Adderall là sự kết hợp giữa amphetamine và dextroamphetamine. Nó là chất kích thích hệ thống thần kinh trung ương. Việc sử dụng Adderall có thể giúp tăng khả năng tập trung, chú ý và kiểm soát hành vi.

Theo Viện Quốc gia về Lạm dụng thuốc (NIDA) Hoa Kỳ loại thuốc này làm tăng hoạt động của các hóa chất não dopamine và norepinephrine. Adderall chủ yếu kích thích hệ thần kinh giao cảm, gây ra phản ứng giãn nở sinh học, tăng huyết áp và nhịp tim và tăng tiết mồ hôi.

Viện Y tế Quốc gia (NIH) Hoa Kỳ cho biết, Adderall có nhiều liều khác nhau, từ 5 mg đến 30 mg. Liều lượng quy định sẽ phụ thuộc vào cơ thể của bệnh nhân và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Các bác sĩ thường bắt đầu bệnh nhân với liều thấp và tăng dần liều lượng.

Với thành phần Dextroamphetamine và amphetamine thì thuốc có thể gây ra tác dụng phụ, bao gồm: Nỗi sợ hãi; Sự bồn chồn; Khó ngủ; Lắc không kiểm soát được một phần của cơ thể; Đau đầu; Những thay đổi về tình dục hoặc khả năng tình dục; Khô miệng; Đau bụng; Buồn nôn; Nôn mửa; Bệnh tiêu chảy; Táo bón; Ăn mất ngon; Giảm cân.

Thuốc có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng hơn, và nếu ai trải qua bất kỳ triệu chứng nào trong số này đều cần phải gọi bác sĩ ngay lập tức: Nhịp tim đập nhanh hoặc đập; Khó thở; Đau ngực; Quá mệt mỏi; Nói chậm hoặc khó; Chóng mặt hoặc ngất xỉu; Yếu hoặc tê tay hoặc chân; Co giật; Ảo giác (nhìn thấy mọi thứ hoặc nghe thấy những tiếng nói không tồn tại); Mania (tâm trạng điên cuồng hoặc bất thường); Hành vi hung hăng hoặc thù địch; Những thay đổi về tầm nhìn hoặc mờ mắt; Sốt; Phồng rộp hoặc lột da; Phát ban; Ngứa; Sưng mắt, mặt, lưỡi hoặc cổ họng; Khó thở hoặc khó nuốt; Khàn tiếng (thay đổi giọng nói bất thường).

Những người không nên sử dụng Adderall là những bệnh nhân có tiền sử bệnh tăng nhãn áp, người mắc chứng lo âu nghiêm trọng hoặc kích động, người hoặc gia đình của có tiền sử bị  hội chứng tics, hoặc hội chứng Tourette. Các chất kích thích có trong Adderall cũng có thể gây tử vong đột ngột ở những bệnh nhân bị dị tật tim bẩm sinh hoặc có các vấn đề về tim nghiêm trọng. Các bệnh nhân có tiền sử cao huyết áp, bệnh tâm thần, bệnh mạch máu ngoại vi hoặc rối loạn co giật cũng cần cẩn trọng với thuốc này.

Người lớn tuổi từ 65 trở lên thường không nên dùng Adderall vì nó không an toàn như các loại thuốc khác dành cho nhóm tuổi này, NIH cho hay.

NIH phân tích, không nên dùng Adderall nếu đã sử dụng chất ức chế monoamine oxidase (MAOI), một loại thuốc chống trầm cảm, trong hai tuần.

Đối với trẻ bị ADHD hoặc các triệu chứng kích động hoặc không hoạt động gây suy giảm và xuất hiện trước 7 tuổi, Adderall có thể được coi là một phần của chương trình điều trị toàn phần. ADHD phải được chẩn đoán thông qua một loạt các xét nghiệm loại trừ các rối loạn tâm thần khác. Các biện pháp xử lý khác sẽ bao gồm các khía cạnh tâm lý, giáo dục và xã hội - thậm chí không cần thiết phải điều trị bằng thuốc.

Để điều trị ADHD, Adderall được chấp thuận cho sử dụng ở trẻ em từ 3 tuổi trở lên và Adderall XR được chấp thuận cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên, theo NIH. Đối với trẻ em bị chứng ngủ rũ, thuốc được chấp thuận cho những người từ 12 tuổi trở lên.

Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Hoa Kỳ, Adderall không được sử dụng ở trẻ em có triệu chứng rối loạn tâm thần. Có bằng chứng cho thấy Adderall có thể làm chậm sự tăng trưởng hoặc tăng cân của trẻ, vì vậy các bác sĩ nên theo dõi sự phát triển của trẻ một cách cẩn thận trong khi dùng thuốc, NIH nói.

Khi sử dụng Adderall cần có sự giám sát chặt chẽ của chuyên gia y tế vì nó có thể gây nghiện hoặc lạm dụng thuốc

Theo Mayo Clinic, đơn giản là uống quá nhiều Adderall có thể gây ra sự phụ thuộc. Những người sử dụng Adderall không nên dùng liều lớn hơn hoặc uống thuốc thường xuyên hơn hoặc lâu hơn thời gian được bác sĩ kê đơn. Ngoài ra, đột ngột ngừng thuốc có thể gây ra trầm cảm, mệt mỏi và các vấn đề về giấc ngủ.  

Tiến sĩ Maria Pino, một nhà độc học và giám đốc khóa học về dược lý của Đại học Y khoa Ostro ở Oston cho biết: “Khi được bác sĩ kê đơn, có rất ít nguy cơ bị nghiện, nhưng nếu được dùng cho hiệu ứng 'phấn khích', nguy cơ lạm dụng sẽ được tăng cường”.

Theo Livescience/VietQ