Cách phòng ngừa và điều trị viêm mũi dị ứng

1. Viêm mũi dị ứng khởi phát từ những yếu tố nào?

Viêm mũi dị ứng được chia làm mấy loại? Các yếu tố nào làm khởi phát tình trạng viêm mũi dị ứng, thưa bác sĩ?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long - Phòng khám Đa khoa Ngọc Minh trả lời:

Viêm mũi dị ứng hiện nay được chia theo biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Ngoài ra, còn có thể phân loại theo mức độ đáp ứng với điều trị. Các cách phân loại này chủ yếu được sử dụng trong nghiên cứu nhằm hiểu rõ hơn về bệnh.

Viêm mũi dị ứng có thể khởi phát bởi nhiều yếu tố như:

- Yếu tố di truyền: Nếu gia đình có người mắc bệnh viêm mũi dị ứng như ông bà, cha mẹ hoặc anh chị em ruột thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

- Dựa trên yếu tố tuổi, giới tính, chủng tộc và điều kiện kinh tế - xã hội: khi sống ở khu vực ô nhiễm, không khí ô nhiễm có thể làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh.

- Môi trường sống: khi tiếp xúc với nấm mốc trong không gian kín và ẩm sẽ dễ gây kích hoạt các triệu chứng. Ngoài ra, phấn hoa theo mùa cũng là tác nhân gây viêm mũi dị ứng.

- Hóa chất và khói thuốc lá: Tiếp xúc với các hóa chất công nghiệp hoặc hút thuốc lá thụ động đều làm tăng nguy cơ khởi phát bệnh.

- Thực phẩm: Trứng, hải sản, bơ đậu phộng có thể gây dị ứng ở người có cơ địa nhạy cảm.

2. Làm sao phân biệt viêm mũi dị ứng với các bệnh khác?

Viêm mũi dị ứng quanh năm có dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác không ạ?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Viêm mũi dị ứng kéo dài quanh năm dễ bị nhầm với các tình trạng viêm mũi khác. Cần lưu ý phân biệt giữa:

- Viêm mũi vận mạch: Biểu hiện nghẹt mũi khi thay đổi nhiệt độ (nóng sang lạnh hoặc ngược lại) nhưng triệu chứng thường nhẹ hơn.

- Viêm mũi do nhiễm trùng: Có biểu hiện giống như viêm mũi dị ứng nhưng kèm chảy dịch mũi màu trắng, vàng, đục hoặc xanh, dấu hiệu của bội nhiễm vi khuẩn.

- Viêm mũi do hóa chất: Thường gặp ở người thường xuyên tiếp xúc với hóa chất như nghề nhuộm tóc, nhuộm vải... với các triệu chứng như ngứa mũi, chảy mũi, hắt hơi.

- Bất thường về cấu trúc của mũi: Ví dụ như vẹo vách ngăn mũi làm lệch vách ngăn mũi sang một bên sẽ làm thay đổi luồng không khí đi vào trong mũi gây nghẹt mũi, viêm mạn tính dễ nhầm với viêm mũi dị ứng.

- Thuốc: Một số thuốc như aspirin, thuốc hạ huyết áp có thể gây viêm mũi dị ứng. Thuốc xịt thông mũi dùng lâu ngày cũng có thể gây viêm mũi do thuốc.

3. Thuốc điều trị viêm mũi dị ứng gồm những loại thuốc nào?

Thuốc điều trị viêm mũi dị ứng gồm những thuốc gì? Trong đó thuốc nào dùng theo đợt, thuốc nào dùng lâu dài, thưa BS?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Viêm mũi dị ứng là bệnh mạn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng có thể kiểm soát tốt bằng thuốc. Các nhóm thuốc bao gồm:

- Kháng histamin: Dùng trong giai đoạn nhẹ, ngắn hạn.

- Thuốc xịt corticoid: Dùng khi có triệu chứng trung bình - nặng.

- Thuốc xịt phối hợp: Kết hợp corticoid và kháng histamin, dùng khi các thuốc đơn lẻ không hiệu quả.

4. Viêm mũi dị ứng có chữa khỏi hoàn toàn không?

Viêm mũi dị ứng có điều trị khỏi hoàn toàn không, thưa BS? Việc dùng thuốc chống dị ứng trong thời gian dài có tác dụng phụ gì?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Viêm mũi dị ứng không thể điều trị khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát tốt bằng thuốc. Thông thường sẽ sử dụng các thuốc kháng histamin 3 thế hệ:

Thuốc kháng histamin thế hệ 1 có tác dụng kháng histamin rất mạnh, dễ gây buồn ngủ, khô miệng, khô môi, run tay.

Thuốc kháng histamin thế hệ 2 và 3 thì các triệu chứng sẽ giảm đi, ít tác dụng phụ nên thường được ưu tiên dùng lâu dài.

