Theo thông tin từ khoa Nội tiết, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, vài tháng gần đây, khoa tiếp nhận khoảng 10 bệnh nhân 7-18 tuổi nhập viện với chẩn đoán đái tháo đường type 1 đều ở mức đường huyết rất cao.

Các bác sĩ của khoa cũng đang điều trị bé gái 8 tuổi mắc đái tháo đường type 1 được chẩn đoán lần đầu.

Mẹ bệnh nhi cho biết thời gian gần đây, bé xuất hiện các triệu chứng như mệt, khát nước, uống nhiều, đi tiểu nhiều, gầy sút cân. Gia đình thấy bé có các triệu chứng như vậy nên đưa bé đi khám tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương.

Bé nhập viện trong tình trạng đường huyết cao 26,1 mmol/l, cao gấp nhiều lần người bình thường kèm theo dấu hiệu mất nước. Sau khi vào viện và được làm các xét nghiệm chẩn đoán xác định, bé được điều trị tích cực, bù dịch, kiểm soát đường huyết bằng insulin, tư vấn và điều chỉnh thực hiện chế độ dinh dưỡng.

Sau gần 1 tuần điều trị hiện tại tình trạng của bé đã cải thiện rất tốt, đường huyết đã ổn định hơn. Dự kiến sẽ ra viện và theo dõi điều trị ngoại trú trong vài ngày tới.

Đây chỉ là 2 trong số rất nhiều trường hợp đái tháo đường type 1 ở trẻ em đã được điều trị tại Bệnh viện Nội tiết Trung ương.

Đái tháo đường type 1 không phải bệnh rối loạn di truyền

Theo BS Nguyễn Mạnh Tuấn - Khoa Nội tiết, đái tháo đường type 1 là tình trạng bệnh lý xảy ra khi tuyến tụy không sản xuất được hoặc sản xuất rất ít insulin dẫn đến thiếu hụt insulin nội sinh nghiêm trọng. Chính vì điều này đái tháo đường type 1 thường được gọi là đái tháo đường phụ thuộc insulin.

Nếu không có insulin, glucose trong máu không thể đi vào tế bào và tích tụ dần trong máu dẫn đến tăng đường máu, trong khi các tế bào lại bị "đói năng lượng" do không thể tiếp nhận được glucose. Khi lượng đường trong máu tăng cao kéo dài sẽ gây hại cho cơ thể, gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nguy hiểm của bệnh đái tháo đường.

Bệnh thường được chẩn đoán ở trẻ em và người trẻ tuổi. Bệnh có thể khởi phát từ vài tháng tuổi, và độ tuổi hay gặp nhất là 10-14 tuổi. Tỷ lệ nam/nữ là tương đương nhau.

Đái tháo đường type 1 chiếm khoảng 5-10% trong số người mắc bệnh đái tháo đường. Nguyên nhân gây ra đái tháo đường type 1 thì đến 95% trường hợp do cơ chế tự miễn và 5% không rõ nguyên nhân.

Hệ miễn dịch tấn công nhầm và phá hủy các tế bào nhiệm vụ sản xuất insulin ở tuyến tụy. Một vài yếu tố nguy cơ như nhiễm virus Coxsackie, Rubella, Cytomegalo… hoặc chế độ ăn tiếp xúc sớm với sữa bò cũng liên quan tới việc khởi phát bệnh. Một số kháng thể kháng tế bào beta của tụy cũng có thể tìm thấy ở phần lớn bệnh nhân đái tháo đường type 1.

Cũng theo BS Tuấn, trước đây, nhiều người nhầm lẫn rằng đái tháo đường type 1 là một bệnh lý di truyền nhưng điều này không đúng. Đái tháo đường type 1 không được xếp vào nhóm bệnh rối loạn di truyền. Tuy nhiên, một người có khả năng mắc bệnh đái tháo đường type 1 cao hơn nếu có người thân trực hệ chẳng hạn cha mẹ hoặc anh chị em mắc bệnh này.

Trẻ khát nước, tiểu nhiều, gầy sút cân - cảnh giác với đái tháo đường type 1

Đái tháo đường type 1 thường chỉ phát hiện khi trẻ có các triệu chứng rầm rộ như: Khát nước, uống nhiều, tiểu nhiều, gầy sút cân, mệt mỏi, mờ mắt, đái dầm - khi trước đây trẻ không bị.

Khi bệnh nhân xuất hiện các biểu hiện đau bụng, nôn, rối loạn ý thức, thở nhanh sâu, hơi thở có mùi trái cây chín (táo chín)... cảnh báo dấu hiệu nguy hiểm, cần đưa ngay tới cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán xác định và điều trị một cách kịp thời.

BS Tuấn cũng khuyến cáo, người bệnh tuyệt đối không tin các nội dung quảng cáo chữa khỏi đái tháo đường. Trong thực tế, nhiều bệnh nhân đang kiểm soát bệnh tốt nhờ điều trị, nghe truyền miệng bỏ thuốc, uống thuốc nam, thực phẩm chức năng... khiến đường huyết tăng vọt, có trường hợp nguy kịch, thậm chí ngộ độc tân dược có trong thuốc trôi nổi.

Chuyên gia nhấn mạnh, đái tháo đường là bệnh mãn tính, phải điều trị suốt đời. Với bệnh đái tháo đường type 1 không có phương pháp dự phòng đặc hiệu. Khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo cần đến viện sớm để được chẩn đoán và điều trị phù hợp.