1. Thưa TS.BS Trần Ngọc Ánh, một làn da trắng sáng là ước muốn của nhiều phụ nữ Việt Nam nhưng dường như chị em thường quan tâm đến các loại kem làm trắng da hơn là sử dụng kem chống nắng. Theo BS, nếu bỏ qua kem chống nắng thì quá trình chăm sóc da sẽ gặp những trở ngại gì ạ

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Sở hữu một làn da trắng sáng là niềm ao ước và tạo nên sự tự tin của các chị em phụ nữ.

Khi sử dụng kem làm trắng chúng ta luôn mong muốn làn da được cải thiện, trắng sáng hơn, vì thế trong kem luôn có những thành phần ức chế sự tạo thành sắc tố melanin - chính sắc tố này làm cho da sậm màu, xuất hiện những đốm nâu, đồi mồi, tàn nhang.

Ánh nắng mặt trời gồm có 3 tia tử ngoại: UVA, UVB, UVC.

• Tia UVC bị ngăn cản bởi tầng ozon nên chúng ta không cần đề cập.

• Việc chúng ta thấy ánh nắng hàng ngày là do tác động của UVB. Tia UVB có cường độ thay đổi trong ngày nhiều nhất buổi trưa (10g sáng đến 2g chiều), vì vậy mỗi khi thấy nắng phản xạ tự động của chúng ta là che chắn và bảo vệ cho làn da của mình.

• Chúng ta thường không nhìn thấy tia UVA. Cường độ của tia UVA đồng đều không thay đổi trong ngày một cách ổn định, nhưng nó xuất hiện từ lúc mặt trời mọc cho đến lúc mặt trời lặn (từ 5g sáng đến 6g tối vẫn có UVA).

Trong đó, tia UVA tác động đến chúng ta nguy hiểm hơn cả UVB, vì nó xuyên sâu qua mặt da, xuống tận lớp bì làm thay đổi và tổn hại đến cấu trúc AND làn da khiến bạn nhanh lão hóa hơn. Tình trạng xuất hiện các nếp nhăn, nhăn trùng, nhão xệ là do UVA tích lũy theo thời gian.

UVA gây tăng sắc tố, kích thích tế bào sắc tố melanocyte sản sinh ra melanin. Do đó, nếu bạn chỉ dùng kem dưỡng trắng mà không sử dụng kem chống nắng thì mỗi ngày UVA đều tác động tạo ra sắc tố melanin khiến da ngày càng sậm hơn, như vậy sẽ mất hiệu quả làm trắng.

TS.BS Trần Ngọc Ánh và MC Ngọc Hương trong chương trình giao lưu trực tuyến "Dùng kem chống nắng mùa bớt nắng có thực sự cần thiết"

2. Đa số mọi người chỉ có thói quen dùng kem chống nắng vào những ngày nắng, còn trời mưa thì cho rằng mây đã che tia UV nên không còn nguy hại cho da. Xin hỏi BS điều này có đúng không ạ? Kem chống nắng có nên dùng hàng ngày, hay chỉ bôi vào những khi ra ngoài trời nắng?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Như đã nói ở trên, ánh nắng mặt trời bao gồm 3 tia tử ngoại, trong đó có 2 tia UVA và UVB tác động trực tiếp lên làn da khiến nó sạm nám và mau lão hóa. Trong đó, chúng ta có thể nhìn thấy rõ tia UVB nhưng ngược lại không nhìn thấy UVA khi trời mát, mây mù, trời mưa hay khi bạn ở trong ô tô,… Vì vậy, một số chị em phụ nữ mặc định rằng chỉ khi nào thấy nắng thì mới có tia tử ngoại đây là điều không đúng.

UVA tác động sâu vào trong da làm tăng sắc tố melanin, kích thích hoạt động của melanocyte làm cho da càng ngày càng sạm nám và đặc biệt tổn hại rất nhiều đến cấu trúc tế bào da. Điều này khiến các chị em mau lão hóa, xuất hiện các nếp nhăn, lỗ chân lông to,… Đây đều là những nỗi lo sợ của phái đẹp.

