Phát biểu tại hội nghị, PGS.TS.BS Tăng Chí Thượng - Phó giám đốc Sở Y tế TPHCM đánh giá cao kết quả của Bệnh viện quận Tân Phú thời gian qua và mong muốn bệnh viện tiếp tục phát triển để nâng lên hạng 1.

Theo BS.CK2 Đinh Thanh Hưng - Giám đốc bệnh viện quận Tân Phú, Hội nghị Khoa học kỹ thuật đầu tiên này đánh dấu bước tiến lớn của Bệnh viện Tân Phú trong việc triển khai các hoạt động nghiên cứu khoa học

14 đề tài về kiến thức điều trị các bệnh lý không lây nhiễm đến từ các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành đã được báo cáo liên tục tại hội nghị Khoa học kỹ thuật lần thứ nhất được tổ chức tại Bệnh viện quận Tân Phú vào ngày 17/9.

Hội nghị tập trung tập trung vào 5 chuyên đề chính, bao gồm: chuyên đề bệnh lý đái tháo đường, chuyên đề bệnh lý tim mạch - chuyển hoá, chuyên đề bệnh lý đường hô hấp, chuyên đề quản lý chất lượng bệnh viện, chuyên đề bác sĩ gia đình. Nhiều đề tài mới, thiết thực được các đại biểu trao đổi, phản biện sôi nổi cũng như học hỏi, bổ sung kiến thức, góp phần nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.

Năm 2019 Việt Nam có 5,3 triệu người bị tiền đái tháo đường

Trong bài báo cáo “Quản lý Đái tháo đường: Từ tiền đái tháo đường đến ứng dụng công nghệ số”, PGS.TS.BS Nguyễn Thy Khuê - Chủ tịch Liên Chi Hội Đái tháo đường - Nội tiết TPHCM thông tin, tỷ lệ mắc tiền đái tháo đường ở Việt Nam ngày càng gia tăng, thậm chí còn cao gấp 1,5 lần so với đái tháo đường.

Năm 2019 cả nước có 3,8 triệu người đái tháo đường, trong khi tiền đái tháo đường là 5,3 triệu người và con số này dự kiến sẽ tăng lên 7,9 triệu người đến năm 2045.

Tiền đái tháo đường là “mầm mống” sẽ tiến triển thành đái tháo đường type 2 nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời và cuối cùng là các biến chứng nguy hiểm như giảm thị lực, mù lòa, bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận, đoạn chi...

Tiền đái tháo đường là trạng thái trung gian giữa glucose huyết bình thường và đái tháo đường type 2

Dù hiện nay, rất dễ dàng để chẩn đoán tiền đái tháo đường với những phương pháp có chi phí thấp nhưng tình trạng này lại ít được quan tâm. Các xét nghiệm chính để chẩn đoán tiền đái tháo đường và đái tháo đường là các thông số về glucose máu (nồng độ glucose máu lúc đói, 2 giờ sau ăn hay sau xét nghiệm OGTT). HbA1c là xét nghiệm để bổ sung chẩn đoán và giúp xác định nguyên nhân tăng glucose máu trong một số trường hợp cấp cứu.

PGS.TS.BS Nguyễn Thy Khuê - Chủ tịch Hội Đái tháo đường và Nội tiết TPHCM

Tuy nhiên, PGS Thy Khuê cũng nhấn mạnh, tiền đái tháo đường có thể hồi phục thông qua thực hiện các chương trình điều chỉnh lối sống dựa trên việc áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh và mức độ hoạt động thể chất hợp lý. Bên cạnh đó, tùy từng trường hợp cụ thể mà áp dụng các loại thuốc thích hợp. Khi điều trị bằng thuốc, phương án điều trị phải được xác định trước và điểm dừng phải có dự định, cẩn thận khi chỉ định cho trẻ em và người trẻ tuổi.

Trong đó, Metformin và loại thuốc được nghiên cứu nhiều cả ngắn hạn và dài hạn, và được xem là thuốc có thể chỉ định để điều trị dự phòng hoặc làm chậm bệnh đái tháo đường. Đặc biệt, Metformin cũng được chứng minh có hiệu quả trong việc giảm tiến triển thành đái tháo đường type 2 ở người có tiền sử đái tháo đường thai kỳ.

