thương hoặc do mắc các bệnh về mắt, bệnh glaucoma, các bệnh về não và hệ thần kinh trung ương (u não, viêm tủy xương, đa xơ cứng, đột quỵ). Teo dây thần kinh thị giác ở trẻ em, thanh, thiếu niên có thể do có các dạng bệnh lý thần kinh di truyền hiếm gặp, do thoái hoá tự nhiên, viêm dây thần kinh võng mạc và một loạt các nguyên nhân khác…

Trong trường hợp của em, bác sĩ chưa rõ vì lý do gì phải chụp MRI chẩn đoán teo dây thần kinh thị giác (vì em không có triệu chứng). Nếu do bẩm sinh, bệnh nhân thường mất thị lực từ nhỏ và không tiến triển thêm về sau, có vẻ không phù hợp trong trường hợp này. Tốt nhất em nên quay lại khám ở bệnh viện chuyên khoa Mắt để bác sĩ khảo sát các nguyên nhân có thể gây teo thần kinh thị và can thiệp điều trị sớm em nhé!

Nguyên Trâm - tramm...@gmail.com

Hôm qua em chụp hình bằng flash vào buổi tối không đủ ánh sáng, ra bức ảnh mắt em không phải màu đỏ (red eyes) bình thương như mọi người mà nó vàng và to ở 2 mắt, em có tìm hiểu thông tin nó kêu là dấu hiện bị ung thư mắt có phải không ạ?

Chào em,

Ảnh kỹ thuật số hiện nay có thể được điều chỉnh màu sắc tự động thông qua các phần mềm sẵn có nên rất khó có thể nói được bất thường hay bình thường. Mặc dù vậy, trên thực tế có những trường hợp phát hiện ung thư ở mắt nhờ chụp ảnh, nhưng bất thường này sẽ xảy ra ở một bên mắt, hiếm khi ở 2 mắt, và màu sắc ở mắt người bệnh sẽ khác với màu sắc ở những người khác, thường là trên trẻ nhỏ. Do trẻ nhỏ chưa có đủ khả năng để diễn tả những triệu chứng bất thường liên quan đến mắt và thị lực, nên cần phải có ba mẹ tinh ý phát hiện.

Như vậy, em nên kiểm tra lại các tấm ảnh đã chụp trước đây xem có màu sắc lạ ở một bên, hoặc nếu ở hai bên thì có khác với những người còn lại trong ảnh hay không. Nếu quá lo lắng thì nên khám chuyên khoa mắt để bác sĩ tiến hành soi đáy mắt giúp chẩn đoán em nhé!

Bạn đọc tên Nga - nguyenth...@gmail.com

Em muốn nhờ bác sĩ tư vấn giúp. Em năm nay 26 tuổi, tự dưng thấy rát đầu ti mà không rõ nguyên nhân. Tình trạng này mới chỉ bị tối qua thôi ạ. Nước vào là rát, chạm vào cũng rát, nhìn bên ngoài thì không thấy có hiện tượng trầy xước ạ. Mong bác sĩ tư vấn giúp em. Em cám ơn ạ.

Chào em,

Đầu ti là vị trí khá nhạy cảm do có nhiều thụ cảm thể thần kinh, đầu ti dễ bị kích ứng gây đau rát khi bị khô da, chàm da, sử dụng xà phòng, áo lót không phù hợp, đau do ma sát, nhiễm nấm… Em có thể tự khám vú tại nhà nhằm phát hiện sớm khối bất thường. Trong trường hợp sờ thấy khối u vú, núm vú tụt vào trong hoặc chảy dịch bất thường thì nên khám càng sớm càng tốt em nhé!

Không tự ý lấy ráy tai, việc dùng vật sắc, cứng lấy ráy tai chỉ làm ráy tai đẩy vào trong và làm tổn thương tai. Ảnh: Internet

Nguyễn Quốc Phong - Đắk Nông

Hôm qua em đi cắt tóc, người ta lấy ráy tai thì bị chảy máu. Bây giờ về em bị đau và nhức tai thì có bị gì không ạ?

