Hoạt chất: Clopidogrel
Thương hiệu: Grepid, Plavix®

I. Công dụng của Clopidogrel

1. Công dụng của thuốc Clopidogrel

Clopidogrel thuộc nhóm thuốc đối kháng thụ thể adenosine diphosphate (ADP) (còn gọi là thuốc ức chế P2Y12). Clopidogrel cũng là một loại thuốc ức chế kết tập tiểu cầu.

Clopidogrel có thể được sử dụng một mình hoặc với aspirin để ngăn ngừa việc hình thành huyết khối ở những người đã bị xơ cứng động mạch, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, bệnh lý động mạch ngoại biên hoặc đau ngực nghiêm trọng.

Điều này bao gồm những người có can thiệp mạch vành qua da (PCI; nong mạch vành) có thể liên quan đến việc đặt stent mạch vành (ống kim loại được phẫu thuật đặt trong các mạch máu bị tắc để cải thiện lưu lượng máu) hoặc người được ghép động mạch vành (CABG).

2. Nhược điểm của thuốc Clopidogrel

Bên cạnh những ưu điểm mang lại như ngăn ngừa cục máu đông gây tắc nghẽn mạch máu, không cần điều chỉnh ở những người bị bệnh gan, thì clopidogrel cũng có những nhược điểm không mong muốn gây bất lợi cho sức khỏe. Chẳng hạn như:

Tăng nguy cơ chảy máu từ bất kỳ vết thương, chảy máu cam, máu trong nước tiểu và tăng khả năng bị bầm tím là những tác dụng phụ được báo cáo phổ biến nhất.

Cũng có thể gây đau cơ, rối loạn vị giác, phát ban và hạ huyết áp.

Có thể gây ra một tình trạng gọi là xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối (TPP) - một rối loạn máu nơi cục máu đông hình thành trong các mạch máu nhỏ của cơ thể. Điều này có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong khi điều trị bằng clopidogrel, ngay cả sau khi dùng trong thời gian ngắn, dưới 2 tuần.

Một số người có thể không đáp ứng với clopidogrel như những người khác. Clopidogrel trải qua quá trình kích hoạt ở gan, thông qua các enzyme gan CYP2C19. Một số người có enzyme CYP2C19 bị khiếm khuyết, điều đó có nghĩa là họ tạo ra thuốc ít hoạt động hơn từ clopidogrel và tác dụng kháng tiểu cầu của nó bị giảm (những người này được gọi là chất chuyển hóa kém).

Có nguy cơ biến cố tim mạch khi ngừng sử dụng clopidogrel. Nếu cần ngừng sử dụng clopidogrel tạm thời (chẳng hạn như trong trường hợp chảy máu hoặc trước khi phẫu thuật có nguy cơ chảy máu lớn), hãy khởi động lại càng sớm càng tốt. Clopidogrel có thể cần phải ngừng sử dụng đến 5 ngày trước khi phẫu thuật có nguy cơ chảy máu lớn.

Clopidogrel không nên được sử dụng ở những người bị loét dạ dày hoạt động, sau xuất huyết nội sọ, hoặc những người có tình trạng chảy máu hoạt động. Có ít kinh nghiệm sử dụng clopidogrel ở những người bị bệnh thận từ trung bình đến nặng, vì thế cần thận trọng.

3. Dạng bào chế của Clopidogrel

Clopidogrel có dạng viên và chỉ có sẵn theo toa.

II. Liều dùng Clopidogrel

1. Liều dùng thuốc Clopidogrel với người lớn

Clopidogrel nên được sử dụng ở người từ 18 tuổi trở lên. Liều clopidogrel thông thường là 75mg mỗi ngày. Đôi khi, một liều cao hơn một lần, chẳng hạn như 300mg hoặc 600mg, có thể được chỉ định.

2. Liều dùng thuốc Clopidogrel với người đang mang thai và cho con bú

Clopidogrel thường không được khuyến cáo trong thai kỳ hoặc khi cho con bú.

