Phần 1: Cách giảm căng thẳng, mệt mỏi và tăng cường sức khỏe trong dịp Tết?

Phần 2: Thực đơn ăn Tết lành mạnh, ai cũng nên biết!

NỘI DUNG TƯ VẤN

1. Làm sao ăn Tết không bị đầy bụng?

Kính chào BS, ngày Tết em thường ăn uống không theo giờ giấc như bình thường; em không có cảm giác muốn ăn, hay đầy bụng, chắc do ăn bánh tét, uống nước ngọt… Chuyên gia có thể giúp em cách nào để khắc phục tình trạng này không, vì ăn Tết mà không ăn những món ngon thì quả thật “ăn Tết” mất đi một phần ý nghĩa ạ.

(Bạn đọc Huỳnh Thành Đạt)

BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp:

Xin chào bạn Huỳnh Thành Đạt!

Bạn đặt câu hỏi là làm sao ăn không bị đầy bụng. Tôi thấy trong câu hỏi bạn đã chỉ nguyên nhân, đầu tiên là do bạn ăn không đúng giờ, thứ hai là bạn ăn rất nhiều bánh tét, thứ 3 là bạn uống nhiều nước ngọt.

Nếu bạn ăn nhiều bánh tét và uống nhiều nước ngọt thì sẽ rất dễ no, vì nước ngọt cung cấp năng lượng rỗng và làm cho đường huyết lên ngay; bánh tét cung cấp năng lượng khá nhiều nhưng lại được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt heo, chuyển hóa chậm cho nên vừa ăn xong bạn đã cảm thấy no.

Rõ ràng với cách ăn như thế này bạn bị mất cân đối, sau đó bị đầy bụng, thiếu chất xơ; nếu đã thiếu chất xơ các vi khuẩn tốt trong ruột chúng ta không có thức ăn để ăn.

Và việc ăn ít rau sẽ khiến chúng ta đầy bụng, khó tiêu, do đó bạn cần làm những việc như sau:

- Bớt phần bánh tét xuống, tăng rau lên.

- Có thể sử dụng các loại thực phẩm muối chua hoặc làm salat để cung cấp thêm một số enzym,… Để cân bằng lại hệ vi sinh trong đường ruột thì bạn có thể sử dụng dưa giá, sử dụng các loại dưa đã được muối chua để cân đối trong bữa ăn. Lưu ý rằng ông bà mình vẫn hay ăn bánh tét cùng củ kiệu, hành muối, dưa món, đây là một chế độ ăn tốt.

- Bạn nên giảm thiểu việc uống nước ngọt thay vào đó là trà xanh, nước của các loại trái cây, rau xanh, nhớ uống nhiều nước trong sinh hoạt hàng ngày của mình.

- Nên tập thể dục, nếu bạn không tập thể dục mà ăn nhiều thì bạn sẽ tiêu hóa khó khăn hơn, vì ruột của chúng ta co bóp được hay không là cũng nhờ vào sự vận động. Nếu bạn ngủ nhiều, ăn nhiều và ít vận động thì bạn sẽ bị tăng cân ngay sau Tết, lúc này việc giảm cân sẽ khó khăn hơn rất nhiều.

BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp - Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Việt Nam trong chương trình Livestream Bí quyết tăng cường sức khỏe mùa Tết phát sóng 20g tối 29/1/2021

2. Nên uống bao nhiêu bia, rượu trong Tết là đủ?

Tết thường có tiệc tùng, sử dụng nhiều rượu bia; vì thế qua Tết lúc nào sức khỏe cũng giảm đi. Xin hỏi chuyên gia có cách nào để giảm thiểu tình trạng này?

BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp:

Tôi rất khó để có thể tư vấn cho bạn được vì hầu như Tết đến thì nhà nào cũng uống nhiều bia, rượu. Tổ chức Y tế Thế giới có khuyến nghị rằng nam giới mỗi ngày không uống quá 2 đơn vị bia, rượu (1 đơn vị bia tương đương với 1 lon; 1 đơn vị rượu khoảng 30ml; với rượu vang 1 đơn vị tương đương 150 ml) hãy thử đối chiếu với tình trạng của bạn. Nữ giới chỉ uống bằng khoảng 50% nam giới thôi lý do, vì nữ giới thiếu enzym để chuyển hóa rượu tốt hơn.

Tổ chức Y tế Thế giới cũng khuyến cáo không uống quá 4 đơn vị một lần và không uống quá 4 lần/ tuần. Vì vậy nếu ngày nào cũng ăn tất niên thì giải pháp tốt nhất nên làm là nên ăn uống điều độ lại, uống ít thôi vẫn sẽ vui chứ không phải không uống nhiều là không vui.

Nên uống nhiều nước và không để bụng đói khi uống bia, rượu.

Mặc dù là tất niên nhưng bạn hoàn toàn có quyền lựa chọn đồ ăn.

Lựa chọn thức ăn cũng cần phải có rau, đừng chỉ ăn thịt.