Đôi khi bạn cảm thấy dùng kem chống nắng khi trời mưa, đi bơi, tập thể dục là điều rất phiền tóa nhưng dù trong trường hợp nào cũng cần phải sử dụng để giúp bạn bảo vệ làn da trước những tia UV hiệu quả.

3. Nước mưa hoặc khi đi bơi có khả năng cuốn trôi lớp kem chống nắng, vậy nên chọn loại nào để giữ lại được lượng kem nhiều nhất thưa BS? Như lời BS chia sẻ, kể cả khi trời mưa, trời mát hay ngồi trong nhà, làm văn phòng đều phải thoa kem chống nắng, vậy xin hỏi có cần “giảm độ” SPF, PA để đỡ khô, hư da mặt do dùng thường xuyên không ạ?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Trường hợp này nên lựa chọn những loại kem chống nắng có kháng nước (bền với nước), nghĩa là khi gặp nước vẫn giữ được các tác dụng trên bề mặt da ổn định theo thời gian. Những sản phẩm chống nắng kháng nước thì thời gian bám trên da thường trên 30 phút đến 1 tiếng.

Nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số SPF từ 30 trở lên và thường là SPF 50. Độ bảo vệ của kem chống nắng giữa 2 chỉ số SPF 30 khoảng từ 97%, còn SPF 50 từ 98%, như vậy không chênh lệch nhiều.

Quan niệm kem chống nắng có chỉ số cao sẽ gây khô và hại cho làn da, điều này không hoàn toàn đúng. Một loại kem chống nắng chất lượng, thương hiệu uy tín có những thành phần bảo vệ được khoa học công nhận thì hoàn toàn không gây hại cho làn da. Nhưng nếu bạn sợ gây khô da thì nên lựa chọn kem chống nắng có chứa những hoạt chất dưỡng ẩm, điều này sẽ làm cho làn da trở nên mềm mại hơn và tránh bị khô, đặc biệt là những người sở hữu làn da hỗn hợp, khô, lão hóa.

4. Kem chống nắng giúp bảo vệ da theo cơ chế nào, thưa BS? (Được biết có kem chống nắng vật lý và hóa học, ngoài ra còn loại nào nữa không ạ?)

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Kem chống nắng thường được chia làm 2 loại vật lý và hóa học, chúng có cơ chế hoạt động khác nhau:

• Kem chống nắng vật lý thường có các thành phần khoáng chất bao gồm: zinc oxide, titanium dioxide… những hoạt chất này tạo ra lớp màng chắn trên bề mặt da như một lớp hàng rào giúp che chắn và bảo vệ. Cơ chế của kem chống nắng vật lý là phản xạ. Khi tia tử ngoại tiếp xúc với bề mặt da gặp màng chắn này sẽ phản xạ lại theo cơ chế phản xạ ánh sáng. Tuy nhiên, vì không thẩm thấu nên kem chống nắng vật lý có điểm bất tiện đó là lớp màng chắn sau khi thoa kem hơi kém thẩm mĩ cho người dùng.

• Kem chống nắng hóa học khi thoa lên bề mặt da sẽ được thẩm thấu khiến làn da của bạn trông tự nhiên hơn, nhẹ nhàng và có tính thẩm mĩ cao. Cơ chế của kem chống nắng hóa học là hấp thu. Khi tia tử ngoại tiếp xúc lên bề mặt da gặp phải màng kem chống nắng hóa học, thì lập tức tất cả những hoạt chất trong kem chống nắng sẽ hấp thu hết tất cả những tia tử ngoại có trong ánh nắng mặt trời, nhờ đó nó sẽ không tác động được đến làn da của bạn. Từ đó không gây ra những tổn hại như lão hóa hoặc sạm, nám, tổn thương da.