Nếu bạn đang cố gắng mang thai hoặc đã mang thai, hãy nói chuyện với bác sĩ về những lợi ích hoặc tác hại có thể có của việc dùng clopidogrel. Những điều này sẽ phụ thuộc vào số tuần bạn mang thai và lý do bạn cần dùng nó. Có thể có những phương pháp điều trị khác an toàn hơn cho bạn.

Nếu bạn đang cho con bú, bác sĩ sẽ có thể giải thích những lợi ích và rủi ro của việc dùng clopidogrel khi cho con bú, và sẽ đề nghị phương pháp điều trị tốt nhất cho bạn và em bé.

III. Cách dùng Clopidogrel

1. Cách dùng thuốc Clopidogrel hiệu quả

Clopidogrel có dạng viên, thường được dùng một lần một ngày, trước hoặc sau bữa ăn đều được. Tuy nhiên, bạn cần uống clopidogrel cùng một thời điểm mỗi ngày. Uống thuốc với một ly nước to, không nhai, bẻ gãy thuốc.

Dùng clopidogrel chính xác theo chỉ dẫn. Không dùng nhiều hơn hoặc ít hơn hoặc dùng thường xuyên hơn so với chỉ định của bác sĩ.

Clopidogrel sẽ giúp ngăn ngừa các vấn đề nghiêm trọng với tim và mạch máu chỉ khi bạn dùng thuốc. Tiếp tục dùng clopidogrel ngay cả khi bạn cảm thấy khỏe. Đừng ngừng dùng clopidogrel mà không nói chuyện với bác sĩ của bạn. Nếu bạn ngừng dùng clopidogrel, có nguy cơ cao bị đau tim hoặc đột quỵ. Nếu bạn đặt stent, cũng có nguy cơ cao hơn là bạn có thể phát triển cục máu đông trong stent nếu bạn ngừng dùng clopidogrel quá sớm.

Khi sử dụng clopidogrel, bạn có thể nhận thấy bạn dễ bị bầm tím hoặc chảy máu hơn và sẽ mất nhiều thời gian hơn để cầm máu. Vì thế, để giảm khả năng bị cắt, bầm tím hoặc bị thương, hãy thận trọng với các vật sắc nhọn như dao cạo râu và dụng cụ cắt móng tay, và tránh các hoạt động như thể thao tiếp xúc.

2. Bạn nên làm gì khi uống quá liều thuốc Clopidogrel?

Vì bất kỳ lý do nào đó mà bạn dùng quá liều thuốc clopidogrel, nếu xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, kiệt sức, khó thở, nôn mửa hãy gọi Trung tâm Cấp cứu 115 hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời.

3. Bạn nên làm gì khi quên liều thuốc Clopidogrel?

Dùng liều đã quên ngay khi bạn nhớ nó. Tuy nhiên, nếu gần đến giờ dùng liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và tiếp tục lịch dùng thuốc thường xuyên. Đừng dùng một liều gấp đôi để bù cho một lần bỏ lỡ.
>>>>Có thể bạn quan tâm bài viết: Ghi nhớ đặc biệt khi dùng clopidogrel

IV. Tác dụng phụ của Clopidogrel

1. Các tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng thuốc Clopidogrel

Giống như tất cả các loại thuốc, clopidogrel có thể gây ra tác dụng phụ, mặc dù không phải ai cũng gặp phải.

a. Tác dụng phụ thường gặp khi dùng thuốc Clopidogrel

Nói chuyện với bác sĩ hoặc dược sĩ của bạn nếu những tác dụng phụ này làm phiền bạn hoặc không biến mất: Chảy máu dễ dàng hơn bình thường - chảy máu cam, bầm tím dễ dàng hơn hoặc chảy máu mất nhiều thời gian hơn để dừng lại; Bệnh tiêu chảy; Đau bụng; Khó tiêu hoặc ợ nóng.

b. Tác dụng phụ nghiêm trọng khi dùng thuốc Clopidogrel

Gọi bác sĩ ngay nếu:

Bạn đang ho ra máu, hoặc có máu trong nước tiểu, phân hoặc dịch nôn.

