Anh N.H.M, 25 tuổi, ngụ tại Cần Thơ đã tự ý dùng thuốc và sau đó được xe cấp cứu đưa đến BV da liễu TP.HCM trong tình trạng nguy cấp, da toàn thân bị tuột hết. Sau vài giờ nhập viện, bệnh nhân tử vong. Các bác sĩ cho biết anh bị hội chứng lyell do dị ứng thuốc.

Rất nhiều người tự ý dùng thuốc để chữa bệnh cho mình mà không biết rằng họ có nguy cơ mắc hội chứng lyell. Hội chứng lyell còn được gọi là hoại tử thượng bì nhiễm độc, là thể bệnh đặc biệt nặng của nhiễm độc da do dị ứng thuốc. Bệnh gây ra tình trạng tổn thương niêm mạc của toàn cơ thể như: Mắt, mũi, miệng, kèm theo sốt và tuột da từ đầu đến chân, tổn thương nội tạng. Bệnh rất khó trị nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.

Trên thực tế, tỉ lệ bệnh nhân gặp phải hội chứng Lyell không cao như nguy cơ lại luôn tiềm tàng vì đôi khi nguyên nhân gây khởi phát tình trạng nguy kịch này chỉ là vài viên thuốc trị bệnh thông thường hoặc thuốc chống dị ứng, không cần kê đơn.

Không hiếm những trường hợp dị ứng do uống thuốc như bà Nguyễn Thị Tư, 50 tuổi, nhà ngụ quận 6, TP.HCM. Vì thấy mắt đau xốn, khó chịu và đến ngay hiệu thuốc tây gần nhà để mua lọ thuốc nhỏ mắt về dùng.

Sau vài lần nhỏ, khỏi đau không thấy mà giác mạc mắt của bà bị loét, da phần mặt bị tuột. Và nguy hiểm hơn nữa là bà còn bị suy thận do hậu quả củ hội chứng lyell. Sau khi qua cơn nguy kịch, BV Da Liễu phải chuyển bà sang BV Chợ Rẫy để tiếp tục điều trị mắt và tình trạng suy thận.

Nếu ngay từ đầu bà Tư chịu đi khám mắt để sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa mắt thì giờ đây chi phí điều trị có thể chỉ khoảng vài trăm nghìn đồng thay chi phí điều trị hiện tại đang lên đến con số vài chục triệu đồng.

Câu chuyện của bà Cao Thanh Hà, ngụ tại Phú Nhuận, từng điều trị tại Khoa Lâm Sàng 2, BV Da Liễu TP.HCM lại càng đáng sợ hơn. Bà bị ung thư vú, có người khuyên bà nên dùng thêm các loại thuốc từ lá cây. Chẳng ngờ, chỉ sau khi uống thang thuốc sắc đầu tiên, cơ thể bà nhanh chóng xuất hiện mảng đỏ, nổi bóng nước. Nhưng vì nhầm tưởng cơ thể bị tác dụng phụ do hóa trị nên bà lơ là. Mãi đến khi da bị tuột như người vừa bị xối nước sôi từ trên đầu xuống, bà mới hốt hoảng nhập viện.

Theo nghiên cứu của khoa Lâm Sàng 2, BV Da Liễu TP.HCM, số người mắc hội chứng lyell ở tỉnh lân cận đến điều trị chiếm khoảng 70%. Không đơn tuần như các loại dị ứng thường gặp khác (nổi mề đay, chàm…) dị ứng thuốc vô cùng nguy hiểm. Đa phần bệnh nhân vào đến bệnh viện đã ở trong tình trạng rất nặng, sốt cao, người đỏ bóng, đau đớn vì da tuột từ phần đầu đi xuống.

Cũng là mất đi lớp da, cơ quan bảo vệ của cơ thể nhưng để điều trị một bệnh nhân gặp phải hội chứng lyell khó hơn rất nhiều so với bệnh nhân bỏng. Vì vết bỏng sẽ không lan khắp người như những mảng tuột da của bệnh nhân lyell. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời khả năng tử vong ở bệnh nhân lyell rất cao.

Tiếp tục câu chuyện của bà Hà, khi được gia đình đưa đến bệnh viện, bà đã đặt một chân mình vào cửa tử. Bà không chỉ sốt cao mà toàn thân còn bị tuột da, đỏ hỏn, miệng và đường tiêu hóa đã bị lở loét khiến việc ăn uống cực kỳ khó khăn. Rồi thêm cơ thể bị đau rát khắp nơi khiến cho cơ thể bà bị suy kiệt. Nhưng nhờ vào sự điều trị tích cực của các bác sĩ cùng mới sự may mắn của bản thân, cuối cùng bà cũng thoát khỏi bàn tay tử thần.

Tránh rước họa vào thân

Theo BS Trần Thị Thanh Thủy, Nguyên Trưởng Khoa Khám BV Da Liễu, TP.HCM: Bệnh nhân mắc hội chứng lyell sẽ được chăm sóc cách ly để hạn chế tối đa bị nhiễm trùng da, máu. Có thể nói đây là nguyên nhân chính khiến cho bệnh nhân tử vong.

Hội chứng này khiến cho bệnh nhân bị thiếu máu. Vì cơ thể huy động bạch cầu tăng lên để chống lại vi trùng, máu có nhiệm vụ dọn dẹp xác của bạch càu, điều này khiến cho bệnh nhân bị thiếu máu, giảm lympho (một loại tế bào trong máu), hạ albumin máu (đạm trong máu) do mất chất từ các vùng da bị tuột, mất nước, rối loạn điện giải.

Hệ tiêu hóa cũng bị ảnh hưởng với triệu chứng tăng men gan thoáng qua. Thông thường, quá trình tái tạo thượng bì bắt đầu trong vòng ba đến bốn ngày sau điều trị.

Đây là điều rất quan trọng, nếu không được đặt khuôn chống dinh mắt, khi điều trị thành công, da, niêm mạc đã liền nhưng mắt sẽ bị mù.

Cũng theo một nghiên cứu của bệnh viện Da liễu, TP. HCM, tác nhân gây gây dị ứng thuốc cao thường là thuốc giảm đau, đau khớp, đau mắt. Đây chỉ là nghiên cứu trên số ít bệnh nhân biết được mình dùng loại thuốc nào trước đó. Số đông còn lại không xác định và không nhớ được mình đã dùng thuốc gì. Tốt nhất bạn nên uống thuốc theo tao bác sĩ và luôn giữ lại toa thuốc để đề phòng những trường hợp không hay xảy ra.

Theo Huỳnh Châu - Một thế giới