1. Bổ sung vitamin K có cần BS kê toa?

Bổ sung vitamin K có cần BS kê toa không, hay chỉ cần dược sĩ tư vấn?

BS.CK1 Đoàn Thị Liễu trả lời: Việc bổ sung vitamin K1 và vitamin K2 rất khác nhau về mục đích sử dụng:

- Vitamin K1 cần cho quá trình đông máu (dạng thuốc chích).

- Vitamin K2 cần cho sự phát triển của bộ xương, giảm nguy cơ đột quỵ tim, não.

Việc bổ sung vitamin K bắt buộc phải có chỉ định cụ thể rõ ràng của bác sĩ đối với từng trường hợp, không thể chỉ cần dược sĩ tư vấn.

Nếu bổ sung quá liều vitamin K sẽ gây những tác hại cho cơ thể:

- Đối với hệ tim mạch: Có thể làm giảm hoặc tăng hiệu quả của các thuốc hạ huyết áp, làm giảm hiệu quả của các thuốc chống đông dẫn đến tăng biến chứng tim mạch.

- Đối với gan: Có thể gây rối loạn chứng năng gan làm gan to do tăng cường hoạt động các enzyme ở gan, dẫn đến tổn thương gan.

- Tác động xấu trên hệ tiêu hóa: Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.

- Có thể gây tan máu, gây bệnh lý về huyết khối.

- Sốc phản vệ khi tiêm tĩnh mạch.

- Làm trẻ bị lùn.

2. Vì sao dùng thuốc điều trị bệnh tim mạch phải chú ý khi ăn rau có vitamin K?

Vì sao những người dùng thuốc điều trị bệnh tim mạch phải chú ý khi ăn rau có vitamin K? Bệnh nhân thường kiêng không ăn hay ăn rất ít rau xanh có đúng không?

BS.CK1 Đoàn Thị Liễu trả lời: Những bệnh nhân mắc các bệnh tim mạch, đã được chẩn đoán có huyết khối hoặc có nguy cơ xuất hiện huyết khối, nhất là huyết khối mạch vành, để dự phòng các biến chứng như nhồi máu não, thuyên tắc phổi cần phải dùng thuốc chống đông máu.

Đặc biệt khi sử dụng các thuốc chống đông như Sintrom, Warfarin nên lưu ý đến sự tương tác với các thuốc khác và thức ăn, nhất là vitamin K. Vì các thuốc chống đông này sẽ ức chế sự tổng hợp dạng có hoạt tính của các yếu tố đông máu phụ thuộc vitamin K bao gồm yếu tố II, VII, IX và X.

Nếu đột ngột tăng lượng vitamin K trong chế độ ăn uống có thể làm giảm tác dụng của Warfarin và Sintrom. Điều này dẫn đến giảm hiệu quả ức chế hình thành cục máu đông, dễ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.

Do đó cần chú ý đến nhãn thực phẩm để giữ cho lượng vitamin K ăn vào luôn ổn định.

Bệnh nhân có thể ăn một lượng vitamin K nhất định mỗi ngày, mỗi tuần hoặc 3 lần/tuần nếu duy trì chế độ ăn và tần suất này nhất quán. Không nên kiêng hoàn toàn thực phẩm có chứa vitamin K.

Tuy nhiên, nên tránh dùng phẩm chức năng chứa vitamin K, đặc biệt là những người đang sử dụng Warfarin, Sintrom.

3. Ai cần thận trọng khi bổ sung vitamin K?

Ngoài những người dùng thuốc chống đông máu thì còn có bệnh gì cần thận trọng với vitamin K không ạ?

BS.CK1 Đoàn Thị Liễu trả lời:

- Bệnh thận: Việc bổ sung vitamin K cần được thực hiện dưới sự theo dõi chặt chẽ. Vì quá nhiều vitamin K có thể gây hại cho bệnh nhân đang điều trị lọc máu do bệnh thận.

- Bệnh gan: Vitamin K không có hiệu quả để điều trị các vấn đề đông máu do bệnh gan nặng gây ra. Trên thực tế, liều lượng cao vitamin K có thể làm cho tình trạng đông máu ở người mắc bệnh gan trở nên tệ hơn.

- Giảm bài tiết mật: Những người bị giảm bài tiết mật có thể không hấp thụ tốt vitamin K bổ sung. Những người bị tình trạng này có thể cần bổ sung muối mật cùng với vitamin K để cải thiện sự hấp thụ.

- Vitamin K1, có thể gây tan máu ở những người có khuyết tật di truyền là thiếu glucose-6-phosphat dehydrogenase.

- Dùng liều cao cho người bị bệnh gan nặng có thể làm suy giảm chức năng gan.

- Liều dùng cho trẻ sơ sinh không nên vượt quá 5mg trong các ngày đầu khi mới chào đời, vì hệ enzym gan chưa trưởng thành.

Tóm lại, không chỉ vitamin K mà khi sử dụng bất cứ loại thuốc hay thực phẩm có bổ sung vitamin hoặc khoáng chất đều phải cẩn trọng.

- Liều lượng, chỉ định do bác sĩ quyết định.

- Phải cân nhắc tương tác thuốc.

- Lưu ý các bệnh lý nền của bệnh nhân.

- Chọn sản phẩm của các nhà sản xuất được uy tín và chất lượng.

>>> Phần 1: Lợi ích của vitamin K đối với cơ thể

>>> Phần 2: Vitamin K có trong những thực phẩm nào, bổ sung liều lượng bao nhiêu là đủ?