5. Thị trường cũng có bán viên uống chống nắng, nghe có vẻ tiện dụng hơn kem chống nắng, xin BS cho biết có nên dùng viên uống chống nắng thay cho kem chống nắng không ạ?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Trong viên uống chống nắng chứa các thành phần được xác định là có khả năng làm giảm những tác hại do tia tử ngoại gây ra cho da. Với tác dụng kháng viêm, sau khi uống viên chống nắng sẽ giúp da của bạn phần nào không bị sạm, nám, nhiều nếp nhăn, gãy cấu trúc collagen,…

Viên uống chống nắng còn có hiệu quả là chống oxy hóa, làm bất hoạt những gốc tự do (những phân tử gây tổn hại tế bào, tổn hại và lão hóa trong cấu trúc da).

Bạn cần nhớ viên uống chống nắng không thể thay thế được kem chống nắng, chỉ giảm được những tác dụng có hại làm cho làn da của bạn khỏe hơn dưới những tác động của ánh nắng mặt trời.

TS.BS Trần Ngọc Ánh hiện đang công tác tại Bệnh viện Da liễu TPHCM và là Giảng viên trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch TPHCM. Bà có hơn 30 năm kinh nghiệm trong việc điều trị các vấn đề hay gặp về da.

6. Theo BS, có cần mua từng loại kem chống nắng riêng biệt dành cho da mặt, da mí mắt và da toàn thân không ạ?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Da mặt của chúng ta thường khác da toàn thân. Da mặt bao giờ cũng mong manh hơn nhưng lại phải chịu nhiều tác động của ánh nắng mặt trời hơn, vì da cơ thể còn được quần áo che chắn lại.

Da quanh mắt là vùng dễ tổn thương và mong manh nhất, vì vậy khi bạn sử dụng kem chống nắng luôn cho cả vùng mắt thì thường rất hay bị cay, chảy nước mắt liên tục.

Do đó, nên lựa chọn kem chống nắng cho vùng mặt và da toàn thân riêng biệt, vì tính chất da ở mỗi vùng khác nhau và mức độ đòi hỏi chống nắng cũng khác nhau. Tuy nhiên, nếu bạn muốn chống nắng cho cả da mặt và da mí mắt thì có thể lựa chọn kem chống nắng dành cho da nhạy cảml, vì không nhất thiết phải sử dụng 2 loại kem chống nắng khác nhau trên mặt.

Nếu bạn muốn trang điểm dễ dàng hơn thì có thể lựa chọn kem chống nắng dành cho da mặt có độ thẩm thấu nhanh, hấp thu tốt để da nhẹ nhàng, thoải mái. Còn vùng da trên cơ thể thường sẽ dày hơn da mặt, nên bạn có thể lựa chọn kem chống nắng với kết cấu hơi đặc và dày hơn để tạo thành một màng chắn bảo vệ một cách tốt nhất.

7. Khi đang điều trị mụn bằng thuốc uống và thuốc bôi trị mụn, nếu dùng kem chống nắng thì bôi kem vào lúc nào ạ? Kem chống nắng có tương tác với thuốc trị mụn không ạ?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Đa phần những bạn bị mụn thường sở hữu da dầu, bởi làn da này khiến bạn dễ bị vi khuẩn xâm nhập và phát triển gây viêm nhiễm.

Nếu bạn bị mụn mà chưa điều trị (mụn ít) thì nên lựa chọn những loại kem chống nắng có tính chất kiềm dầu, khi thoa thì có cảm giác thoáng dễ chịu và không gây bóng nhờn.

Đối với những bạn đang điều trị mụn thì tất cả những thuốc trị mụn (uống, thoa) đều làm da chúng ta khô lại, vì như vậy vi khuẩn gây bệnh sẽ không phát triển, giúp việc điều trị được nhanh chóng hơn. Trường hợp này vẫn sử dụng được kem chống nắng cùng thuốc trị mụn.

Vào mỗi sáng bạn có thể thoa một sản phẩm điều trị mụn kiềm dầu, sau đó sử dụng kem chống nắng cũng là loại kiềm dầu nhưng có thêm độ ẩm để làn da không bị quá khô căng, bí bức và khó chịu.

Bạn nên chọn những loại kem chống nắng có tính thấm hút nhanh, không để lại màng trên bề mặt da, tạo cảm giác bí bách, bít lỗ chân lông hoặc bóng nhờn, làm cho lỗ chân lông to hơn vi khuẩn phát triển nhiều hơn.