Corticoid xịt mũi hoặc thuốc chống phù nề cũng cần được chỉ định và theo dõi bởi bác sĩ. Khi triệu chứng đã kiểm soát tốt, có thể ngưng thuốc và tránh tiếp xúc với các chất gây ra phản ứng dị ứng.

5. Thai phụ bị viêm mũi dị ứng có ảnh hưởng đến thai nhi? 

Nếu thai phụ mắc viêm mũi dị ứng thì có ảnh hưởng đến thai nhi không BS và tỷ lệ di truyền của bệnh thế nào ạ?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Viêm mũi dị ứng ở thai phụ khá phức tạp do thay đổi nội tiết. Đặc biệt cần lưu ý theo tam cá nguyệt. Tam cá nguyệt là khoảng thời gian từ khi mang thai đến lúc sinh nở, các thai phụ sẽ phải trải qua 3 giai đoạn của thai kỳ.

- Tam cá nguyệt thứ 1, ba tháng đầu của thai kỳ: cần hạn chế dùng thuốc, chỉ dùng corticoid xịt mũi và chỉ sử dụng trong thời gian ngắn và loại phù hợp với thai kỳ.

- Tam cá nguyệt 2 và 3 bao gồm 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ. Nhau thai phát triển, khả năng lọc thuốc tốt hơn nên có thể dùng thuốc liều thấp, theo chỉ định bác sĩ.

Nguy cơ di truyền viêm mũi dị ứng lên đến 70% nếu cả cha và mẹ cùng mắc bệnh. 

6. Chế độ ăn cho người bị viêm mũi dị ứng cần lưu ý gì? 

Chế độ dinh dưỡng cho người bị viêm mũi dị ứng cần lưu ý gì, có thực phẩm nào cần kiêng tuyệt đối không?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời: 

Nên tránh các thực phẩm dễ gây dị ứng như: hải sản, trứng, bơ đậu phộng, đồ hun khói, thức ăn chế biến sẵn. Tránh thức ăn hoặc nước uống quá nóng trong giai đoạn viêm cấp vì có thể làm tình trạng nghẹt mũi nặng hơn, nên dùng nước mát hoặc ấm nhẹ.

7. Làm sao để phòng tránh tái phát?

Làm thế nào để phòng ngừa các đợt khởi phát bệnh viêm mũi dị ứng, tăng cường miễn dịch cho cơ thể?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Ngoài chế độ dinh dưỡng, chúng ta cần lưu ý những điều sau:

- Không hút thuốc và tránh hút thuốc thụ động.

- Giữ vệ sinh phòng ở, kiểm soát độ ẩm để tránh nấm mốc phát triển.
Hạn chế tiếp xúc thú nuôi nếu có dị ứng. 

- Đeo khẩu trang khi tiếp xúc hóa chất, đặc biệt với những người làm nghề nhuộm tóc, nhuộm vải nên đeo khẩu trang để ngăn tối đa các hóa chất tiếp xúc với mũi.

8. Người chưa từng bị viêm mũi dị ứng cần làm gì để phòng bệnh? 

Với những người chưa bị viêm mũi dị ứng, có cách nào phòng ngừa bệnh này không ạ?

TS.BS Phạm Ngọc Hoàng Long trả lời:

Đối với người chưa từng mắc viêm mũi dị ứng hoặc đã có cơ địa dị ứng nhưng chưa biểu hiện triệu chứng và có nguy cơ cao sẽ bị viêm mũi dị ứng cần:

- Hiểu biết về bệnh là yếu tố đầu tiên giúp người bệnh tự phát hiện sớm và xử lý kịp thời.

- Tránh tiếp xúc với các chất gây ra phản ứng dị ứng và kiểm soát các đợt viêm mũi cấp.

- Viêm mũi dị ứng kéo dài có thể ảnh hưởng đến tai (như nghẹt tai, ù tai, giảm thính lực) hoặc gây biến chứng xuống đường hô hấp dưới như hen suyễn.

- Cần phân biệt viêm mũi không phải do dị ứng như viêm vận mạch, viêm xoang... để điều trị đúng và dứt điểm.

Viêm mũi dị ứng - căn bệnh phổ biến nhưng dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh hoặc viêm xoang. Nếu quý bạn đọc thường xuyên gặp phải các triệu chứng hắt hơi liên tục, ngứa mũi kéo dài hay có cảm giác nghẹt mũi. 

Hãy đến thăm khám tại Phòng khám Đa khoa Ngọc Minh - nơi quy tụ đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và quy trình khám chữa bệnh tận tâm sẽ giúp bạn chẩn đoán chính xác tình trạng viêm mũi dị ứng.

Thông tin địa chỉ hệ thống phòng khám Đa khoa Ngọc Minh tại TP.HCM:
Cơ sở 1: 20-22 Lãnh Binh Thăng, P.13, Q.11
Cơ sở 2: 262/4 Lạc Long Quân, P.10, Q.11
Điện thoại: (028) 6264 3637 - (028) 6264 3674
Hotline: 1800 8074
Fanpage: facebook.com/pkdkngocminh.com.vn