1. Sau khi tiêm vắc xin COVID-19 bao lâu sẽ xảy ra tác dụng phụ sốt, đau, ớn lạnh?

Trong các phản ứng thường gặp sau khi chủng ngừa COVID-19, tỷ lệ xuất hiện triệu chứng sốt, đau hiện nay như thế nào ạ?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Như tất cả các vắc xin khác, chủng ngừa COVID-19 cũng có hàng loạt các tác dụng phụ thông thường như đau đầu, đau nhức cơ, nổi mẩn trên da, đau tại chỗ tiêm… Trong đó, triệu chứng thường gặp nhất là sốt, lạnh run với tỷ lệ dao động khoảng 40-60% tùy vào loại vắc xin, độ tuổi, giới tính, tiền sử bệnh nền và cơ địa của người được chích.

Sau khi chích ngừa bao lâu sẽ xuất hiện các triệu chứng sốt, lạnh run như BS đã chia sẻ và những triệu chứng này thường xuất hiện bao lâu thì hết ạ?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Mục đích của vắc xin COVID-19 là kích hoạt cơ thể qua nhiều bước để có thể tạo ra kháng thể giúp cho cơ thể chống lại virus SARS-CoV-2 khi xâm nhập. Đó cũng chính là lý do chúng ta sẽ không gặp phản ứng sốt đau ngay sau khi tiêm vắc xin. Thường thời gian xảy ra phản ứng phụ sau tiêm là 6 - 12 giờ.

2. Sau khi tiêm vắc xin COVID-19, sốt bao nhiêu độ cần uống thuốc giảm đau, hạ sốt?

Nhờ BS chia sẻ kinh nghiệm xử trí cơn sốt sau khi tiêm vắc xin COVID-19? Sốt bao nhiêu độ thì cần dùng thuốc hạ sốt?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Thường các triệu chứng sau tiêm như sốt, lạnh run chỉ xảy ra trong thời gian ngắn 1 - 2 ngày và sẽ tự khỏi, không cần phải có một biện pháp can thiệp nào. Triệu chứng sốt, lạnh run cũng có nhiều mức độ khác nhau:

• Một số người chỉ sốt nhẹ và hơi mệt mỏi. Trong trường hợp này không cần phải can thiệp.

• Một số trường hợp nhiệt độ cơ thể sẽ cao hơn, khoảng 38 - 38,5 độ C. Tuy nhiên, trường hợp này chúng ta vẫn chưa cần uống thuốc hạ sốt mà chỉ cần thực hiện những biện pháp thông thường như chườm mát, mặc đồ thoáng mát,…

• Trong những trường hợp tình trạng tác dụng phụ có xu hướng nặng, nhiệt độ cơ thể tăng cao > 38,5 độ C kèm ớn lạnh và mệt nhiều thì bên cạnh các biện pháp thông thường, chúng ta có thể dùng thêm các thuốc hạ sốt phổ biến như Paracetamol, hiện nay hàm lượng 650mg có thể sử dụng cho người trưởng thành để hạ sốt và kiểm soát được tác dụng phụ này.

Nhiệt độ cơ thể tăng cao > 38,5 độ C kèm ớn lạnh và mệt nhiều thì cần uống thuốc hạ sốt (Ảnh minh họa)

Vậy còn tình trạng đau vị trí tiêm hoặc các phản ứng khác như đau cơ, đau đầu, nhức mỏi, mệt mỏi thì nên xử trí ra sao và khi nào chúng ta cần uống thuốc giảm đau, thưa BS?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Bên cạnh triệu chứng sốt, lạnh run, sau tiêm chúng ta cũng sẽ gặp các tác dụng phụ khác.

Đau tại chỗ chích là triệu chứng mà bất kỳ ai sau tiêm đều gặp phải và tùy vào mức độ khác nhau. Đa số người dân sau tiêm đều bị đau nhẹ chỗ chích và tự hết sau 1 - 2 ngày.

Tuy nhiên, một số trường hợp tình trạng đau này có thể kéo dài 5 - 7 ngày và kèm theo một loạt các triệu chứng khác như sưng đỏ ngay chỗ chích, đau lan dọc hết cánh tay chích, ngoài ra có thể đau sau gáy, đau đầu.

