Bệnh xuất huyết dưới nhện có di truyền không?

Câu hỏi

Chào bác sĩ, Bệnh nhân là người hay bị nhức đầu, mất tập trung trong công việc và khá là mau quên. Bắt đầu thì có lẽ thất tình từ hồi sinh viên, mất ngủ, sáng đêm mới chợp mắt, rồi khoảng 3 năm trước xuất hiện những cơn đau đầu đầu tiên. Rồi sau này những biến cố khác như mẹ mất, công việc không thuận lợi làm cho nhức đầu càng nhiều hơn dù sau này không mất ngủ như trước nữa. Bệnh nhân từng nhức buốt vùng mũi, răng nên đi khám xoang ở Hoà Hảo nhưng kết quả bình thường. Sau khi nhức đầu vùng thái dương và đỉnh đầu thì có chụp Xquang, CT tại TW2 nhưng kết quả vẫn không có gì. Đến khi bệnh nhân biết đến thiền Vipassana và tham dự khóa thiền này thì trong lúc hành thiền cơ hàm bị co giật liên tục, sư cô bảo là biểu hiện dây thần kinh bị tổn thương quá nhiều. Đến nay là gần 1 tháng, thỉnh thoảng bệnh nhân vẫn bị co giật hàm và đầu nặng trĩu. Bệnh nhân định chụp MRI có được không? Mong bác sĩ tư vấn giúp là nên dùng đến phương pháp nào để chẩn đoán bệnh để bệnh nhân sớm có cơ hội chữa lành (cách đây gần 3 năm mẹ bệnh nhân mất vì tai biến khoang màng nhện. Bệnh này có di truyền không, để phát hiện thì dùng phương pháp nào ạ?).

Trả lời

ThS.BS Võ Thị Tố Uyên

Bác sĩ - Bệnh viện Thống Nhất, TPHCM

Xuất huyết dưới nhện. Ảnh minh họa - Nguồn Internet

Chào bạn,

Khoang dưới nhện (subarachnoid space) là khoang chứa dịch não tủy, nằm giữa màng mềm và màng nhện, bao quanh não bộ. Khoang dưới nhện bình thường chứa đầy dịch não tủy. Dịch não tủy bình thường là dịch trong, không màu. Các nguyên nhân gây xuất huyết dưới nhện bao gồm: Chấn thương đầu, vỡ phình mạch, di dạng động tĩnh mạch, xuất huyết nhu mô não lan rộng do tăng huyết áp, u não… Nguyên nhân thường gặp nhất là vỡ phình mạch não, chiếm 80% các trường hợp.

Trước đây người ta cho rằng phình động mạch não là do bẩm sinh, nhưng ngày nay người ta đã chứng minh phình động mạch não là do tổn thương vi mô của thành động mạch (vữa xơ động mạch), do dòng chảy bất thường ở vị trí phân chia của các động mạch.

Tăng huyết áp, uống nhiều rượu, hút thuốc lá và một số nguyên nhân khác như nấm ký sinh, nhiễm khuẩn, chấn thương, nghiện ma tuý đặc biệt Cocain gây viêm dẫn tới phình mạch. Tỷ lệ mắc phình mạch tăng lên cùng tuổi tác sau năm 30 tuổi, ở phụ nữ gặp hơn và đi kèm với yếu tố di truyền. Tuy nhiên, nguyên nhân do di truyền chỉ chiếm khoảng từ 6-20%. Chụp CT mạch máu não (CTA) có thể phát hiện tới 97% các túi phình mạch não.

Chụp MRI có thể phát hiện túi phình mạch não với độ nhạy 87% và độ đặc hiệu là 92%. Ở tuổi của bạn nguy cơ vỡ phình mạch não không cao, cũng không cần quá lo lắng về vấn đề này. Tuy nhiên, những dấu hiệu về thần kinh của bạn khá nghiêm trọng, cần phải được tham vấn trực tiếp bởi bác sĩ chuyên khoa. Bạn có thể khám thêm chuyên khoa Thần kinh để được chẩn đoán và điều trị bạn nhé!

Thân mến.

Mời tham khảo thêm:

>> Xuất huyết dưới nhện: tiếp cận ngoại khoa

>> Người bệnh xuất huyết màng nhện cần lưu ý gì?

