Bệnh lý đường tiêu hóa trên: có thể chẩn đoán, theo dõi bằng Tây y, điều trị bằng Đông y

Một hội thảo, nhiều tâm huyết

Chọn bệnh lý tiêu hóa trên – như trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày - tá tràng, khó tiêu chức năng – làm trọng tâm, ban tổ chức không chỉ đưa ra những cập nhật y học mới nhất mà còn đặt ra một câu hỏi thực tiễn: Làm sao để Đông - Tây y không đi song song, mà thật sự đi cùng nhau trên hành trình điều trị?

PGS.TS. Nguyễn Thị Bay - Chủ tịch Hội Đông - Tây y kết hợp TPHCM chia sẻ: “Chúng tôi nhìn thấy những người làm Đông y vẫn còn ‘hai tay hai hũ’ – vừa kê thuốc Tây y, vừa bốc thuốc Đông y, đôi khi thiếu gây ra tình trạng “thừa thuốc” cho người bệnh. (Bác sĩ Tây y đã cho đầy đủ 1 phác đồ điều trị, bác sĩ YHCT lại thêm 1 phác đồ của Đông y, như vậy là thừa).

Chúng tôi cổ súy tất cả các bác sĩ đã được trang bị kiến thức Tây y thì chẩn đoán bệnh danh bằng Tây y, để theo dõi, đánh giá theo chuẩn mực của Tây y, quan trọng nhất là không bỏ sót. Tiếp theo đó là điều trị thuần túy bằng YHCT đối với một số loại bệnh, và một số bệnh cần kết hợp thuốc. Khi kết hợp thuốc lại nảy sinh vấn đề tương tác thuốc, chính vì vậy việc đào tạo y khoa liên tục là vô cùng cần thiết". 

Thử thách thứ hai là việc bệnh nhân tự ý sử dụng thuốc Đông y theo truyền miệng, hoặc áp dụng phương pháp không dùng thuốc (châm cứu, dưỡng sinh) nhưng không bài bản, chuẩn xác.

Thách thức thứ ba cũng không kém phần quan trọng: từ truyền thông cho tới bác sĩ Tây y đều chưa hiểu Đông y. Do chưa hiểu nên có thể có những nhận xét, phán đoán, phát biểu gây trở ngại cho việc phát triển của YHCT. Công việc của chúng tôi là “thuyết phục”, không chỉ thuyết phục trên phương tiện truyền thông đại chúng, phát biểu về vai trò của YHCT mà quan trọng là bằng chứng qua nghiên cứu khoa học.

“Lý do lần này Hội chọn chủ đề đường tiêu hóa trên là bởi đây là một bệnh phổ biến và có thể điều trị thuần túy Đông y sau chẩn đoán Tây y. Trước hết cần chẩn đoán Tây y để xác định đây là GERD, đây là viêm loét dạ dày tá tràng, hoặc chỉ là khó tiêu chức năng… sau đó sử dụng YHCT để điều trị. Các báo cáo trong hội thảo hôm nay sẽ cho thấy điều đó” - PGS khẳng định.

Khi các chuyên gia tiêu hóa và YHCT cùng ngồi lại

Tại sự kiện, các tên tuổi lớn trong giới y khoa đã cùng xuất hiện: PGS.TS.BS Nguyễn Văn Trí (Chủ tịch Hội Lão khoa TPHCM), PGS.TS.BS Bùi Hữu Hoàng (Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM), BS.CK2 Đỗ Tân Khoa (Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền TPHCM), cùng các báo cáo viên dày dạn kinh nghiệm, các nhà khoa học trẻ trong điều trị nội khoa, tiêu hóa và y học cổ truyền.

Tại các phiên thảo luận, những mô hình điều trị kết hợp hiệu quả đã được trình bày. Những “khúc mắc” như tương tác thuốc Đông - Tây, cách chẩn đoán và theo dõi bằng tiêu chuẩn hiện đại, cách truyền thông đúng về Đông y cũng được đề cập.

PGS.TS Nguyễn Thị Bay nhấn mạnh vai trò của hội: không chỉ tổ chức hội thảo, mà còn làm cầu nối tri thức – giúp bác sĩ hiểu rõ Đông y nên được ứng dụng ở đâu, khi nào và như thế nào.

Với bệnh lý tiêu hóa, nhiều bệnh nhân không đáp ứng tốt với thuốc Tây, hoặc tái phát, nhưng lại cải thiện rõ rệt khi áp dụng Đông y, từ thảo dược, châm cứu, dưỡng sinh... Điều này đòi hỏi bác sĩ phải có kiến thức cả hai bên, và quan trọng hơn: phải được đào tạo liên tục.

Trong 5 năm qua, Hội Đông - Tây y kết hợp TPHCM đã tổ chức thành công 9 hội thảo, và dần tháo gỡ những rào cản lớn nhất trong việc kết hợp y học hiện đại và truyền thống: Hiểu biết chưa đầy đủ giữa hai bên Đông - Tây y, thiếu hướng dẫn lâm sàng cụ thể, truyền thông chưa hiểu rõ Đông y, gây định kiến…

Hội thảo lần này được xem là nấc thang mới, khi đã có kế hoạch rõ ràng để xây dựng hướng dẫn điều trị chính thức (guideline) trong thời gian tới, không chỉ cho tiêu hóa mà còn mở rộng sang các lĩnh vực khác.

Dự kiến, vào tháng 11/2025, một hội thảo chuyên sâu về thoái hóa khớp – một bệnh lý mạn tính phổ biến – sẽ được tổ chức, với kỳ vọng nhiều bằng chứng khoa học mới sẽ được công bố từ các nhóm nghiên cứu trẻ đang “xả thân” vì Đông y.