Khi nỗi cô đơn trở thành bệnh lý: Làm sao để nhận biết và vượt qua?

1. Cô đơn kéo dài có ảnh hưởng đến sức khoẻ thể chất và tinh thần?

Người ở trong trạng thái cô đơn kéo dài thì cơ thể sẽ tự sinh ra năm loại protein độc hại trong máu khiến sức khỏe yếu đi. Đây là một vấn đề mới hay đã có trong y khoa thưa bác sĩ?

BS Nguyễn Trung Nguyên - Chuyên gia Tâm lý thần kinh trả lời: Trạng thái cô đơn hay cảm xúc cô đơn thường xuất hiện trong hoạt động ở não bộ con người. Có người mặc dù được bạn bè ngồi ở xung quanh nhưng vẫn cảm thấy cô đơn. Và cũng có người dù ở một mình vẫn cảm thấy vui vẻ.

Trong y khoa, sự cô đơn là một cảm xúc, trạng thái tiêu cực về mặt sức khỏe tinh thần và là một phản ứng stress kéo dài.

Khi cô đơn kéo dài sẽ ảnh hưởng giấc ngủ, chế độ dinh dưỡng bị suy giảm, không còn cảm giác ăn ngon miệng

Những điều này sẽ ảnh hưởng lên sức khỏe về mặt thể chất dẫn đến miễn dịch kém, hoạt động thần kinh yếu và có nguy cơ mắc những bệnh lý mạn tính nhiều hơn so với một người ở trạng thái sức khỏe tinh thần tốt.

2. Người rơi vào trạng thái cô đơn dễ mắc những bệnh lý như thế nào?

Khi tâm trạng cô đơn kéo dài thì sức khỏe thể chất bị ảnh hưởng ra sao thưa bác sĩ?

BS Nguyễn Trung Nguyên trả lời: Khi đối diện với tổn thương về mặt tinh thần như sự mất mát người thân, stress tác động thì cơ thể sẽ tạo ra một cơ chế để chống chọi với nỗi buồn bằng cách giữ kín nỗi niềm trong lòng và tự vượt qua nỗi buồn.

Nhưng nếu nỗi buồn kéo dài qua nhiều năm tháng sẽ ảnh hưởng đến việc giảm chất lượng cuộc sống, giao tiếp xã hội kém, giấc ngủ không tốt.

Ngoài ra, những người cô đơn thường muốn ở trong nhà, không tương tác bên ngoài cuộc sống nên họ ít vận động, không tập thể dục dẫn đến béo phì.

Do đó những người ở trạng thái cô đơn kéo dài thường có những bệnh lý mạn tính về tim mạch.

3. Những yếu tố có thể khiến một người rơi vào trạng thái cô đơn

Nguyên nhân do đâu dẫn đến cô đơn và những yếu tố có thể tác động một người rơi vào trạng thái cô đơn thưa bác sĩ?

BS Nguyễn Trung Nguyên trả lời: Sự mất mát người thân, gặp một cú sốc thất bại trong tình yêu hay trong công việc là những điều mà con người đã hoặc sẽ trải qua. Đây là những nguyên nhân dẫn đến sự cô đơn nhưng không phải ai khi đối diện với sự mất mát hay cú sốc trong cuộc sống đều rơi vào trạng thái cô đơn kéo dài.

Yếu tố dẫn đến sự cô đơn phụ thuộc vào tính cách, những người có tính cách hướng ngoại khi đối diện với biến cố họ sẽ đương đầu đón nhận, vượt qua khó khăn dễ dàng hơn những người có tính hướng nội.

Vì những người hướng nội thường thích để mọi chuyện chỉ một mình bản thân biết và không chia sẻ với bất kỳ ai.

Bên cạnh đó, nếu con người được nuôi dưỡng trong tình yêu thương, sự quan tâm của gia đình thì khi trưởng thành, các cá nhân sẽ tự tin để tương tác tốt với cộng đồng. Khi gặp trở ngại, họ sẽ mạnh mẽ đối diện và vượt qua.

Ngược lại, những người từng có tổn thương trong gia đình sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn kéo dài và có những suy nghĩ tiêu cực.

4. Dấu hiệu nhận biết người đang có những bất ổn về tâm lý do cô đơn

Những dấu hiệu để người thân và chính bản thân nhận biết những bất ổn về tâm lý gây ra bởi cô đơn để có biện pháp phòng ngừa, thưa bác sĩ?

BS Nguyễn Trung Nguyên trả lời: Khi gặp những bất ổn về tâm lý, bản thân mỗi người có phương hướng giải quyết tốt thì hãy mạnh dạn vượt qua nỗi đau tinh thần.

Nếu như vấn đề không thể tự tìm phương án giải quyết, bản thân người gặp bất ổn tâm lý nên tìm đến các chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ trong việc phân tích, nhìn nhận vấn đề.

Những ảnh hưởng lên mặt cơ thể như rối loạn giấc ngủ đi kèm, rối loạn về tim mạch như nhịp tim nhanh, hồi hộp, cảm xúc nóng nảy thất thường, mất ngủ kéo dài, trí nhớ kém. Với những dấu hiệu trên, người bệnh cần đến gặp bác sĩ để nhận định stress làm ảnh hưởng lên cơ thể.

Đối với những người trong gia đình có thể quan sát người thân thông qua nét mặt biểu hiện bên ngoài buồn bã, tính cách trầm lắng, ít nói.

Khi phát hiện người thân có sự thay đổi về tính cách, cảm xúc, hành vi thói quen thì cần đưa họ đi thăm khám các chuyên gia tâm lý, bác sĩ chuyên khoa tâm thần để được hỗ trợ.

5. Phương pháp giúp người cô đơn trở về cuộc sống bình thường

Các chuyên gia tâm lý và bác sĩ về trị liệu cần áp dụng những phương pháp như thế nào để giúp bệnh nhân có thể trở về cuộc sống bình thường?

BS Nguyễn Trung Nguyên trả lời: Ngoài việc hỗ trợ bệnh nhân trị bệnh, bác sĩ còn giúp gia đình bệnh nhân thay đổi cách ứng xử để giúp bệnh nhân vượt qua được khó khăn và dễ dàng chia sẻ vấn đề họ mắc phải cho gia đình.

Bên cạnh đó, chuyên gia tâm lý sẽ đưa ra hướng thay đổi lối sống cho những người gặp bất ổn tâm lý như luyện tập thể dục, tham gia các hoạt động như học vẽ tranh, viết nhật ký, học yoga hoặc học thiền định để có sự kết nối với con người.

6. Lời khuyên để người cô đơn vượt qua nỗi buồn

Bác sĩ có thể chia sẻ một số lời khuyên để những người đang bị vấn đề về tâm lý cô đơn có thể vượt qua và cảm thấy hạnh phúc hơn?

BS Nguyễn Trung Nguyên trả lời: Mỗi người cần phải lưu tâm rằng trong cuộc đời, mỗi sự vật đều có giá trị và con người là một bản thể độc quyền đem lại những giá trị khác nhau.

Để không có những suy nghĩ, tư duy tiêu cực xâm chiếm tâm trí, chúng ta hãy suy nghĩ tích cực, lạc quan thì mọi chuyện sẽ vượt qua.

Khi cảm thấy cô đơn, bi quan, mỗi người hãy bày tỏ với chuyên gia tâm lý, các bác sĩ về thần kinh để nhận được sự chung tay của cộng đồng hỗ trợ vượt qua sự cô đơn.