Thuốc chẹn beta - hòn đá tảng trong điều trị các bệnh lý tim mạch

Thuốc chẹn beta đã được sử dụng hơn 50 năm nay. Đến nay, thuốc được cho là hòn đá tảng trong điều trị các bệnh lý tim mạch. Nếu như cách đây 20 năm việc sử dụng thuốc chẹn beta còn hạn chế với nhiều e ngại thì nay số bệnh nhân được kê thuốc này ở nước ta khá lớn. Đây là thông tin được PGS.TS.BS Hồ Huỳnh Quang Trí - Phó chủ tịch Hội Tim mạch TPHCM cung cấp trong phần báo cáo với chủ đề “Liệu pháp chẹn beta trong điều trị bệnh tim mạch”.

Đối với bệnh tăng huyết áp, thuốc chẹn beta được chỉ định như là nền tảng của các chiến lược điều trị căn bệnh này. Kể cả với tăng huyết áp kèm bệnh mạch vành, tăng huyết áp kèm suy tim, thuốc chẹn beta đều là một trong những lựa chọn hàng đầu. Riêng với tăng huyết áp kèm suy tim, khi lựa chọn thuốc chẹn beta nên ưu tiên bisoprolol, carvedilol hay metoprolol succinate.

Tương tự, đối với tăng huyết áp kèm bệnh động mạch chủ ngực, các chuyên gia khuyến cáo, nên sử dụng thuốc chẹn beta như một lựa chọn hàng đầu vì đã có nghiên cứu chứng minh thuốc chẹn beta có tác dụng làm chậm phát triển, kích thước của túi phình động mạch chủ ngực.

Thuốc chẹn beta được khuyến cáo phối hợp với bất cứ thuốc nào trong số các nhóm thuốc chính khác khi có chỉ định đặc hiệu như đau thắt ngực, sau nhồi máu cơ tim, suy tim, hay kiểm soát tần số tim.

PGS.TS.BS Hồ Huỳnh Quang Trí - Phó chủ tịch Hội Tim mạch TPHCM

Đối với người bệnh mạch vành, thuốc chẹn beta làm giảm co bóp cơ tim, giảm tần số tim, nên giảm nhu cầu oxy cho tim. Mặt khác, nó làm tim chậm lại, thời gian tưới máu kéo dài ra, do đó làm tăng cung cấp máu. Hay nói cách khác, thuốc chẹn beta làm giảm cầu, tăng cung, nhờ đó phục hồi cân bằng oxy cho cơ tim.

“Dùng thuốc chẹn beta trong điều trị suy tim là chỉ định khó nhất trong nhóm thuốc này, bệnh nhân phải có tình trạng lâm sàng ổn định, tức là không phải tăng liều lợi tiểu gần đây hoặc trong vòng 1 tuần trước bệnh nhân không nhập viện vì suy tim tăng nặng.

Thuốc chẹn beta chống chỉ định trong suy tim cấp nhưng lại có lợi trong điều trị suy tim mạn. Trừ khi có chống chỉ định hoặc không dung nạp thuốc, một thuốc chẹn beta (bisoprolol, metoprolol succinate, carvedilol, nebivolol) được khuyến cáo dùng cho tất cả bệnh nhân suy tim tâm thu mạn, ổn định, có triệu chứng nhằm giảm nguy cơ tử vong và nhập viện vì suy tim” - PGS Trí cho biết.

Đồng thời, PGS Trí cũng khuyến cáo đến các đồng nghiệp, khi dùng thuốc, cần nhớ đến chống chỉ định tương đối và tuyệt đối. Theo đó, thuốc chẹn beta chống chỉ định tuyệt đối với hen phế quản (dùng được cho bệnh nhân COPD), bloc xoang nhĩ /nhĩ thất độ cao, nhịp chậm (tần số tim < 60/phút). Chống chỉ định tuyệt đối như là hội chứng chuyển hóa, rối loạn dung nạp glucose (tiền đái tháo đường) và vận động viên vì thuốc chẹn beta có thể gây ra mỏi mệt, mỏi cơ trên một số người.

PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan - Phó chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam

Đề tài “Xử trí hen phế quản GINA 2020” do PGS.TS.BS Lê Thị Tuyết Lan - Phó chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam báo cáo đã cập nhật những thông tin quan trọng nhất của GINA 2020 (Tổ chức Phòng chống hen toàn cầu).

Theo PGS Tuyết Lan, GINA 2020 đã cập nhật thêm phần COVID-19; ủng hộ việc sử dụng ICS - formoterol khi cần; cách bắt đầu điều trị hen ở các bậc được làm rõ; các liều ICS được viết lại thấp hơn, nhất là ở trẻ em; chồng lấp hen và COPD cũng được viết lại gọn hơn; các tiêu chuẩn đánh giá cơn hen kịch phát nhỏ hơn ở trẻ 5 tuổi có sự thay đổi; béo phì và ô nhiễm không khí góp phần vào việc phát triển bệnh hen.

