1. Hệ vi sinh đường ruột mang lại lợi ích gì và có vai trò ra sao trong sự phát triển của trẻ?

Trước tiên, nhờ BS giải thích cho khán thính giả hiểu thêm, hệ vi sinh đường ruột mang lại lợi ích như thế nào đối với cơ thể, đặc biệt là đóng vai trò ra sao trong sự phát triển của trẻ em ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Trong cơ thể, trên mọi vùng đều có vi sinh thường trú (trên da, họng, đường hô hấp, hệ tiêu hóa). Các vi sinh vật cộng sinh với con người, một số có lợi và một số có hại.

Sau này, các nhà khoa học nghiên cứu thấy hệ thống vi sinh trong đường ruột khá quan trọng. Không phải vi sinh nào cũng có lợi nên cần sàng lọc. Những vi sinh có lợi sẽ kìm hãm vi sinh vật, vi khuẩn, virus tấn công vào cơ thể.

Vi khuẩn chí trong ruột khá quan trọng. Ban đầu, được cho là chỉ có vai trò kìm hãm các loại có thể gây bệnh, tuy nhiên sau này nhận thấy chúng còn nhiều mặt khác như điều hòa miễn dịch, tăng khả năng hấp thu, giảm triệu chứng ở trẻ.

Vì vậy, phát triển men vi sinh hiện nay khá tốt và có nhiều nghiên cứu để chọn lựa loại vi sinh thực sự có lợi, cũng như có lợi ở mức độ nào và nồng độ bao nhiêu.

Trẻ sinh ra, sau khi bú sữa mẹ mới có vi khuẩn chí trong ruột. Tuy nhiên, tùy trường hợp một số trẻ có ngay và một số trẻ khi lớn lên mới có vi khuẩn chí. Trong quá trình lớn lên, có thể do ăn uống hoặc bệnh làm rối loạn hệ thống vi khuẩn chí, vi sinh trong đường ruột dẫn đến nhiều hệ lụy khác nhau. Do đó, đã nghiên cứu những vi sinh có lợi để bổ sung hoặc thay thế cho trẻ.

2. Hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng sẽ gây ra hệ quả gì?

Khi hệ vi sinh đường ruột mất cân bằng sẽ gây ra những vấn đề gì cho sức khỏe? 

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Hệ vi sinh đường ruột đòi hỏi phải cân bằng giữa có lợi và có hại. Chúng ta không thể nào tránh được những vi sinh có hại nhưng nhờ vi sinh có lợi sẽ kìm hãm lại.

Sự cân bằng này, giúp trẻ tiêu hóa và phát triển tốt hơn, khó bị bệnh hơn. Đặc biệt, sau khi bị bệnh lý đường ruột hoặc uống kháng sinh sẽ mất cân bằng nhiều hơn nên cần phải nhiều chỉnh.

Trước đây, để tự nhiên sẽ rất lâu, hiện nay đã có hệ thống men vi sinh để bổ sung nên có thể chọn lựa để cân bằng hệ thống vi sinh trong ruột (vi sinh thường trú trong ruột).

3. Khi nào trẻ cần dùng men vi sinh và hiệu quả ra sao?

Trong những trường hợp nào trẻ cần dùng men vi sinh, thưa BS? Hiệu quả của men vi sinh trong phòng ngừa và điều trị bệnh như thế nào ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Thông thường, sau khi bệnh, uống kháng sinh sẽ có rối loạn. Trong quá trình bú mẹ, trẻ mới tạo vi khuẩn chí hay vi sinh thường trú trong hệ thống đường ruột.

Tuy nhiên, một số trẻ khi lớn lên không thể tự tạo và có rất nhiều triệu chứng mà đôi khi người lớn không để ý như đầy bụng, khóc đêm, khó tiêu hóa, ọc sữa, không hấp thu,… Đây có thể là do trẻ không đầy đủ vi sinh thường trú trong đường ruột.

Khi thiếu vi sinh thường trú trong đường ruột sẽ gây ra một số triệu chứng, nếu được bổ sung đầy đủ trẻ sẽ hết các triệu chứng này. Tuy nhiên, khó khăn là phải tìm hiểu men vi sinh là gì, loại nào, nồng độ bao nhiêu? Không phải men vi sinh nào cũng uống được. Không có cách nào khác ngoài việc phụ huynh phải thông thái.