Da hoặc lòng trắng mắt của bạn chuyển sang màu vàng - đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề về gan.

Bạn cảm thấy rất mệt mỏi hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, chẳng hạn như sốt (38C trở lên) hoặc đau họng - đây có thể là dấu hiệu của rối loạn máu hoặc tủy xương.

c. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng

Một phản ứng dị ứng rất nghiêm trọng với clopidogrel là rất hiếm. Tuy nhiên, hãy nhờ trợ giúp y tế ngay nếu bạn nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào của phản ứng dị ứng nghiêm trọng, bao gồm: phát ban, ngứa/ sưng (đặc biệt là ở mặt/ lưỡi/ cổ họng), chóng mặt nghiêm trọng, khó thở.

2. Làm thế nào để đối phó với các tác dụng phụ?

Chảy máu dễ dàng hơn bình thường: Cẩn thận khi thực hiện các hoạt động có thể gây thương tích hoặc vết cắt. Luôn đội mũ bảo hiểm khi đi xe đạp. Đeo găng tay khi bạn sử dụng các vật sắc nhọn như kéo, dao và dụng cụ làm vườn. Sử dụng dao cạo điện thay vì cạo ướt, và sử dụng bàn chải đánh răng mềm và chỉ nha khoa sáp để làm sạch răng của bạn. Gặp bác sĩ nếu bạn lo lắng về bất kỳ chảy máu.

Tiêu chảy: Uống nhiều nước hoặc chất lỏng khác nếu bạn bị tiêu chảy. Nói chuyện với dược sĩ nếu bạn có dấu hiệu mất nước, chẳng hạn như đi tiểu ít hơn bình thường hoặc nước tiểu tối, có mùi mạnh. Không dùng bất kỳ loại thuốc nào khác để điều trị tiêu chảy mà không nói chuyện với dược sĩ hoặc bác sĩ.

Đau dạ dày: Cố gắng nghỉ ngơi và thư giãn. Bạn có thể ăn uống chậm hơn, chia thành nhiều bữa nhỏ. Chườm nước nóng lên vùng bụng cũng có thể giúp ích trong trường hợp này.

Khó tiêu hoặc ợ nóng: Để giảm tình trạng này có thể uống clopidogrel một vài phút trước hoặc sau bữa ăn. Nếu chứng khó tiêu không biến mất, đó có thể là dấu hiệu bạn bị loét dạ dày. Nói chuyện với bác sĩ của bạn để có thể kê toa thuốc bảo vệ dạ dày hoặc chuyển bạn sang một loại thuốc khác.

V. Lưu ý sử dụng Clopidogrel

1. Nên làm gì trước khi dùng thuốc Clopidogrel

Trước khi dùng clopidogrel, hãy nói với bác sĩ và dược sĩ của bạn nếu:

- Bạn bị dị ứng với clopidogrel, prasugrel (Effient), ticlopidine (Ticlid), bất kỳ loại thuốc nào khác, hoặc bất kỳ thành phần nào trong viên thuốc clopidogrel. Hỏi dược sĩ của bạn hoặc kiểm tra hướng dẫn sử dụng thuốc để biết danh sách các thành phần.

- Đang sử dụng một trong số bất kỳ thuốc nào sau đây: Thuốc chống đông máu như warfarin (Coumadin, Jantoven); aspirin và các thuốc chống viêm không steroid khác (NSAID) như ibuprofen (Advil, Motrin) và naproxen (Aleve, Naprosyn); cilostazol; esomeprazole (Nexium); etravirine (Intelence); omeprazole (Prilosec, Prilosec OTC, Zegerid); repaglinide (Prandin, ở Prandimet); Các chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) như citalopram (Celexa), escitalopram (Lexapro), fluoxetine (Prozac, Sarafem, trong Symbyax), fluvoxamine (Luvox), paroxetine (Paxiline) và các chất ức chế tái hấp thu serotonin/ norepinephrine (SNRI) như desvenlafaxine (Khedezla, Pristiq), duloxetine (Cymbalta), sibutramine. Bác sĩ có thể cần phải thay đổi liều thuốc hoặc theo dõi bạn cẩn thận về tác dụng phụ.

