Sốt xuất huyết ở trẻ em: Ba mẹ cần biết gì để bảo vệ con?

1. Sốt xuất huyết là gì mà nguy hiểm đến thế?

Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi rút Dengue gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn (Aedes aegypti) đốt. Con muỗi này "ham" đốt người vào ban ngày đấy các mẹ ạ, nhất là vào buổi sáng sớm và chiều tối.

Điều đáng lo ngại là bệnh có thể diễn biến rất nhanh, từ nhẹ đến nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như sốc, xuất huyết nội tạng, thậm chí là tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

2. Dấu hiệu nào cho thấy con bị sốt xuất huyết?

Ở trẻ em, sốt xuất huyết có thể biểu hiện khá đa dạng, đôi khi dễ nhầm lẫn với các bệnh sốt thông thường. Ba mẹ cần đặc biệt chú ý nếu bé có những dấu hiệu sau:

Sốt cao đột ngột: Bé sốt cao liên tục, thường là từ 39-40 độ C, khó hạ sốt bằng thuốc hạ sốt thông thường.

Mệt mỏi, đau đầu: Bé có vẻ bứt rứt, quấy khóc, lừ đừ, có thể kêu đau đầu, đau hốc mắt.

Phát ban: Khoảng ngày thứ 2-3 của bệnh, bé có thể xuất hiện các nốt ban đỏ li ti trên da.

Buồn nôn, nôn trớ: Bé có thể chán ăn, buồn nôn hoặc nôn trớ.

Đau bụng: Một số bé có thể kêu đau bụng, đặc biệt là vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải.

Dấu hiệu xuất huyết nhẹ: Chảy máu cam, chảy máu chân răng, nốt xuất huyết dưới da (những chấm đỏ nhỏ không biến mất khi căng da).

Đặc biệt lưu ý các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm (thường xuất hiện từ ngày thứ 3-7 của bệnh, khi bé có thể đã hết sốt nhưng lại là giai đoạn nguy hiểm nhất):

Vật vã, li bì, hoặc bứt rứt: Bé không tỉnh táo, ngủ nhiều bất thường hoặc ngược lại, quấy khóc liên tục.

Đau bụng dữ dội: Kêu đau bụng nhiều, liên tục.

Nôn nhiều: Nôn liên tục, khó cầm.

Chảy máu niêm mạc: Chảy máu cam nhiều, nướu răng chảy máu, nôn ra máu, đi ngoài phân đen.

Chân tay lạnh, da ẩm, vã mồ hôi: Đây là dấu hiệu của sốc.

Tiểu ít: Bé đi tiểu ít hơn bình thường.

Nếu thấy con có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào ở trên, ba mẹ cần đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức để được thăm khám và điều trị kịp thời nhé!

3. Làm gì để phòng tránh sốt xuất huyết cho con?

"Phòng bệnh hơn chữa bệnh" luôn là điều đúng đắn nhất, đặc biệt với sốt xuất huyết. Ba mẹ hãy cùng thực hiện các biện pháp sau:

Diệt muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy: Đây là biện pháp quan trọng nhất.

- Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, phát quang bụi rậm quanh nhà.

- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước (lu, vại, chum, bể nước...).

- Thau rửa định kỳ các dụng cụ chứa nước như lọ hoa, chậu cây cảnh, máng nước...

- Thu gom và hủy bỏ các vật dụng phế thải có thể đọng nước như lốp xe cũ, vỏ dừa, chai lọ, lon bia...

- Bỏ muối hoặc hóa chất diệt lăng quăng vào các dụng cụ chứa nước lớn không thể thau rửa.

Chống muỗi đốt:

- Cho bé mặc quần áo dài tay, màu sáng.

- Ngủ màn (kể cả ban ngày).

- Dùng kem/xịt chống muỗi cho bé (chọn loại an toàn cho trẻ em).

- Sử dụng vợt điện diệt muỗi, hương muỗi, bình xịt côn trùng (lưu ý an toàn khi sử dụng trong nhà có trẻ nhỏ).

- Lắp lưới chống muỗi ở cửa sổ, cửa ra vào.

4. Khi con bị sốt xuất huyết, ba mẹ cần làm gì tại nhà?

Nếu bé được chẩn đoán sốt xuất huyết ở thể nhẹ và bác sĩ cho phép chăm sóc tại nhà, ba mẹ cần tuân thủ những điều sau:

Hạ sốt đúng cách: Dùng thuốc hạ sốt chứa Paracetamol theo liều lượng và chỉ dẫn của bác sĩ. Tuyệt đối không dùng Aspirin hoặc Ibuprofen vì có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Lau mát cho bé bằng nước ấm.

Bù nước và điện giải: Cho bé uống nhiều nước oresol (pha đúng liều lượng), nước trái cây (cam, dừa...), nước lọc.

Chế độ ăn uống: Cho bé ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu, giàu dinh dưỡng như cháo, súp, sữa.

Theo dõi sát sao: Ghi lại nhiệt độ, tình trạng ăn uống, đi tiểu, các triệu chứng của bé và báo ngay cho bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đặc biệt là các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm đã nêu ở trên.

Nghỉ ngơi đầy đủ: Cho bé nghỉ ngơi tại giường.

5. Vắc-xin phòng sốt xuất huyết: nên tiêm cho con khi nào?

Hiện nay đã có vắc-xin phòng sốt xuất huyết Dengue, nhưng chỉ định vẫn còn giới hạn:

- Chỉ tiêm cho trẻ từ 9-16 tuổi đã từng mắc sốt xuất huyết trước đó (cần xét nghiệm máu xác nhận).

- Không khuyến cáo tiêm cho trẻ chưa từng bị bệnh, vì có thể tăng nguy cơ trở nặng nếu nhiễm sau tiêm.

- Vắc-xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh có triệu chứng và biến chứng nặng, nhưng không thay thế được việc phòng muỗi và phát hiện bệnh sớm.

Ba mẹ nếu quan tâm có thể đưa bé đến cơ sở y tế uy tín để được xét nghiệm và tư vấn cụ thể trước khi quyết định tiêm.

Sốt xuất huyết là một bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh và điều trị được nếu chúng ta có kiến thức và hành động đúng đắn. Hãy cùng nhau chung tay bảo vệ con yêu khỏi "kẻ thù" vô hình này ba mẹ nhé!

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại hỏi bác sĩ hoặc các chuyên gia y tế. Sức khỏe của con là quan trọng nhất!