Đặc biệt, GINA 2020 cảnh báo tác dụng phụ nghiêm trọng về tâm thần của Montelukast. PGS Tuyết Lan nhấn mạnh, Montelukat có thể gây những tác dụng phụ về tâm thần, kèm khó ngủ, bị kích thích, kích động, tính tình thay đổi, có ý định hay thực hiện hành vi tự tử. Do đó, trước khi chỉ định Montelukast phải hỏi bệnh nhân về các triệu chứng tâm thần cũng như dặn dò về các tác dụng phụ có thể xảy ra.

“Theo kinh nghiệm của chúng tôi, khi sử dụng Montelukast rất ít gặp tác dụng phụ và thường sẽ hết khi ngừng thuốc. Vì thế Montelukast vẫn là một loại thuốc tốt, đặc biệt là khò khè do nhiễm siêu vi, hen dạng ho” - PGS Tuyết Lan thông tin thêm.

Trong phần báo cáo về Dược lâm sàng, PGS.TS.BS Đặng Nguyễn Đoan Trang, Trưởng Khoa Dược, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM thu hút sự chú ý của đông đảo khách mời tham dự.

Tại hội nghị, PGS Đoan Trang đặc biệt nhấn mạnh, Dược lâm sàng là bộ phận có vai trò rất quan trọng trong viêc quản lý sử dụng kháng sinh. Đồng thời, để thực hiện tốt công tác quản lý sử dụng kháng sinh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ phận từ bác sĩ, dược sĩ, vi sinh, điều dưỡng đến thống kê, công nghệ thông tin.

“Quan trọng nhất là cần xây dựng các quy trình trong quản lý sử dụng kháng sinh, đơn giản hóa và đưa các hoạt động đánh giá sử dụng kháng sinh thành thường quy” - PGS Trang cho biết.

Hội nghị Khoa học kỹ thuật lần thứ nhất được tổ chức tại Bệnh viện quận Tân Phú với sự tham dự của hơn 200 đại biểu cùng 14 đề tài hấp dẫn về các bệnh lý không lây nhiễm

Hội nghị có sự tham dự của hơn 200 đại biểu, gồm đại diện Sở Y tế, đại diện UBND quận Tân Phú; các chuyên gia, cố vấn, bác sĩ các trường đại học, bệnh viện, các trung tâm y tế trên địa bàn thành phố và nhân viên y tế Bệnh viện quận Tân Phú.

Đây là một trong những hoạt động nổi bật của bệnh viện để tạo cơ hội cho các bác sĩ, nhân viên y tế trao đổi kinh nghiệm, cập nhật những cải tiến mới trong lĩnh vực y khoa từ các công trình nghiên cứu được báo cáo và thảo luận.

[DAP]

Bệnh đái tháo đường, tim mạch - chuyển hoá (như nhồi máu cơ tim, đột quỵ), hô hấp mạn tính (như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen phế quản), ung thư là 4 loại bệnh không lây nhiễm chính nổi bật hiện nay và cũng là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.

Theo thống kê của tổ chức Y tế thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 15 triệu người chết vì các bệnh không lây nhiễm nằm trong độ tuổi từ 30 đến 69; trong đó trên 85% những trường hợp tử vong ở nhóm tuổi trẻ này thường xảy ra ở các quốc gia thuộc nhóm thu nhập thấp và trung bình.

Cũng theo thống kê của WHO (2016), trong 77% các trường hợp tử vong mỗi năm của Việt Nam do các bệnh không lây nhiễm thì các bệnh tim mạch chiếm 31%, ung thư chiếm 19%, bệnh hô hấp mạn tính chiếm 6%, bệnh đái tháo đường chiếm 4% và các bệnh không lây nhiễm khác chiếm 18%.

Riêng tại Bệnh viện quận Tân Phú, trong năm 2019, số lượng bệnh nhân bệnh tim mạch chuyển hóa chiếm 17,5%, bệnh hô hấp mạn tính chiếm 16,7%, bệnh đái tháo đường chiếm 10,5%.

Bệnh không lây nhiễm tạo ra gánh nặng bệnh tật nặng nề do tỷ lệ tàn phế và tử vong ở người trẻ cao, đồng thời gia tăng gánh nặng về chi phí, thời gian điều trị. Nguy cơ mắc bệnh chủ yếu do lối sống có hại cho sức khỏe và các yếu tố môi trường không thuận lợi. Tuy nhiên, nhiều nguy cơ bệnh không lây nhiễm có thể dự phòng được.

[/DAP]