Bà Lê Phương Dung tốt nghiệp đại học Dược Hà Nội năm 2007, với hơn 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Y Dược, trong đó có 9 năm giữ vị trí Giám đốc Marketing tại nhiều công ty và tập đoàn Y Dược lớn.

Bà hiện đang là người sáng lập và điều hành Học viện Marketing Y Dược MPG, cộng đồng Marketing Dược Pharmacom, công ty tư vấn chiến lược Pharmaco Agency và Siêu thị thuốc MPG - một trong những hệ sinh thái nổi tiếng trong ngành Dược. Bà cũng là tác giả của cuốn sách Marketing dược: Zero to Hero, phát hành vào tháng 9/2021.

Bà Lê Phương Dung - Sáng lập Siêu thị thuốc MPG, mô hình nhà thuốc 4.0

Trước thềm hội thảo, phóng viên báo Alo bác sĩ đã có buổi trò chuyện để nghe bà chia sẻ những trải nghiệm thú vị sau chuyến tham quan các mô hình kinh doanh nhà thuốc tại 5 nước Châu Âu và kinh nghiệm triển khai chiến lược marketing 4.0 đổi mới, sáng tạo để giúp Siêu thị thuốc MPG luôn tăng trưởng doanh thu trong bối cảnh phải chạy đua với sự phát triển ngày càng lớn mạnh của các chuỗi nhà thuốc.

Được biết bà vừa có chuyến học tập, công tác dài ngày tại Châu Âu, vậy bà thấy những điều gì các nhà thuốc Việt Nam cần học hỏi mô hình kinh doanh nhà thuốc tại các nước phát triển?

Khi đi khám phá các nhà thuốc tại Châu Âu tôi như nhìn thấy trước tương lai của ngành bán lẻ Dược phẩm Việt Nam, có những mô hình kinh doanh đã được một số chuỗi nhà thuốc triển khai thành công như nhà thuốc tiện lợi Pharmacity hay nhà thuốc chuyên thuốc kê đơn FPT Long Châu, nhưng cũng có những mô hình chắc phải chục năm nữa mới xuất hiện tại Việt Nam khi nhận thức của người tiêu dùng ngày càng phát triển và nhà nước có những cơ chế quản lý, hành lang pháp lý đi kèm. Nhiều mô hình kinh doanh như nhà thuốc tại sân bay, đến năm 2023 Pharmacity mới có điểm bán đầu tiên tại sân bay Nội Bài, còn chuỗi nhà thuốc Metropolitan đã triển khai tại sân bay Munich từ năm 1992, đi trước Việt Nam đến 31 năm và hiện tại họ đã có gần 16 nhà thuốc ở 5 sân bay quốc tế lớn nhất tại Đức.

Các nhà thuốc tại Châu Âu đa phần theo hướng Siêu thị thuốc (Drugstores), định vị là nhà thuốc tiện lợi, thay vì chỉ là Pharmacy như ở Việt Nam. Vốn đầu tư lớn, lên tới cả triệu euro (tương đương khoảng 25 tỷ đồng), diện tích thường rộng trên 50m2 (rất ít các nhà thuốc nhỏ trừ khi ở các khu phố cổ), nằm ở các mặt phố lớn hoặc khu du lịch, danh mục sản phẩm đa dạng từ các thuốc điều trị đến thực phẩm chức năng, dược mỹ phẩm, các mặt hàng tiêu dùng và được quản lý rất chặt chẽ dưới sự giám sát của ít nhất 1 dược sĩ đại học phụ trách tại quầy để đảm bảo chất lượng cao nhất.

Bà Lê Phương Dung - tham quan các chuỗi nhà thuốc lớn tại Pháp, Đức, Ý, Hà Lan, Thuỵ Sỹ

Họ luôn đề cao trải nghiệm của khách hàng bằng cách trưng bày không gian mở, niêm yết giá đầy đủ với nhiều chương trình khuyến mại như các siêu thị để khách hàng thoải mái lựa chọn, trừ các loại thuốc kê đơn mới cần mua theo toa của bác sĩ và dưới sự giám sát của dược sĩ. Đó chính là những điều mà các nhà thuốc nhỏ lẻ tại Việt Nam cần học hỏi để nâng cao năng lực cạnh tranh bởi các chuỗi nhà thuốc lớn như Pharmacity, Long Châu cũng đang phát triển đúng theo mô hình các nhà thuốc tại Châu Âu.

Đã có 16 năm kinh nghiệm trong ngành Dược, cũng từng mở nhà thuốc từ năm 2012, bà đánh giá thế nào về áp lực cạnh tranh trong ngành bán lẻ dược phẩm hiện nay, nhất là sau ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và sự phát triển của 1 số chuỗi nhà thuốc lớn?