- Bị loét chảy máu (vết loét trong niêm mạc dạ dày hoặc ruột non đang chảy máu), sau xuất huyết nội sọ hoặc bất kỳ tình trạng nào khác gây chảy máu nghiêm trọng. Bác sĩ có thể nói với bạn rằng bạn không nên dùng clopidogrel.

- Gần đây bạn bị thương.

- Bệnh chảy máu (như bệnh Hemophilia).

- Bạn đã hoặc từng bị bệnh gan hoặc thận hoặc bất kỳ tình trạng nào có thể gây chảy máu, bao gồm các vấn đề về dạ dày như loét và một số vấn đề về mắt.

- Đang mang thai, dự định có thai, hoặc đang cho con bú. Nếu bạn có thai trong khi dùng clopidogrel, hãy gọi bác sĩ.

- Bạn đang phẫu thuật, bao gồm cả phẫu thuật nha khoa, hãy nói với bác sĩ hoặc nha sĩ rằng bạn đang dùng clopidogrel. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn ngừng dùng clopidogrel ít nhất 5 ngày để tránh chảy máu quá nhiều trong khi phẫu thuật. Bác sĩ sẽ cho bạn biết khi nào nên sử dụng lại clopidogrel sau khi phẫu thuật.

2. Tương tác thuốc với Clopidogrel

Một số loại thuốc có thể can thiệp vào cách thức hoạt động của clopidogrel. Vì thế, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn đang dùng những loại thuốc này trước khi bạn bắt đầu dùng clopidogrel:

- Thuốc làm loãng máu hoặc ngăn ngừa cục máu đông, chẳng hạn như aspirin, warfarin, Rivaroxaban hoặc apixaban.

- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID), chẳng hạn như ibuprofen, naproxen.

- Thuốc chống trầm cảm được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs), chẳng hạn như citalopram, fluvoxamine, fluoxetine,

- Thuốc khó tiêu được gọi là thuốc ức chế bơm proton (PPIs), như omeprazole, esomeprazole

Ngoài ra, còn có cimetidine, fluconazole, ketoconazol, voriconazole, etravirine, felbamate, và Ticlopidine.

a. Dùng clopidogrel với thuốc giảm đau hàng ngày

Bác sĩ có thể kê đơn thuốc aspirin liều thấp hàng ngày (viên 75mg) để uống cùng với clopidogrel. Hoặc có thể kê toa clopidogrel thay vì dùng aspirin liều thấp hàng ngày nếu bạn gặp vấn đề với aspirin.

Không dùng aspirin để giảm đau (viên 300mg) hoặc ibuprofen trong khi bạn đang dùng clopidogrel, trừ khi bác sĩ đã nói là ổn. Vì chúng làm tăng khả năng chảy máu.

Bạn có thể dùng paracetamol cùng với clopidogrel.

b. Dùng clopidogrel với thuốc khó tiêu

Các biện pháp khắc phục chứng khó tiêu gọi là thuốc ức chế bơm proton (PPI), như omeprazole và esomeprazole, có thể làm giảm tác dụng của clopidogrel.

Nếu bạn bị khó tiêu và cần một loại thuốc để bảo vệ dạ dày, bác sĩ có thể kê cho bạn một PPI khác, chẳng hạn như lansoprazole.

Bạn có thể dùng các biện pháp khắc phục chứng khó tiêu khác như thuốc kháng axit cùng lúc với clopidogrel. Dược sĩ sẽ có thể đề nghị một biện pháp khắc phục khó tiêu phù hợp cho bạn.

c. Dùng Clopidogrel với các biện pháp thảo dược và bổ sung

Khi kết hợp clopidogrel với một số biện pháp thảo dược hoặc thực phẩm bổ sung có thể gây ra vấn đề, đặc biệt là những thuốc có khả năng ảnh hưởng đến máu của bạn, chẳng hạn như bạch quả.