Nếu chế độ ăn của bạn quá mất cân đối, người quá mệt mỏi thì rõ ràng là bạn nên lựa chọn vui đến mức độ nào thôi.

3. Người già nên ăn uống và bổ sung thêm axit amin như thế nào?

Mẹ tôi ngoài 60 hơi dị ứng với sữa, vậy có dưỡng chất nào để thay thế sữa giúp bồi bổ cơ thể hay không. Và với một người lớn tuổi như mẹ tôi thì có cần bổ sung thêm axit amin hay không?

(Xuân Lê)

BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp:

Xin chào chị Xuân Lê!

Với người lớn tuổi nên ưu tiên chọn các thực phẩm giàu chất đạm, ăn 50% thực phẩm có nguồn gốc từ đông vật như cá, thịt, các loại thủy sản khác, trứng. 50% còn lại sử dụng các loại thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như đậu nành và các loại đậu đỗ khác ngoài ra còn có nấm và tảo biển giúp cung cấp chất đạm cho mẹ của bạn. Trong các thực phẩm giàu chất đạm có nguồn gốc từ động vật nên ưu tiên ăn cá hơn là thịt (nên dùng thịt nạc).

Bạn nên sử dụng các sản phẩm có thành phần amino axit phù hợp, trong thành phần không nên có quá nhiều đường. Sử dụng các thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ tốt, có thương hiệu tốt, hoàn toàn có thể bổ sung và nghe theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Bạn hoàn toàn có thể bổ sung amino axit cho mẹ của bạn hàng ngày để nâng cao được sức đề kháng và cân đối chất dinh dưỡng; có amino axit khá thuận lợi cho hoạt động của cơ thể, duy trì được sức khỏe của người cao tuổi.

4. Hướng dẫn thực đơn ăn Tết lành mạnh

Thưa BS, nhờ BS có thể gợi ý giúp em thực đơn ăn Tết lành mạnh vì trong những ngày Tết thịt mỡ, dưa hành, bánh chưng, bánh tét,… đi đâu cũng thấy. Mới ăn thì thấy ngon nhưng đi đâu cũng ăn thì em cảm thấy ngán quá, vậy có cách nào đơn giản hơn cho một thực đơn ăn Tết lành mạnh hay không?

(Minh Hải)

BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp:

Bạn có quan sát rất kĩ và có thể thấy Tết gần như chúng ta chuẩn bị rất nhiều món và Tết thì phụ nữ rất vất vả, đôi khi cũng có cả nam giới.

Chỉ ngày mùng 1 tất cả mọi người đều cảm thấy phấn khởi, nhưng đến ngày mùng 2 ai cũng nói như bạn Minh Hải; “sao ngán thế, không ăn đâu, ngán lắm rồi”.

Tôi vẫn ủng hộ các món ăn truyền thống ngày Tết. Tuy nhiên chúng ta cần lưu ý:

- Thay vì sử dụng các loại rau đã muối chua hay xào nấu thì nên chuyển qua dưới các dạng như sau:

+ Ăn tươi sống: làm salad hoặc gỏi đây là hai món giúp cân đối bữa ăn ngày Tết.

+ Làm salad bởi rau xà lách, các loại rau thơm; nên bổ sung thêm các loại đậu luộc chín hoặc một số loại nấm để trộn cùng.

+ Có nhiều cách để làm gỏi bạn cũng có thể làm gỏi su hào, món này rất hay, bạn đừng cho thêm thịt; chỉ cần có su hào, cà rốt. Hoặc bạn có thể tận dụng bưởi để làm gỏi đừng thêm thịt cá gì vào.

Thứ hai chúng ta có món lẩu nên nấu đơn giản, có thể nấu lẩu từ các loại cá hoặc tôm, cho ít thôi bạn nhé vì đằng nào mình cũng đã ăn quá nhiều thịt rồi. Càng nhiều rau xanh càng tốt, càng ngon và bớt ngán.

Chúng ta có một số món dự trữ và ăn được ngay như măng, bánh tét/ chưng, thịt kho, khổ qua. Khi ăn có thể lựa chọn đừng bày hết đồ ăn lên bàn mà hãy chia ra theo từng ngày.

Tôi có một bí quyết gia đình nho nhỏ muốn gửi đến cho bạn cũng như mọi người là:

Ví dụ hôm nay đến nhà chị gái thì đăng kí và dặn dò mọi người mình ăn cá; hôm sau đến nhà anh trai sẽ bàn bạc với mọi người là ăn món thịt,… cứ như vậy sẽ giúp chúng ta không bị dư lượng thức ăn, không bị lặp đi lặp lại mà vẫn đảm bảo đủ.

Nếu đã ăn bánh chưng hay bánh tét thì đừng nên ăn cơm, không cần ăn nhiều bún, như vậy sẽ không bị quá tải và bạn sẽ cảm thấy Tết rất vui.

Trân trọng cảm ơn nhãn hàng Myvita Royal đã đồng hành cùng chương trình.