Bệnh nhân T.V.P., sinh năm 1975, sống tại Bình Phước nhập viện Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn trong tình trạng đau bụng dai dẳng vùng thượng vị.

Cách đây 4 năm, bệnh nhân có thói quen uống rượu nhiều (trung bình 1 lít/ ngày). Sau mỗi đợt nhậu, ông P bị đau bụng nhiều vùng thượng vị, đi khám phát hiện viêm tụy cấp.

Sau đó, cứ 2 đến 3 tháng, ông lại tái phát cơn đau do viêm tụy và phải nhập viện điều trị, nhưng tình trạng đau vẫn tái phát nhiều lần. Khoảng 1 năm trở lại đây, bệnh nhân bị thêm bệnh đái tháo đường và được điều trị bằng Insulin.

Mặc dù bệnh nhân đã bỏ uống rượu nhưng cơn đau do viêm tụy vẫn cứ tái diễn nhiều lần và thời gian tái phát càng ngắn, đau ngày càng nhiều hơn. Khoảng 3 tháng trở lại đây, bệnh nhân đau liên tục, phải nhập viện chích thuốc giảm đau thường xuyên.

Khi bệnh nhân vào Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn điều trị, các bác sĩ đã cho bệnh nhân làm các xét nghiệm máu, chụp cắt lớp vi tính cho thấy hình ảnh viêm tụy mạn, sỏi ống tụy vùng đầu tụy, vôi hóa toàn bộ tuyến tụy, ống tụy giãn 10mm, từ đầu tụy đến đuôi tụy. Bệnh nhân được điều trị viêm tụy và giảm đau tích cực nhưng cơn đau vẫn không giảm.

Nhận thấy đây là trường hợp viêm tụy mạn cần được phẫu thuật để điều trị đau và cứu chức năng của tuyến tụy, các bác sĩ đã tiến hành phẫu thuật mở ống tụy lấy sỏi, khoét một phần đầu tụy, đưa quai ruột non lên nối với phần ống tụy đã mở.

Sau mổ bệnh nhân ổn định, ăn uống bình thường, không còn những cơn đau dữ dội như trước nữa, bệnh nhân chỉ còn uống thuốc giảm đau thông thường sau mổ.

Theo ThS.BS Nguyễn Văn Định - Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Hoàn Mỹ Sài Gòn, viêm tụy mạn tính là bệnh do sự xơ hóa từ từ của nhu mô tụy, dẫn tới sự phá hủy ngày càng nặng nhu mô tụy dẫn tới hậu quả suy giảm hoặc mất chức năng tụy.

Có nhiều nguyên nhân có thể dẫn tới viêm tụy mạn, trong đó hơn 70% trường hợp viêm tụy mạn là do lạm dụng bia, rượu. Viêm tụy mạn tiên phát, có vôi hóa hay gặp ở nam giới, từ 35 - 50 tuổi, có nghiện rượu.

Các nguyên nhân khác có thể là do rối loạn chuyển hóa như thiếu đạm, thừa mỡ kéo dài; nhiễm độc chì, thủy ngân; nguyên nhân tự miễn...

Đa số các trường hợp viêm tụy mạn thường biểu hiện với những cơn đau bụng vùng thượng vị, đau thường nặng hơn sau khi ăn, đau lan ra sau lưng. Cơn đau có thể nhẹ, kéo dài hoặc cơn đau nặng, dai dẵng. Triệu chứng khác kèm theo có thể: buồn nôn, nôn, sụt cân, tiêu phân mỡ,… Nếu không được điều trị, bệnh tiến triển nặng dần, các biến chứng thường xảy ra trong 10 năm đầu, thường gặp là các triệu chứng kém hấp thu và đái tháo đường.

Bác sĩ khuyến cáo, bệnh nhân viêm tụy mạn cần phải bỏ rượu và tuân thủ chế độ ăn nhiều đạm, tinh bột, ít mỡ, chia thành nhiều bữa, uống thuốc đầy đủ.