>>> Trang điểm khi đang điều trị mụn trứng cá có được không, AloBacsi ơi?

8. Với những làn da trải qua peel da, điều trị lazer hoặc dùng các sản phẩm làm sạch sâu khiến cho da bong tróc sau đó, việc chọn kem chống nắng cần lưu ý điều gì ạ?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Sau khi bạn thực hiện những thủ thuật can thiệp như: laser, peel da, lăn kim, da sẽ bị mỏng hơn vì đang trong quá trình thay da. Lúc này, da sẽ bị bong tróc nhẹ, hơi khô căng. Chính vì vậy, sau khi can thiệp bạn luôn luôn phải sử dụng kem dưỡng ẩm giúp phục hồi và tái tạo làn da, để da không bị tổn thương.

Cần lưu ý, trong trường hợp này, nên chọn kem chống nắng có tính chất bảo vệ cao hơn và có thêm những hoạt chất dưỡng ẩm, giúp làn da mềm mại, không bị bong tróc và khô căng.

9. Còn khi chúng ta trang điểm thì nên bôi kem chống nắng ở bước nào thưa BS?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Trang điểm là nhu cầu của các chị em phụ nữ, điều này thể hiện sự tôn trọng của bạn đối với đối phương. Khi trang điểm bạn nên dùng kem chống nắng trước lúc trang điểm. Tùy vào mỗi loại da, đầu tiên bạn làm sạch mặt, sau đó sửu dụng toner, dưỡng ẩm,… cuối cùng là kem chống nắng và sau đó là bước trang điểm hoàn thiện.

10. Một số bạn đọc than thở với AloBacsi là khi đi du lịch biển, dù đã cẩn thận dùng kem chống nắng rồi nhưng về nhà vẫn thấy bị đen da. Xin BS cho lời khuyên trong trường hợp này?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Một điều cần lưu ý, khi đi biển hay đi chơi xa bạn cần thoa kem chống nắng ít nhất khoảng 2 tiếng một lần hoặc có thể uống viên chống nắng để bảo vệ giúp da không bị sạm, nám dưới ánh nắng mặt trời. Đồng thời, cần lựa chọn kem chống nắng có chỉ số SPF cao hơn khi sinh hoạt hằng ngày để việc bảo vệ được làn da một cách tối ưu và lâu hơn.

Nếu đang dùng các loại kem dưỡng giúp trẻ hóa da (những sản phẩm này thường giúp căng da, gây bong tróc, lột da nhẹ giúp trẻ hóa và xóa nếp nhăn) thì trước khi đi chơi bạn nên dừng sử dụng những sản phẩm này ít nhất 2 ngày. Vì trong tình trạng da bạn đang thay (mặc dù chỉ là bong tróc nhẹ) nhưng cũng vẫn rất dễ bắt nắng, dù cho bạn chống nắng rất kĩ nhưng vẫn không đủ, lúc này da bạn dễ bị sạm đi là điều hiển nhiên.

Sau khi đi chơi nếu thấy da sạm, nám đậm hơn, thậm chí da bị khô căng, bong tróc thì bạn nên cấp ẩm đều cho làn da, nghỉ ngơi đắp mặt nạ dưỡng ẩm,… để cung cấp vitamin, khoáng chất, những chất cần thiết giúp da chóng hồi phục.

Bên cạnh đó việc uống nước cũng vô cùng quan trọng, sử dụng kem chống nắng hàng ngày, bổ sung các chất dinh dưỡng bên trong như ăn nhiều rau, trái cây,… Trong một chu kì khoảng 20 - 30 ngày là làn da của bạn đã có thể thay mới, thay được lớp thượng bì đã bị tổn hại.

Nếu bạn dành ra một khoảng thời gian để yêu thương và chăm sóc kĩ lưỡng thì làn da của bạn sẽ sớm trở lại tươi sáng như ban đầu.