4. Phân biệt men vi sinh và men tiêu hóa?

Men vi sinh và men tiêu hóa khác nhau thế nào? Chỉ định của hai loại này khác nhau ra sao, thưa BS? 

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Men tiêu hóa nghĩa là men sẽ cắt thức ăn, làm tiêu hóa thức ăn. Men vi sinh là những loại vi sinh vật, thường là nấm, vi khuẩn được chiết lọc. Hai loại này hoàn toàn khác nhau.

Trẻ ăn không tiêu có thể do men tiêu hóa hoặc thiếu vi sinh. Phụ huynh không nên mua tùy tiện, mà phải biết con cần men tiêu hóa hay men vi sinh để mua đúng. Nếu khó nhận biết có thể tham khảo ý kiến bác sĩ, để biết tình huống nào nên dùng men vi sinh hay men tiêu hóa.

Nếu trẻ ăn không tiêu, đi ngoài sau khi ăn hoặc có bệnh lý về tụy giảm tiết men sẽ cần men tiêu hóa để hỗ trợ cắt thức ăn. Đối với trẻ sau khi bệnh uống kháng sinh, nhiều loại thuốc gây rối loạn vi sinh trong đường ruột phải bù men vi sinh.

5. Probiotic và prebiotic là gì, có nhiệm vụ ra sao?

Ngoài ra, nhiều người không phân biệt rõ probiotics và prebiotics trong men vi sinh. Xin hỏi BS, probiotic và prebiotic là gì, khác nhau thế nào? Mỗi loại sẽ có nhiệm vụ ra sao trong sức khỏe đường ruột ạ?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Men vi sinh có thể cung cấp từ thức ăn, dạng thuốc, dạng uống, nhỏ nhọt,… nên cần tìm hiểu. Tuy nhiên, chúng ta rất khó tìm hiểu sâu để phân biệt probiotics và prebiotics.

Cần xác định bản chất vi sinh này là gì và đã được khoa học chứng minh có vai trò trong vi sinh của đường ruột, bổ sung hay thăng bằng để sử dụng cho chính xác.

6. Các chủng vi khuẩn nào được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong men vi sinh?

Thưa BS, các chủng vi khuẩn nào được sử dụng phổ biến nhất hiện nay trong men vi sinh ạ? Sự khác nhau giữa các chủng vi khuẩn này là gì?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Đã có nghiên cứu rất nhiều dòng vi sinh để bổ sung khi có dấu hiệu loạn khuẩn hay chưa được thăng bằng trong quá trình trẻ lớn lên. Tuy nhiên, khi tìm hiểu tên rất khó nhớ vì vậy phụ huynh không thể nhớ hết.

Có rất nhiều dòng, nên phải được hướng dẫn của bác sĩ hoặc chọn sản phẩm có thương hiệu phối hợp với nghiên cứu khoa học. Không phải tự nhiên mà dòng đó, số lượng đó,… được chọn để đưa vào gói vi sinh hay men để uống.

7. Lựa chọn men vi sinh cần đảm những bảo tiêu chí nào?

Để đảm bảo được lợi ích và sự an toàn, khi lựa chọn men vi sinh, cha mẹ cần phải quan tâm đến những tiêu chí nào ạ? Chủng lợi khuẩn nào có thể vượt qua axit và mật trong đường tiêu hóa để mang loại hiệu quả tối ưu nhất, thưa BS?

BS Trương Hữu Khanh trả lời: Men vi sinh khi uống vào sẽ đi qua dạ dày và có những axit của dạ dày. Sau đó, xuống dưới có rất nhiều men khác có thể làm phá hư dòng vi khuẩn đó.

Vì vậy, phải chọn lựa sản phẩm không bị ảnh hưởng khi uống vào dạ dày. Đa số vi sinh hoạt động trong ruột non, nên phải quan tâm đến độ bền sản phẩm. Men vi sinh được chế rất nhiều cách, tùy cách cấy, phân lập mà có thể vượt qua hệ thống của dạ dày hay men từ tụy tiết ra.

Tiêu chí để lựa chọn, thứ nhất là phải có thương hiệu; thứ hai là loại (tên vi khuẩn) cho phép đi qua dạ dày nhưng không hư hoặc chỉ hư một phần nào đó; thứ ba là nồng độ phù hợp.

Phần 2: Lựa chọn sản phẩm men vi sinh như thế nào phù hợp cho trẻ?

Trân trọng cảm ơn BS Trương Hữu Khanh và nhãn hàng Men vi sinh BioGaiA đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này!