Câu hỏi

Chào BS, Con là nữ, năm nay 18 tuổi. Tầm 1 năm trở lại đây con thường hay cáu gắt, tức giận và không kiềm chế được cảm xúc, mỗi lần như vậy con la lớn tiếng, muốn đánh người nhưng con gắng kiềm lại. Thời gian này con hay mất ngủ, phải rất khuya con mới ngủ được và thường không tập trung làm việc. Có đôi lúc con không muốn tiếp xúc với ai, kể cả người thân trong gia đình, không muốn gặp người lạ và rất ít nói chuyện. Con thích ở trong bóng tối và thường nếu ở nhà sẽ ở trong phòng và lên mạng, con cũng rất dễ khóc dù cho chuyện có nhỏ chút thôi nhưng con vẫn cứ khóc. Gia đình con không được hạnh phúc vì thời gian trước ba mẹ không hoà thuận dẫn đến hay cãi nhau, con cũng nhận thấy rằng kể từ lúc đó con sống khép kín và rất khó để chia sẻ với ai. Con ít nói dần, khóc nhiều hơn, đôi lúc cảm thấy mình không nên tồn tại trên đời này nữa. Liệu đó có phải là dấu hiệu của trầm cảm hay không BS? Con cảm ơn!

Trả lời

Chào em,

Tôi mừng vì em ý thức được vấn đề của bản thân, còn kiểm soát được lý trí và hành động của mình, chịu mở lòng và muốn tìm cách thoát ra. Điều này rất có lợi cho việc điều trị và phục hồi bệnh của em. Quả thật, theo tâm sự của em thì tôi cũng nhận thấy em có những bất ổn về mặt tâm lý - tâm thần, có khả năng có bệnh trầm cảm. Người có bệnh trầm cảm thì nhìn mọi sự vật, sự việc theo hướng tiêu cực nhiều hơn, mặc dù ban đầu là từ mâu thuẫn gia đình, nhưng về sau lại tiến triển xấu hơn nhiều.

Trước mắt, tôi gửi em tiêu chuẩn chẩn đoán trầm cảm, em so với bản thân mình xem sao nhé: người bệnh có biểu hiện ≥ 5 các triệu chứng sau đây trong khoảng thời gian hai tuần. Ít nhất một trong các triệu chứng phải là một tâm trạng chán nản, thất thoát một quan tâm hay niềm vui. Các triệu chứng có thể dựa vào cảm xúc của riêng bản thân hoặc có thể dựa trên các quan sát của người khác. Chúng bao gồm:

- Suy yếu tâm trạng nhất trong ngày, gần như mọi ngày, chẳng hạn như cảm thấy buồn, trống rỗng hoặc rơi lệ (ở trẻ em và thanh thiếu niên, tâm trạng chán nản có thể xuất hiện như là khó chịu liên tục).

- Giảm hoặc cảm thấy không có niềm vui trong tất cả hoặc gần như tất cả các hoạt động trong ngày, gần như mỗi ngày.

- Giảm cân đáng kể khi không ăn kiêng, hoặc tăng cân vượt trội khi không có bệnh lý khác gây tăng cân đi kèm.

- Mất ngủ hoặc làm tăng ham muốn ngủ gần như mỗi ngày.

- Bồn chồn hoặc làm chậm lại hành vi có thể được quan sát bởi những người khác.

- Mệt mỏi hay mất năng lượng gần như mỗi ngày.

- Cảm xúc của vô dụng hoặc quá nhiều tội lỗi không thích hợp hoặc gần như mỗi ngày.

- Vấn đề ra quyết định hoặc khó tập trung suy nghĩ gần như mỗi ngày.

- Thường xuyên suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử, hoặc cố gắng tự tử.

Tuy nhiên, em vẫn cần khám BS chuyên khoa Tâm thần để BS gặp trao đổi trực tiếp với em, xác định xem em có thật sự trầm cảm hay rối loạn tâm thần dạng khác nữa, có thêm vấn đề gì khác không, có bệnh lý nào khác tác động lên không (như bệnh lý nội tiết, thần kinh trung ương...), mức độ bệnh ra sao… để kê thuốc điều trị và tư vấn tâm lý cho em.

Em đừng vội hiểu lầm ý tôi nói em bị “tâm thần” như theo cách hiểu của đa phần người dân về ngành học Tâm thần, theo phân ngành y khoa, BS Tâm thần là người chuyên trị các rối loạn thuộc về tinh thần, trong đó thường gặp là trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn giấc ngủ...

Bệnh trầm cảm là bệnh có thể điều trị được. Chết là kết thúc tất cả quá dễ dàng, nếu em dũng cảm điều trị trầm cảm thì em sẽ nhìn sự việc sáng hơn, có khi tình cảm lại cải thiện, em lấy lại thăng bằng trong cuộc sống, trong học tập.

Thân mến.

Câu hỏi liên quan

• Bị chó cắn sau tiêm phòng dại 3 mũi, có cần tiêm lần nữa?
• Tại sao tắm xong bị nổi chấm đỏ li ti khắp người?
• Bệnh nhân bị phù mạch bạch huyết muốn được BS.CK2 Nguyễn Cao Viễn điều trị bằng mổ vi phẫu, liên hệ ở đâu?