11. Khi lựa chọn kem chống nắng, chúng ta cần quan tâm đến những thông tin gì trong phần mô tả sản phẩm? Làm sao để nhận biết 1 sản phẩm tốt, thưa BS?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Trong vô vàn những loại kem chống nắng, Để lựa chọn được một sản phẩm phù hợp với làn da trong vô vàn các loại kem chống nắng có lẽ là điều không hề đơn giản.

Trước hết, khi bạn nhìn vào một sản phẩm chống nắng nào đó cần lưu ý đến chỉ số (phổ chống nắng); không chỉ UVA, UVB mà cả ánh sáng xanh như màn hình điện thoại, máy tính, lò vi sóng, vi ba,… tất cả những sản phẩm này đều có thể gây lão hóa cho làn da. Cần lựa chọn loại kem chống nắng có phổ rộng, (vừa UVA vừa UVC) chỉ số chống nắng phải đủ, UVB ít nhất từ 30 - 50 trở lên; chỉ số của kem chống nắng đối với UVA thường là 4 cộng trở lên (+ + + + +) mới đạt hiệu quả.

Hiện có rất nhiều loại kem chống nắng được cấu tạo bởi nhiều dạng khác nhau như: dạng sữa, kem, lotion, serum,… nếu da bạn nhạy cảm thì nên chọn những sản phẩm có kết cấu nhẹ thấm hút nhanh, mỏng dễ chịu cho làn da.

Hiện nay kem chống nắng trên thị trường ngoài tác dụng chống nắng còn có thêm nhiều tác dụng khác như: làm trắng, sáng da, kiềm dầu, chống lão hóa, ngăn ngừa mụn, chống nếp nhăn, dưỡng ẩm,… vì thế tùy vào từng loại da, độ tuổi mà bạn có thể lựa chọn loại kem chống nắng phù hợp với mình nhất.

Cần lưu ý một sản phẩm kem chống nắng chất lượng thì nguồn gốc của nó phải minh bạch, đáng tin cậy. Chúng ta nên đặt ra câu hỏi, những hoạt chất của kem chống nắng từ đâu, hoạt chất từ thiên nhiên hay tổng hợp?... Nếu một sản phẩm chống nắng có nguồn gốc từ thiên nhiên hay những dược phẩm uy tín thì đáng tin cậy hơn.

12. Nhờ BS hướng dẫn chị em phụ nữ cách chọn kem chống nắng phù hợp với: da khô, da dầu, da hỗn hợp, da đang có mụn?

TS.BS Trần Ngọc Ánh trả lời:

Nhiều người vẫn hay phàn nàn "tại sao tôi dùng kem chống nắng này không hạp, đổi kem chống nắng khác thì dùng loại nào?”. Nhưng bạn cần biết rằng, khi bạn lựa chọn kem chống phải phù hợp với tình trạng của da mình ví dụ như:

• Bạn da dầu thì cần sử dụng kem chống nắng kiềm dầu, có kết cấu nhẹ, thẩm thấu nhanh.

• Trang điểm thường xuyên thì nên chọn kem chống nắng có tone sáng chất kem nhẹ và trong suốt, thấm hút nhanh

• Bạn da khô thì nên chọn kem chống nắng chứa hoạt chất dưỡng ẩm làm mềm mịn, không bị bong tróc trên bề mặt da, không thấy những nếp nhăn.

• Bạn da nhạy cảm thì nên lựa chọn những sản phẩm kem chống nắng có nguồn gốc từ thiên nhiên chứa những hoạt chất không gây kích ứng

• Bạn da hỗn hợp (thường dễ lựa chọn kem chống nắng), có những loại kem chống nắng trên bao bì nhà sản xuất ghi “dành cho mọi loại da” đây là một sản phẩm bạn có thể lựa chọn.

• Nếu bạn muốn sử dụng kem chống nắng sao cho làn da của mình được đẹp thì nên lựa chọn những loại kem chống nắng thấm hút nhanh, dễ tán đều, để lại trên da một lớp màng mỏng, mịn, sáng da,…

Trân trọng cảm ơn Kem chống nắng Esunvy - Công ty Dược phẩm Tín Phong đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này.