Bức tranh đa màu sắc trong hành trình hỗ trợ bệnh nhân nghèo từ vật chất tới tinh thần

Với mục tiêu hỗ trợ bệnh nhân nghèo vượt qua khó khăn khi khám chữa bệnh, nhiều diễn đàn khoa học đã được mở ra nhằm chia sẻ sáng kiến và chuyển giao những mô hình giúp đỡ bệnh nhân hiệu quả. Trong tọa đàm khoa học K-Talk kỳ 2, chủ đề “Công tác xã hội bệnh viện: Chia sẻ các giải pháp hiệu quả trong hỗ trợ bệnh nhân nghèo” do Quỹ Khởi sự Từ Tâm tổ chức, các chuyên gia và nhân viên CTXH đã cùng nhau thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm.

1. Xác định tiêu chí bệnh nhân nghèo và nhóm dễ tổn thương

Dựa trên quy trình hỗ trợ bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn tại bệnh viện Chợ Rẫy, Thạc sĩ Lê Minh Hiển - diễn giả của chương trình nhấn mạnh việc xác định bệnh nhân nghèo cần hỗ trợ viện phí dựa vào 2 yếu tố cốt lõi đó là đơn xác nhận hoàn cảnh khó khăn hoặc giấy tờ chứng minh hộ nghèo. Điều này đảm bảo sự an toàn về mặt pháp lý.  

Yếu tố thứ 2 là dựa trên kế hoạch điều trị của bệnh nhân, khi nắm rõ kế hoạch điều trị tại các khoa lâm sàng của bệnh nhân yếu thế, cơ nhỡ, nhân viên CTXH có thể trao đổi chi tiết, cụ thể hoàn cảnh từng trường hợp để vận động với nhà hảo tâm giúp đỡ bằng viện phí.

2. Các mô hình hỗ trợ người bệnh đang được áp dụng

Anh Phạm Tiến Phát - chuyên viên phòng CTXH, bệnh viện Chợ Rẫy cho biết phòng CTXH là nơi tiếp nhận, lắng nghe và bảo vệ quyền lợi của bệnh nhân, nhất là với những khó khăn về thủ tục hành chính và quyền lợi khám chữa bệnh. Các hoạt động như “Bếp yêu thương” với các suất ăn miễn phí, chương trình “Đồng hành cùng chiến binh K”, “Chủ nhật chia sẻ yêu thương” hay cung cấp lưu trú tại nhà nghỉ thân nhân đã giúp giảm bớt gánh nặng kinh tế và nâng đỡ tinh thần cho bệnh nhân.

Với những bệnh nhân có hoàn cảnh khó khăn đang điều trị, phòng CTXH sẽ kết nối với các nhà hảo tâm để hỗ trợ một phần viện phí, đồng thời vận động các nguồn lực xã hội để hỗ trợ bệnh nhân.

3. Hỗ trợ mua bảo hiểm y tế (BHYT)

Chị Phạm Thị Thanh Lan - chuyên viên phòng CTXH, cho biết phòng luôn nỗ lực tư vấn và hỗ trợ người bệnh mua BHYT, đồng hành cùng bệnh nhân trong quá trình điều trị, hướng đến mục tiêu BHYT toàn dân. Từ tháng 2/2025, khi thẻ CCCD được tích hợp với thẻ BHYT, phòng CTXH đã chủ động liên hệ mua BHYT cho bệnh nhân, giúp họ tiếp cận chính sách BHYT và giảm chi phí điều trị.

ThS Lê Minh Hiển nhấn mạnh: “Vai trò của nhân viên CTXH là người giải thích tường tận để bệnh nhân và thân nhân hiểu được tính ưu việt của BHYT và khuyến khích mọi người tham gia BHYT để hưởng quyền lợi theo luật định.”

4. Huy động và điều phối nguồn lực xã hội hiệu quả

Để hỗ trợ bệnh nhân nghèo, phòng CTXH Bệnh viện Chợ Rẫy đã xây dựng quy trình vận động nhà hảo tâm và giúp đỡ người bệnh. Nhân viên CTXH phải hiểu rõ kế hoạch điều trị của bệnh nhân để phối hợp chặt chẽ với khoa lâm sàng, đồng thời xác nhận thông tin hoàn cảnh khó khăn để vận động hỗ trợ. Ngoài ra, cần thẩm định và sàng lọc để tránh những trường hợp trục lợi từ sự giúp đỡ của cộng đồng.

Chị Phan Thị Lệ Thu - nhân viên CTXH Bệnh viện Trưng Vương, đã đặt câu hỏi về việc phòng tránh những trường hợp lợi dụng quyên góp. Phòng CTXH bệnh viện Chợ Rẫy đã giải đáp bằng cách dựa trên thông tin khoa khám, khảo sát và kinh nghiệm chuyên môn của nhân viên để xác định hoàn cảnh cần giúp đỡ.

5. Vai trò và năng lực của nhân viên CTXH

Đảm nhận vai trò CTXH có thể là nhân viên chuyên ngành CTXH đồng thời có thể là bác sĩ hoặc điều dưỡng. Với việc đan xen nhiều trình độ, bằng cấp, nhân viên CTXH phải vận dụng kỹ năng, kiến thức để phù hợp với năng lực, nhiệm vụ của CTXH trong bệnh viện.

Không những thế, khi bản thân mỗi người quyết định chọn công việc công tác xã hội, việc hỗ trợ người bệnh chỉ thực sự hiệu quả khi đặt trọn niềm vui, tâm huyết vào công việc. Nếu để gánh nặng kinh tế cản trở, tác động ở những công việc có thu nhập cao thì quá trình làm CTXH sẽ không bền vững và gắn bó lâu dài.

Hơn hết, trong cách ứng xử, giao tiếp ngoài thái độ chân thành, hoà nhã, người làm CTXH phải trân trọng và xem nhà hảo tâm, các đối tác truyền thông như người thân trong gia đình để cùng chia sẻ, nhân rộng những tấm lòng giúp đỡ vì cộng đồng. Điều này sẽ giúp nhân viên CTXH có cơ hội vận động được nhiều nguồn lực hỗ trợ để giúp đỡ bệnh nhân.

Buổi tọa đàm K-Talk kỳ 2 đã ghi nhận những trao đổi sôi nổi, đóng góp từ các chuyên gia CTXH và các bệnh viện tuyến tỉnh, tuyến khu vực. Ông Nguyễn Đức Liên - Chủ tịch danh dự Quỹ Khởi sự Từ Tâm bày tỏ: “Buổi toạ đàm là hoạt động có tính thiện nguyện. Phòng CTXH bệnh viện Chợ Rẫy đã kết nối rất tốt với các cơ quan báo chí khắp cả nước để chung tay, chung sức với bệnh nhân nghèo được giúp đỡ kịp thời. Đây là điều mà tôi rất ngưỡng mộ”.

Kết thúc tọa đàm, Quỹ Khởi sự Từ Tâm đã dành tặng 60 thẻ BHYT cho 6 bệnh viện, gồm: Bệnh viện Nhi đồng Đồng Nai, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tiền Giang, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương, Bệnh viện Quận Bình Thạnh, Bệnh viện Trưng Vương và Bệnh viện Nhi đồng 1. Hoạt động này nhằm hỗ trợ các hoàn cảnh khó khăn giảm bớt chi phí điều trị.