Vì sao sau ghép thận phải uống thuốc chống thải ghép suốt đời?

Câu hỏi

Cho em hỏi,

Đối với bệnh nhân suy thận mạn giai đoạn cuối, đã nhận được quả thận mới nhưng nếu bỏ (không dùng) thuốc chống thải ghép có dễ dàng quay lại chạy thận hay không? Tại sao không được bỏ thuốc chống thải ghép ạ?

Trả lời

Chào bạn,

Bỏ thuốc chống thải ghép sau ghép thận là một trong những sai lầm nguy hiểm nhất mà người bệnh có thể mắc phải. Chúng ta cùng phân tích từng phần để hiểu rõ nhé:

1. Lý do phải uống thuốc chống thải ghép suốt đời

Khi người bệnh nhận một quả thận mới, hệ miễn dịch của cơ thể sẽ nhận ra quả thận này “không phải của mình” (vì có cấu trúc gen khác).

Lúc đó, các tế bào miễn dịch sẽ tấn công quả thận giống như tấn công vi khuẩn hoặc virus - hiện tượng này gọi là thải ghép.

Thuốc chống thải ghép (như tacrolimus, cyclosporine, mycophenolate, prednisolone...) có nhiệm vụ ức chế miễn dịch, giúp cơ thể chấp nhận quả thận mới.

Nếu ngừng thuốc:

Trong vòng vài ngày đến vài tuần, hệ miễn dịch sẽ nhận lại “mục tiêu” và bắt đầu phá hủy quả thận ghép.

Khi đó xảy ra thải ghép cấp, gây suy thận cấp, tăng ure, creatinin, có thể phải nhập viện cấp cứu, và thận ghép sẽ mất chức năng vĩnh viễn.

2. Nếu ngừng thuốc rồi “muốn quay lại chạy thận” - có dễ không?

Không dễ, vì:

• Một khi thận ghép đã bị thải và hoại tử, nó vẫn nằm trong cơ thể, có thể gây phản ứng viêm kéo dài, sốt, nhiễm trùng, viêm mạch, thiếu máu.
• Bệnh nhân phải mổ lại để lấy bỏ thận ghép hỏng - đây là ca mổ phức tạp, nhiều nguy cơ chảy máu và nhiễm trùng.
• Sau đó mới có thể đặt lại đường chạy thận (fistula hoặc catheter) để quay lại lọc máu.
  
  

Ngoài ra, sau khi bị thải ghép, cơ thể sinh ra kháng thể chống lại mô người khác (HLA antibodies) → lần ghép sau rất khó tìm được người hiến phù hợp.

Vì vậy, “bỏ thuốc để quay lại chạy thận cho khỏe hơn” là quan niệm sai lầm và cực kỳ nguy hiểm.

3. Thuốc chống thải ghép có hại không?

Đúng là các thuốc này có tác dụng phụ (tăng nguy cơ nhiễm trùng, loãng xương, tiểu đường, tăng huyết áp...),

Nhưng bác sĩ sẽ theo dõi sát định kỳ: đo nồng độ thuốc trong máu, xét nghiệm chức năng gan - thận - máu, để giữ liều tối ưu: đủ bảo vệ thận mà ít tác dụng phụ nhất.

Uống đúng, đủ, đều thuốc là chìa khóa để quả thận ghép sống khỏe hàng chục năm.

Ngược lại, chỉ cần ngưng thuốc vài ngày, hậu quả có thể mất luôn thận ghép - và không thể ghép lại được.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Vôi hóa não khi nào cần điều trị?
• Mổ đục thủy tinh thể 1 tuần vẫn chưa thấy rõ: Bình thường hay bất thường?
• Bé 6 tháng tuổi ngủ xuyên đêm không tiểu, có đáng lo?