Chào bạn,

Ống tai có cấu trúc nhỏ hẹp và dễ bị tổn thương nếu có dụng cụ cứng, sắc nhọn hoặc kim loại với lực mạnh. Lấy ráy tai không cẩn thận có thể gây ra các sang chấn, gây chảy máu. Một số trường hợp bị lây nhiễm nấm do dụng cụ không hợp vệ sinh. Đôi khi có thể gây thủng màng nhĩ, ảnh hưởng đến thính lực.

Trường hợp của bạn, nhiều khả năng ống tai đã bị trầy xước gây chảy máu. Bạn hãy giữ ống tai khô và sạch sẽ, vết thương sẽ mau lành hơn. Trong bất cứ điều kiện nào cũng không tự ý lấy ráy tai bởi theo cấu trúc của tai thì ráy tai sẽ tự động rơi ra ngoài, việc dùng vật sắc, cứng lấy ráy tai chỉ làm ráy tai đẩy vào trong và làm tổn thương tai. Nếu cảm thấy ù tai, nghe kém, chóng mặt, ống tai chảy nước, chảy mủ... thì nên khám chuyên khoa Tai càng sớm càng tốt.

Thân mến!

Thanh Thanh - babydang...@yahoo.com

Em bấm lỗ tai ở trên sụn được 3 ngày rồi, hôm đầu tiên không bị làm sao nhưng đến hôm thứ 2 thì bắt đầu bị sưng đau đỏ nhưng không chảy mủ. Em có ăn thịt gà và xôi như vậy có phải bị nhiễm trùng không ạ?

Chào em,

Chăm sóc vị trí xỏ khuyên tai ở sụn phức tạp hơn nhiều so với ở thuỳ tai, thời gian lành cũng chậm hơn, dễ nguy cơ biến chứng hơn. Trong 3-6 ngày đầu sau xỏ khuyên, vết thương có thể tấy đỏ, nếu không chảy mủ thường chưa phải là dấu hiệu của nhiễm trùng. Hiện tượng này không liên quan đến việc ăn gà hay xôi, em không nên quá lo lắng.

Em nên rửa vết bấm khuyên bằng dung dịch nước muối mỗi ngày trong 2-3 tuần đầu tiên để ngăn ngừa nhiễm trùng, sau đó nên rửa lại bằng nước sạch và lau khô. Không nên tháo hoa tai, xoay hoa tai cho tới khi vết thương lành, nên sử dụng kim loại có chất liệu lành tính, ít kích ứng da (vàng hoặc thép không gỉ).

Nếu có dấu hiệu chảy mủ, sốt hoặc sưng đau kéo dài thì nên khám bác sĩ để hướng dẫn cách chăm sóc vết thương và kê toa kháng sinh em nhé!

Minh Phạm - vanm...@gmail.com

Triệu trứng họng của em như vậy là viêm họng hạt ạ, hay có phải nặng hơn là ung thư vòm họng không ạ? Em thấy có 1 hạt ở thành phải họng. Cám ơn bác sĩ.

Chào em,

Hình ảnh ở họng của em phù hợp với viêm họng hạt, kể cả hạt ở thành bên phải cũng là hạt viêm mạn. Hiện tại niêm mạc họng khá sung huyết, nhiều mạch máu giãn to. Em nên điều trị tích cực đợt viêm cấp này và tái khám lại chuyên khoa Tai Mũi Họng để đánh giá thêm, nếu vẫn còn các dấu hiệu nghi ngờ thì sẽ chỉ định nội soi chẩn đoán loại trừ ung thư cho em nhé!

ZL Do Anhtu

Vợ em đi khám xét nghiệm như vậy thì có ảnh hưởng đến sinh sản sau này không bác sĩ? Em có hỏi nhưng vợ không nói gì nhiều.