So với thời điểm tôi mở nhà thuốc đầu tiên vào năm 2012 thì áp lực cạnh tranh trong ngành bán lẻ Dược phẩm đã khốc liệt hơn rất nhiều, không phải là câu chuyện giữa vài nhà thuốc bán lẻ trong cùng 1 khu vực mà là cuộc chiến với các chuỗi nhà thuốc lớn với với phương thức kinh doanh chuyên nghiệp, vận hành bởi đội ngũ nhân sự hùng hậu của các tập đoàn lớn, mạnh về cả tiềm lực tài chính và công nghệ.

Cách đây hơn chục năm, tôi nhớ mới chỉ có chuỗi nhà thuốc Phano là lớn nhất, Pharmacity vừa mở nên mới chỉ có vài nhà và chủ yếu tập trung ở thành phố Hồ Chí Minh. Ban đầu, chuỗi nhà thuốc nhắm đến tệp khách hàng trẻ tuổi, có thu nhập cao, yêu thích công nghệ, thích trải nghiệm mua sắm mới mẻ nhờ việc tiên phong áp dụng các phần mềm quản lý, phát triển website, app, sàn thương mại điện tử hỗ trợ việc bán hàng online. Nhưng hiện tại, như chuỗi nhà thuốc Long Châu, Pharmacity đã có tới 1.000 điểm bán trên toàn quốc, len lỏi khắp các ngõ phố của cả 63 tỉnh thành thì họ còn đang chiếm dần thị phần ở phân khúc trung niên hoặc người cao tuổi, dù trước đó là tệp khách hàng trung thành với các nhà thuốc truyền thống gần nhà.

Đây là quy luật phát triển tất yếu của ngành bán lẻ nói chung và ngành Dược nói riêng khi thu nhập, nhận thức người dân càng tăng kéo theo đòi hỏi về chất lượng dịch vụ ngày càng cao, nhất là khi thói quen mua sắm người Việt tăng mạnh sau đại dịch Covid-19. Các nhà thuốc tư nhân sẽ phải đứng trước cuộc thanh lọc mạnh mẽ, buộc phải thay đổi tư duy, chuyển đổi mô hình kinh doanh, có chiến lược marketing bài bản nếu không muốn bị hụt hơi trước chuỗi nhà thuốc, buộc phải đóng cửa, hạ biển do doanh thu tụt giảm, lợi nhuận không bù nổi các chi phí vận hành.

Chuỗi nhà thuốc đang nắm rất nhiều lợi thế, từ việc chiếm giữ các mặt bằng đắc địa nhờ tiềm lực tài chính, uy tín với chủ nhà, lợi thế được công nợ 45-90 ngày với các nhà cung cấp, giá nhập thấp, lợi nhuận cao khi “mua tận gốc, bán tận ngọn”, do nhập số lượng lớn, không cần qua các kênh trung gian, triển khai liên tục các hoạt động marketing, chiến dịch truyền thông bài bản, quy mô. Các nhà thuốc tư nhân sẽ phải tìm được gót chân “Asin” của các chuỗi, vạch ra lộ trình chi tiết, có định hướng kinh doanh rõ ràng mới có thể chạy đua song hành trong cuộc chiến giành lại khách hàng với các chuỗi nhà thuốc.

Liệu đó có phải là nội dung bà sẽ chia sẻ tại hội thảo về chiến lược Marketing 4.0, giúp nhà thuốc đột phá doanh thu trong bối cảnh khó khăn hiện tại?

Đây không phải lần đầu tiên tôi chia sẻ cho các nhà thuốc về mô hình nhà thuốc online 4.0 hay xu hướng marketing, kinh doanh nhà thuốc, nhưng câu chuyện chuyển đổi số chưa bao giờ là dễ dàng, với cả các công ty Dược lớn, chứ chưa nói tới các nhà thuốc tư nhân nhỏ lẻ, tiềm lực nhân sự, tài chính có hạn. Trong số hàng trăm học viên tham gia Khoá đào tạo online về Marketing, quản trị nhà thuốc 4.0 hay các workshop do học viện MPG tổ chức thì cũng mới chỉ hơn chục bạn áp dụng thành công.

