Người trẻ Mỹ sẽ khó được tiêm vắc xin COVID-19 nhắc lại

Ngày 20/5/2025, FDA đã chính thức ban hành hướng dẫn mới về việc phân phối vắc-xin COVID-19 tăng cường theo mùa tại Mỹ. Theo đó, cơ quan này chỉ cho phép tiêm vắc xin nhắc lại cho người từ 65 tuổi trở lên, hoặc người lớn và trẻ em từ 6 tháng tuổi có ít nhất một yếu tố nguy cơ làm gia tăng mức độ nghiêm trọng nếu nhiễm bệnh. Những người dưới 65 tuổi, không có bệnh nền và từng nhiễm COVID-19 sẽ bị giới hạn quyền tiếp cận, trừ khi có dữ liệu lâm sàng rõ ràng chứng minh lợi ích.

Hướng dẫn mới do Ủy viên FDA Marty Makary và Giám đốc Trung tâm Đánh giá và Nghiên cứu Sinh học Vinay Prasad công bố trên Tạp chí Y học New England đã nhanh chóng thu hút sự chú ý. Hai chuyên gia này cho rằng, trong bối cảnh hiện tại, việc tiêm nhắc lại hàng năm cho những người có nguy cơ thấp chưa đủ cơ sở khoa học để chứng minh hiệu quả, nhất là khi nhiều người đã từng tiêm đủ liều hoặc từng nhiễm COVID-19 tự nhiên.

Họ nhấn mạnh rằng các nhà sản xuất vắc xin sẽ phải thực hiện thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên, có đối chứng trước khi được phép triển khai các loại vắc xin mới cho nhóm dân số có nguy cơ thấp. Đây là thay đổi lớn trong cách tiếp cận của FDA, vốn trước đây cho phép cập nhật và phân phối nhanh chóng vắc xin theo biến thể mới.

Tuy nhiên, thông báo này ngay lập tức vấp phải sự phản ứng của nhiều chuyên gia và các nhóm bảo vệ người tiêu dùng. Một số ý kiến lo ngại rằng quy định mới có thể khiến người khỏe mạnh nhưng vẫn muốn chủ động phòng bệnh, đặc biệt là cha mẹ có con nhỏ, bị hạn chế cơ hội tiếp cận vắc xin. Dù không thuộc nhóm có nguy cơ cao, họ vẫn có thể gặp biến chứng khi nhiễm bệnh, đặc biệt trong các đợt dịch mới hoặc khi xuất hiện biến thể chưa được kiểm soát hoàn toàn.

Theo dữ liệu tạm thời của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), trong năm 2024, hơn 47.000 người Mỹ đã tử vong vì các nguyên nhân liên quan đến COVID-19, trong đó virus là nguyên nhân trực tiếp gây ra khoảng 2/3 số ca tử vong. Đáng chú ý, có đến 231 trẻ em tử vong, với hơn một nửa số ca được xác định là do virus trực tiếp gây ra - con số tương đương với mức tử vong trung bình do cúm ở trẻ em trong một năm.

Trong khi CDC đang chuẩn bị thảo luận thêm vào tháng 6 về chiến lược vắc-xin phù hợp cho các nhóm dân số khác nhau, nhiều chuyên gia cho rằng động thái của FDA có thể làm “vô hiệu hóa” vai trò của nhóm cố vấn này. Dù trước đó, các nghiên cứu của CDC vẫn chỉ ra rằng vắc-xin tăng cường giúp giảm nguy cơ mắc bệnh từ nhẹ đến trung bình trong vòng 4-6 tháng, ngay cả ở những người khỏe mạnh.

Tranh cãi hiện nay đặt ra câu hỏi lớn: làm thế nào để cân bằng giữa bằng chứng khoa học và nhu cầu phòng ngừa chủ động trong cộng đồng? Và quan trọng hơn, liệu người dân có còn đủ niềm tin để chủ động tiêm phòng khi chính sách đang dần thu hẹp quyền tiếp cận?