Xuất huyết dưới khoang nhện hay còn gọi là xuất huyết dưới nhện. Đây là sự chảy máu đột ngột vào khoang trống (khu vực dưới màng nhện) ở giữa não và lớp màng bao phủ não. Nguyên nhân thường do một động mạch bị phình ở não đứt vỡ. Tình trạng này rất nguy hiểm. Theo thống kê, lên đến 10-15% người bệnh tử vong trước khi vào đến bệnh viện. Và đến 40% chết trong tuần đầu tiên sau khi bệnh khởi phát. Khoảng một nửa tử vong trong 6 tháng đầu. Ngoài ra hơn một phần ba người sống sót có những di chứng thần kinh nặng nề.

Bệnh xuất huyết dưới khoang nhện thường gặp ở người lớn hơn 50 tuổi và ở phụ nữ nhiều hơn nam giới, đặc biệt là ở những người từng bị chấn thương đầu. Bởi vì việc tìm ra mạch máu bị phình nhưng chưa vỡ ở người không có triệu chứng khá khó nên hầu hết trường hợp xuất huyết dưới nhện không thể phòng ngừa được.

Triệu chứng phổ biến nhất của xuất huyết dưới khoang nhện là đau đầu đột ngột và dữ dội. Cơn đau thường nặng hơn gần phía sau đầu. Nhiều bệnh nhân cho biết đó là cơn đau đầu tồi tệ nhất và không giống bất cứ cơn đau đầu nào họ từng bị trước đây.

Các triệu chứng khác bao gồm:

- Giảm mức độ tỉnh táo;
- Mất khả năng vận động hay cảm giác;
- Thay đổi khí sắc và nhân cách, kể cả lú lẫn và dễ kích động;
- Đau cơ;
- Buồn nôn, nôn;
- Đau mắt;
- Sợ ánh sáng;
- Co giật;
- Cứng cổ;
- Vấn đề về thị lực.

Các nguyên nhân gây xuất huyết dưới nhện bao gồm:

- Chảy máu từ túi phình mạch bị vỡ hoặc vỡ dị dạng động tĩnh mạch;

- Chấn thương đầu. Chấn thương thường do té ngã ở người già và tai nạn giao thông ở người trẻ;

- Dùng thuốc làm loãng máu;

- Rối loạn xuất huyết.

Trong một số trường hợp, bệnh có thể xuất hiện mà không có nguyên nhân rõ ràng (vô căn).

Mục tiêu điều trị là giảm sưng đau và giảm mức độ co thắt mạch máu não, giảm buồn nôn và nôn, ngăn ngừa động kinh và tái xuất huyết cũng như cứu sống bệnh nhân. Việc điều trị cũng cố gắng làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng như tổn thương não vĩnh viễn (đột quỵ). Bạn thường được nằm ở phòng săn sóc đặc biệt trong bệnh viện.

Bác sĩ sẽ tiến hành phẫu thuật để điều trị phình mạch, loại bỏ khối máu tụ lớn hoặc giảm áp lực nội sọ. Các phương pháp phẫu thuật bao gồm: phẫu thuật kẹp cổ túi phình mạch và phương pháp thả cuộn kim loại.

Ngoài ra, bạn phải được nghỉ ngơi hoàn toàn tại giường và tránh các hoạt động có thể làm tăng áp lực bên trong đầu (cúi xuống, căng người).

Các loại thuốc bác sĩ có thể yêu cầu bạn sử dụng là thuốc làm mềm phân hay thuốc nhuận tràng giúp bạn không phải gắng sức khi đại tiện, thuốc điều chỉnh huyết áp, thuốc giảm đau và thuốc chống lo âu, co giật. Ngoài ra bạn còn được thở oxy và truyền dịch.

Xuất huyết dưới nhện có thể được hạn chế nếu bạn:

- Tìm hiểu tất cả những gì có thể về chấn thương của bạn. Tham gia nhóm hỗ trợ nếu bạn thấy có ích;

- Tiếp tục tái khám định kỳ với bác sĩ. Tuân thủ tất cả hướng dẫn của bác sĩ. Bạn cũng có thể cần vật lý trị liệu, trị liệu nghề nghiệp và trị liệu ngôn ngữ;

- Nhận diện và điều trị phình mạch đúng mức để ngăn ngừa bệnh.

Câu hỏi liên quan