Ngoài ra, thảo dược St John’s Wort (được sử dụng cho bệnh trầm cảm) có thể làm tăng nồng độ clopidogrel trong máu, điều này có thể làm tăng nguy cơ chảy máu của bạn. Vì thế, trước khi dùng clopidogrel, bạn cần thông báo với bác sĩ các thuốc đang sử dụng, kể cả thuốc kê toa, thuốc không kê toa, thảo dược, vitamin.

VI. Những câu hỏi thường gặp khi dùng thuốc Clopidogrel

1. Clopidogrel hoạt động như thế nào?

Clopidogrel làm chậm hoạt động đông máu của máu bằng cách làm cho tiểu cầu ít dính hơn.

Tiểu cầu là các tế bào máu dính vào nhau để ngăn chặn các vết cắt và vỡ trong các mạch máu. Nhưng ở những người có nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ, tiểu cầu có thể dính vào nhau bên trong các mạch máu đã bị thu hẹp để tạo thành cục máu đông. Các cục máu đông có thể ngăn máu chảy vào tim hoặc não và gây ra cơn đau tim hoặc đột quỵ.

Nếu bạn dùng nó mỗi ngày, clopidogrel ngăn chặn tiểu cầu tụ lại với nhau để tạo thành cục máu đông không mong muốn. Điều này ngăn ngừa các cơn đau tim và đột quỵ.

2. Uống thuốc Clopidogrel bao lâu mới thấy hiệu quả?

Clopidogrel hoạt động trong vòng 2 giờ sau khi uống. Bạn có thể không nhận thấy bất kỳ sự khác biệt trong cảm giác sau khi bắt đầu dùng clopidogrel. Điều này không có nghĩa là thuốc không hoạt động.

Thời gian dùng thuốc còn tùy thuộc vào tình trạng của bạn. Bạn có thể cần dùng clopidogrel trong vài tuần hoặc vài tháng, hoặc b phải dùng nó trong suốt quãng đời còn lại.

3. Thuốc Clopidogrel có an toàn khi dùng trong thời gian dài?

Clopidogrel thường an toàn trong một thời gian dài. Trong thực tế, clopidogrel hoạt động tốt nhất nếu bạn dùng trong nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Nếu bạn có nguy cơ bị loét dạ dày, bác sĩ có thể kê toa một loại thuốc giúp bảo vệ dạ dày trong khi dùng clopidogrel.

4. Điều gì sẽ xảy ra nếu tôi ngừng dùng Clopidogrel?

Đừng ngừng dùng clopidogrel mà không nói chuyện với bác sĩ của bạn.

Nếu bạn ngừng dùng clopidogrel, tốc độ cục máu đông sẽ trở lại như trước khi bạn bắt đầu dùng thuốc - thường là trong vòng 5 ngày sau khi ngừng thuốc. Điều này có nghĩa là bạn có thể tăng nguy cơ mắc các vấn đề nghiêm trọng như đau tim hoặc đột quỵ.

5. Có nên dùng đồ uống có cồn khi sử dụng thuốc Clopidogrel?

Không nên sử dụng đồ uống có cồn khi dùng clopidogrel bởi có thể gây kích ứng dạ dày, tăng nguy cơ loét dạ dày.

6. Nên kiêng thực phẩm nào khi dùng thuốc Clopidogrel?

Không uống nước bưởi trong khi dùng clopidogrel. Nước bưởi có thể làm tăng tác dụng làm loãng máu của thuốc.

VII. Cách bảo quản thuốc Clopidogrel

Giữ thuốc clopidogrel trong hộp đựng, đóng kín và để xa tầm tay trẻ em. Lưu trữ nó ở nhiệt độ phòng và tránh xa nhiệt độ và độ ẩm (không phải trong phòng tắm).

Phương Nguyên
Cổng thông tin tư vấn sức khỏe AloBacsi.vn
Chịu trách nhiệm nội dung: BS.CK1 Trịnh Ngọc Bình
Nguồn: medlineplus.gov, webmd.com, drugs.com, nhs.uk