Ảnh do bạn đọc cung cấp

Chào bạn,

Các xét nghiệm máu cho thấy vợ bạn đang không bị mắc các bệnh truyền nhiễm ảnh hướng tới sức khoẻ và thai kỳ.

Prolactin là hormon được tiết ra từ thùy trước tuyến yên trong sự đáp ứng với sự ăn uống, giao phối, điều trị với estrogen, trong sự rụng trứng và cho con bú. Xét nghiệm prolactin có thể được sử dụng cùng với một số xét nghiệm về hormon khác để xác định nguyên nhân gây vô sinh ở phụ nữ. Mức độ prolactin dao động rất nhiều trong ngày, nên thời điểm lấy máu cần được ghi nhận để được ra chẩn đoán. Xét nghiệm Prolactin tăng, tuy nhiên có nhiều yếu tố sinh lý ảnh hưởng đến kết quả này, do đó cần kết hợp thăm khám lâm sàng, đánh giá tình trạng sinh lý, bệnh sử và không nên chỉ làm xét nghiệm một lần.

Xét nghiệm Anti-Mullerian Hormone giúp tiên đoán số nang noãn non hiện có trong buồng trứng, hay còn gọi là dự trữ buồng trứng. Dự trữ buồng trứng càng tốt có nghĩa là khả năng sinh sản của buồng trứng càng cao và ngược lại. Nồng độ AMH sẽ hằng định, không thay đổi theo chu kỳ kinh nên có thể thực hiện vào bất kỳ ngày nào của chu kỳ kinh. Trường hợp này, AMH giảm nhẹ, gợi ý giảm dự trữ buồng trứng, cần kết hợp với những yếu tố khác để đánh giá thêm. Đánh giá nguyên nhân vô sinh cần nhiều thông tin kết hợp và khá phức tạp, tốt nhất bạn nên mang kết quả này để tham vấn trực tiếp ý kiến của bác sĩ điều trị đã khám trước đó.

Bùi Hoài - buithih...@...edu.vn

Em đi soi họng bác sĩ bảo là nên mổ. Vậy em phải mổ nội soi hay như thế nào? Chi phí khoảng bao nhiêu ạ? Cảm ơn bác sĩ. Bác sĩ bảo em bị hạt xơ dây thanh và cho hình như thế thôi ạ.

Ảnh do bạn đọc cung cấp

Chào em,

Viêm thanh quản mạn tính có thể dẫn đến hạt xơ dây thanh quản, thông thường là những hạt lành tính, gây khàn tiếng kéo dài. Bệnh thường liên quan chặt chẽ đến nghề nghiệp phải nói nhiều như: giáo viên, người dẫn chương trình, phát thanh viên, ca sĩ, diễn viên kịch, buôn bán…

Giai đoạn đầu của bệnh, bác sĩ có thể chỉ định các thuốc kháng viêm, kháng sinh, hạn chế nói to, điều trị các yếu tố nguy cơ như trào ngược dạ dày thực quản, viêm mũi xoang mạn… để cải thiện triệu chứng. Trường hợp hạt xơ to hay điều trị bảo tồn không khỏi thì có chỉ định phẫu thuật.

Bác sĩ Tai Mũi Họng sẽ đánh giá kích thước và vị trí của hạt xơ, nếu thuận lợi có thể cắt qua nội soi. Tuỳ vào loại phẫu thuật được lựa chọn, chi phí có thể dao động từ 5-20 triệu đồng. Nếu chưa sẵn sàng cho phẫu thuật, em có thể khám chuyên khoa để điều trị nội trước, kết hợp luyện âm, khi không thuyên giảm mới cần phẫu thuật em nhé!

Trân trọng cảm ơn BS.CK1 Võ Thị Tố Uyên đã dành thời gian tư vấn cho bạn đọc AloBacsi. Xin hẹn gặp lại bác sĩ trong chương trình lần sau!

Thực hiện: Phương Nguyên - Ảnh: Viết Hưởng
Cổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn