Tại sao ung thư tụy di căn sau phẫu thuật?

Các nhà khoa học ở Phòng thí nghiệm CSHL (Cold Spring Harbor Laboratory) đã giải quyết giả thuyết về việc tại sao ung thư tuyến tụy di căn sau khi phẫu thuật ở bệnh nhân có khối u đã cắt bỏ thành công.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân trải qua một giai đoạn suy yếu nhất của hệ thống miễn dịch do kết quả của việc tăng cao hoóc-môn chống stress sau phẫu thuật là cortisol. Ngược lại lượng tế bào T tiêu diệt bị giảm thấp, cách ly nên các tế bào ung thư đã di chuyển đến gan và có thể các cơ quan khác nữa thông qua dòng máu để tăng trưởng.

GS Douglas Fearon ở Viện CSHL nói rằng trong giai đoạn sau phẫu thuật này tạo ra một cửa sổ nhằm nỗ lực giảm mức cortisol và giúp tế bào T tiêu diệt mạnh mẽ hơn nhằm làm hệ miễn dịch của người bệnh tiêu diệt được tế bào ung thư cho đến khi nó trở lại bình thường. Phẫu thuật thường không là lựa chọn ở bệnh nhân ung thư tụy vì phần lớn phát hiện sau khi khối u đã di căn. Điều này giúp giải thích tại sao chỉ 8% bệnh nhân được chẩn đoán bệnh vẫn còn sống sau 5 năm. Các bác sĩ đã biết được tiên lượng xấu của bệnh và cố gắng xem xét cắt bỏ khối u khi được xác định. Ở nhiều bệnh nhân được phẫu thuật thì vẫn có hiện tượng di căn sau đó. Trong vòng 2 năm sau phẫu thuật thì phần lớn bị di căn đến gan.

Theo nhóm nghiên cứu của Fearon và tiến sĩ Arnaud Pommier giải thích thì các tế bào ung thư không hoạt động đã hiện diện ở gan trước khi bệnh nhân được phẫu thuật cắt bỏ khối u và hình như nó di chuyển đến đây theo dòng máu từ sự phóng thích của khối u nguyên phát. Fearon ước tính có đến 14 triệu tế bào ung thư đi đến gan mỗi ngày. Hệ miễn dịch tiêu diệt phần lớn tế bào ung thư tích tụ ở gan nhưng thường không hiệu quả hoàn toàn. Fearon đã khám phá ra việc hệ miễn dịch mắc lừa các tế bào ung thư và kết quả nêu trên là một ví dụ. Hệ miễn dịch tiêu diệt tế bào ung thư bởi protein MHC1 và CK9 mà nó hiện diện ở màng ngoài tế bào ung thư. Nhóm Fearon nhận thấy tế bào ung thư đã nằm yên lặng ở trong gan bệnh nhân ung thư tụy do không biểu hiện các protein này ra, dẫn đến các tế bào T tiêu diệt không nhận diện được chúng. Trong hoàn cảnh stress sau phẫu thuật thì các tế bào T tiêu diệt bị suy yếu hoàn toàn ở gan, các tế bào ung thư không hoạt động bắt đầu hoạt động trở lại và tạo ra những tổn thương di căn.

Theo Đặng Minh Trí - Sức khỏe và Đời sống/ Science