Như vậy, tùy theo mức độ chúng ta sẽ có nhiều cách xử lý khác nhau. Chỉ trong những trường hợp nặng nề, đau lan cả cánh tay hoặc sưng đỏ tại chỗ chích kèm theo đau sau gáy, nhức đầu thì có thể dùng thuốc giảm đau Paracetamol.

3. Thuốc giảm đau, hạ sốt sau chích ngừa COVID-19, nên dùng sao cho đúng?

Thuốc giảm đau, hạ sốt nên dùng loại nào, sử dụng sao cho đúng thưa BS?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Về vấn đề này, chúng ta có một số chú ý:

Các khuyến cáo đều chỉ ra rằng, chúng ta chỉ dùng thuốc khi có triệu chứng.

Với cả 2 trường hợp hạ sốt và giảm đau chỗ chích, liều lượng được khuyến cáo là Paracetamol 500 mg 4 lần/ngày (tức là mỗi lần uống cách nhau 6 giờ).

Một hàm lượng khác cũng quen thuộc với chúng ta là Paracetamol 650 mg. Khi sử dụng viên uống 650 mg thì sẽ giảm được số lần uống thuốc, theo khuyến cáo là 3 lần/ngày (tức là mỗi lần uống cách nhau 8 giờ).

4. Ưu điểm và cách sử dụng Paracetamol 650mg?

Hiện nay, nhiều người trưởng thành ưa chuộng sử dụng paracetamol 650mg hơn vì thấy hiệu quả giảm đau, hạ sốt nhanh. Xin hỏi BS, paracetamol hàm lượng 650mg phù hợp với người có cân nặng từ bao nhiêu? Cách sử dụng có thay đổi so với các dạng hàm lượng khác?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Paraceltamol 650 có thể giúp chúng ta giảm số lần uống thuốc trong ngày, thay vì 4 lần như liều 500 thì mình có thể sử dụng liều 650 trong vòng 3 lần/ngày.

Ở người lớn, độ tuổi hay cân nặng hoàn toàn không ảnh hưởng đến liều dùng Paracetamol. Người lớn từ 18 tuổi trở lên, sử dụng liều như nhau.

5. Những điều nên làm và thói quen cần tránh sau khi tiêm ngừa COVID-19?

Cuối chương trình, BS có lời nhắn nhủ nào cho người sắp và đã tiêm ngừa: Những điều nên làm và thói quen sai lầm cần tránh khi xử trí các phản ứng sốt, đau sau khi tiêm vắc xin COVID-19?

ThS.BS.CKII Hồ Phạm Thục Lan trả lời: Tất cả chúng ta đều biết rằng, để có thể giảm được gánh nặng từ đại dịch COVID-19, cách tốt nhất vẫn là miễn dịch cộng đồng và chích ngừa vắc xin. Như vậy, chích ngừa là việc cần làm, cần tham gia và mọi người nên ý thức thực hiện. Để đạt được hiệu quả trong mỗi cơ thể có đủ lượng kháng thể, giúp bảo vệ cho cá nhân cũng như đóng góp vào trong miễn dịch cộng đồng, thì chúng ta cần tuân thủ các hướng dẫn trước và sau khi chích.

Trước khi chích, chúng ta không nên dùng thuốc giảm đau hạ sốt mà chỉ nên cố gắng nâng tổng trạng cơ thể bằng cách ngủ đầy đủ, ăn uống hợp lý, không uống rượu bia, hút thuốc lá…

Nếu gặp các tác dụng phụ, chúng ta nên kiểm soát theo những hướng dẫn của bác sĩ. Như vậy, chúng ta vừa bảo vệ được bản thân, vừa đóng phần tạo nên được miễn dịch cộng đồng.

Trân trọng cảm ơn ThS.BS.CK2 Hồ Phạm Thục Lan - Trung tâm Nghiên cứu Y sinh, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch (TPHCM) đã nhận lời mời tham gia chương trình và Nhãn hàng Hapacol - Giảm đau hạ sốt nhanh từ Dược Hậu Giang đã đồng hành cùng chương trình.

>>> Những phản ứng thường gặp sau tiêm vắc xin COVID-19 và cách xử lý