BS Khổng Thị Bích Phương - Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ cho biết, chỉ vài phút sau khi bị rắn lục đuôi đỏ cắn, người bệnh sẽ biểu hiện sưng nề lan nhanh và có thể chảy máu không cầm nơi bị cắn. Sau khoảng 6 giờ, phần sưng nề có thể lan rộng đến gốc chi dẫn đến toàn chi sưng to, tím tái, xuất huyết dưới da, xuất huyết trong cơ…

Đáng chú ý, sai lầm trong sơ cứu rắn cắn có thể khiến độc tố di chuyển vào máu nhanh hơn gây ra các rối loạn nguy hiểm như liệt thần kinh, liệt cơ hô hấp, rối loạn đông máu nặng, sốc tim…

4 bước xơ cứu ĐÚNG khi bị rắn cắn

Bước 1: Ổn định tình hình sau khi phát hiện người bị rắn lục cắn

- Cần nhanh chóng đưa bệnh nhân ra khỏi khu vực có rắn.

- Giữ bình tĩnh, trấn an người bị cắn.

- Nhanh chóng cắt bỏ ống tay áo, ống quần bó sát vào vùng bị cắn, tháo bỏ hết các loại trang sức trên người để khi có tình trạng sưng nề sẽ không gây chèn ép.

- Gọi điện cho cơ sở y tế gần nhất để nhận sự hướng dẫn và hỗ trợ.

Bước 2: Hạn chế di chuyển người bị rắn lục cắn

- Tuyệt đối không để người bệnh đi lại, cử động quá nhiều.

- Cách sơ cứu khi bị rắn lục cắn hiệu quả là để bệnh nhân nằm yên ở tư thế nằm để vết cắn thấp hơn tim và bất động chi bị cắn. Điều này giúp hạn chế việc nọc độc của rắn đi vào hệ tuần hoàn gây nguy hiểm đến các đa cơ quan như tim, phổi, thận, não… từ đó đe dọa tính mạng của người bệnh.

Bước 3: Băng vùng trên vết rắn lục cắn

- Có thể sử dụng băng chun, vải hoặc quần áo băng cuốn tương đối chặt từ các đầu ngón tay, ngón chân bị cắn cho đến tận gốc chi để băng bó vết thương rắn cắn. 

Tuy nhiên, cần lưu ý khi băng không được quá chặt, cần phải sờ thấy mạch đập bên dưới để tránh thiếu máu đầu chi.

Bước 4: Vận chuyển người bị rắn lục cắn đến cơ sở y tế gần nhất

- Nếu nhân viên y tế đến kịp thời có thể hỗ trợ chuyển người bệnh trên phương tiện vận chuyển người bệnh chuyên dụng.

- Tuy nhiên, trong trường hợp cơ sở y tế chưa đến kịp sau khi thực hiện xong các bước sơ cứu, có thể tự vận chuyển bệnh nhân với điều kiện bất động toàn thân, để vết cắn dưới tim hoặc để thõng chân, tay trong trường hợp vết cắn ở phần đầu chi.

Những lưu ý khi sơ cứu nạn nhân bị rắn lục cắn

Để tránh những hậu quả không mong muốn xảy ra, trong quá trình sơ cứu khi bị rắn lục cắn cần lưu ý một số điều sau:

- Không được chích, rạch vết cắn để ép nọc độc ra ngoài vì sẽ làm người bệnh chảy máu không cầm, dẫn đến mất máu cấp tính, đe dọa đến tính mạng; không tự hút lấy nọc độc.

- Không đắp lá lên vết rắn cắn để tránh nhiễm khuẩn.

- Không được băng ép vết thương vì sẽ làm nặng thêm vết thương và có thể gia tăng nguy cơ xâm nhập nọc độc và trong máu của người bệnh.

- Không nên garo vùng cơ thể bị cắn bằng dây cao su vì đây là phương pháp gây tắc nghẽn hoàn toàn lưu thông của dòng máu, nếu garo quá lâu có thể gây ra thiếu máu dẫn đến hoại tử và cắt cụt chi.

- Không cho bệnh nhân uống rượu hoặc các chất kích thích để giảm đau.

- Cố gắng ghi nhớ hình dạng của con vật để mô tả cho bác sĩ.

- Nếu con rắn đã chết, cần mang đến cơ sở y tế để bác sĩ có thể sử dụng huyết thanh kháng nọc rắn lục của từng loài.