Hội thảo lần này tôi sẽ chia sẻ góc nhìn tổng quan hơn khi xây dựng chiến lược Marketing 4.0 cho nhà thuốc xoay quanh mô hình Marketing Mix 7Ps, bao gồm: 1 - Product (Sản phẩm), 2 - Price (Giá cả), 3 - Place (Địa điểm), 4 - Promotion (Truyền thông), 5 - People (Con người), 6 - Process (Quy trình), 7 - Physical Evidence (cơ sở hạ tầng, vật chất) bởi số lượng chủ nhà thuốc đăng ký tham dự hội thảo này hiện đang chiếm tới 80%.

Tôi cũng khá bất ngờ khi chỉ sau 2 ngày công bố, Group khách mời trên Zalo đã vượt 100 thành viên, ngoài các bạn Dược sĩ nhà thuốc tại Hà Nội, thì hội thảo lại nhận được sự quan tâm rất lớn của các chủ nhà thuốc từ các tỉnh lân cận như Thanh Hoá, Thái Bình, Bắc Ninh, đặc biệt là hiện đã có 20-30 dược sĩ tại Hưng Yên đã rủ nhau thuê chung xe để lên tham dự.

Đó là áp lực, nhưng cũng là niềm vui, động lực lớn để tôi chuẩn bị thật kĩ bài chia sẻ, không chỉ là những chiến lược tôi học hỏi được trong chuyến đi Châu Âu, mà còn cả những kinh nghiệm thực tế mà tôi đã áp dụng thành công tại Siêu thị thuốc MPG để không phụ sự kỳ vọng, công sức mọi người đã dành cho sự kiện.

Hội thảo có sự tham gia của 2 diễn giả nổi tiếng, dày dặn kinh nghiệm

Bà có thể chia sẻ mô hình kinh doanh của Siêu thị thuốc MPG, cũng như 1 số chiến lược marketing hiệu quả?

Sau khi đóng cửa nhà thuốc Tâm Đan năm 2014, tôi cũng không có ý định quay lại kinh doanh bán lẻ dược phẩm. Cho đến năm 2019, sau chuyến công tác tại Úc, Nhật, tôi khá ấn tượng với 1 số chuỗi nhà thuốc nổi tiếng như Chemist Warehouse, Cocokara Fine, nên đã quyết định mở Siêu thị thuốc MPG theo mô hình nhà thuốc công nghệ 4.0, tiện lợi, bán hàng đa kênh và định vị trở thành Dược sĩ gia đình và áp dụng một số chiến lược marketing để quảng bá trên nền tảng số.

Tôi ứng dụng các phần mềm quản lý để lưu trữ thông tin, tình trạng bệnh, lịch sử mua hàng, tích điểm trên đơn cho từng khách hàng, quản trị đơn hàng trên các kênh để đánh giá hiệu quả marketing và tính KPIs lương thưởng cho nhân viên.

Là nhà thuốc tiện lợi, Siêu thị thuốc MPG bán đa dạng tất cả các mặt hàng, một điểm đến, đáp ứng mọi nhu cầu của khách từ thuốc ETC, OTC, TPCN, thiết bị y tế, dược mỹ phẩm, đồ trẻ em, hàng tiêu dùng. Các sản phẩm được trưng bày không gian mở, niêm yết giá công khai để khách thoải mái lựa chọn. Chúng tôi có dịch vụ bán hàng online, ship hàng tận nhà, tích hợp nhiều hình thức thanh toán từ tiền mặt, chuyển khoản, quẹt thẻ visa, mastercard, đến các loại ví điện tử momo, vnpay.

Về truyền thông thì ngoài 1 số hoạt động offline như tổ chức bốc thăm trúng thưởng, khám bệnh miễn phí để thu hút dân cư xung quanh, chúng tôi còn đầu tư phát triển webshop với hơn 50.000 lượt truy cập mỗi tháng, tạo kênh Fanpage, Youtube, Tiktok để mở rộng tệp khách hàng trên toàn quốc.

Và còn nhiều chiến lược thú vị và thực tế khác, nhưng tôi xin phép để dành để bật mí tại hội thảo sắp tới.

Cảm ơn bà đã chia sẻ thông tin với độc giả của Alo bác sĩ.

Như những gì được “tiết lộ” qua buổi trò chuyện, đây sẽ là phiên tham luận hấp dẫn, nhận được sự quan tâm lớn của các chủ nhà thuốc. Nếu bạn chưa có trong tay một tấm vé tham dự hội thảo, thì hãy nhanh tay đăng ký tham gia để có cơ hội tích lũy kiến thức, nắm bắt ý tưởng kinh doanh mới từ các diễn giả nổi tiếng, dày dặn kinh nghiệm.

Link đăng ký: https://forms.gle/5Mw5A5NSwQ5GjgpZA

Nhóm Zalo nhận thư mời: https://zalo.me/g/jlsxbq981