Câu hỏi

PET/CT là kỹ thuật hiện đại, mở ra cơ hội cho người bệnh được chẩn đoán và điều trị đúng căn bệnh ung thư. Bệnh viện Quân Y 175 là một trong số ít bệnh viện sở hữu máy PET/CT này. Cùng AloBacsi tìm hiểu về tác dụng, chi phí và các lưu ý của kĩ thuật chụp hiện đại này.

Trả lời

I. Chụp PET/CT là gì?

Kỹ thuật chụp PET/CT phương pháp y học hiện đại, nhằm chụp hình các tế bào đang hoạt động trong cơ thể của người bệnh. Việc này sẽ cho một bác sĩ xem xét những thay đổi trong các tế bào.

PET/CT thật ra là sự kết hợp của 2 phương thức chụp hình ảnh của PET và CT để có được hình ảnh tuyệt hảo nhất:

- Chụp PET cho thấy chất phóng xạ tập trung ở đâu trong cơ thể bệnh nhân

- Chụp CT đưa ra các hình ảnh về cấu trúc cơ thể

Như vậy, với việc kết hợp những ưu điểm chụp cả hai PET và CT, PET/CT cho thấy những hình ảnh mà bác sĩ của quý vị cần để theo dõi những thay đổi trong các tế bào của người bệnh.

Bệnh viện Quân Y 175 là một trong số ít cơ sở y tế sở hữu máy PET/CT hiện đại

II. PET/CT có công dụng gì?

Thường, chụp PET/CT hay được dùng nhất trong tầm soát, phát hiện ung thư và xem các phương pháp điều trị ung thư có tác dụng hay không.

PET/CT có thể tìm kiếm các vị trí ung thư di căn, phát hiện tổn thương nguyên phát của ung thư, thậm chí phát hiện ung thư ngay khi cơ thể chưa hình thành tổn thương về mặt cấu trúc - điều mà chụp CT, MRI... đều không thể phát hiện ra.

Việc áp dụng kỹ thuật hiện đại như chụp PET/CT là một giải pháp vô cùng quan trọng nhằm chẩn đoán, phát hiện và điều trị ung thư sớm.

Ngoài ra, hình chụp não bằng PET/CT được dùng để hội chẩn xem bệnh nhân có khả năng bị mất trí nhớ, bị động kinh, hoặc bị bướu não... hay không.

Cụ thể, các chỉ định cho các bệnh lý sau:

III. Những rủi ro nào có thể gặp khi chụp PET/CT?

Tuy công dụng nhiều là thế, nhưng kỹ thuật chụp PET/CT cũng có thể mang lại cho người chụp một số phiền phức sau:

- Chi phí chụp PET/CT quá cao. Dù được BHYT hỗ trợ nhưng đối với một số bệnh nhân, số tiền phải đồng chi trả vẫn còn quá lớn. Nhiều bệnh nhân không được BHYT hỗ trợ thì mức phí còn cao hơn nhiều.

- Thời gian chụp PET/CT mất khoảng 30 phút đến 1 tiếng. Tổng thời gian chụp có thể kéo dài đến 2-3 tiếng, vì bệnh nhân phải tiêm thuốc cản quang, chờ thuốc phát huy tác dụng.

- Một số bệnh nhân có thể phản ứng ngược lại với thuốc cản quang. Số lượng bệnh nhân bị tác dụng phụ này không phải ít.

- Phụ nữ có thai và đang cho con bú không được thực hiện kĩ thuật này.

IV. Trước khi chụp PET/CT, cần chuẩn bị gì?

- Chỉ uống nước lọc trong vòng 12 tiếng trước khi chụp PET/CT. Người bệnh không được ăn bất cứ thứ gì vì có thể làm ảnh hưởng đến kết quả chụp. Bệnh nhân cũng được khuyến cáo không nên uống thuốc trước khi tiến hành làm chẩn đoán hình ảnh PET/CT, ngoại trừ thuốc ho hoặc thuốc nhai dạng viên. Đồng thời, cũng không nhau kẹo cao su, kẹo the... Nên được tư vấn với kĩ thuật viên hoặc bác sĩ chỉ định.

- Hãy uống nhiều nước trước khi chụp PET/CT. Điều quan trọng là phải giữ cho cổ họng không được khô, cơ thể không được thiếu nước. Trước 2 - 8 tiếng khi tiến hành chụp hình, nên uống 4 - 6 ly nước lọc.

- Bệnh nhân cần giữ cơ thể được nghỉ ngơi, không nên tập thể dục hoặc vận động mạnh khoảng 48 tiếng trước khi chụp PET/CT (ngoại trừ trường hợp bệnh nhân cấp cứu).

- Khi đi, vui lòng mang theo những kết quả chẩn đoán hình ảnh mới nhất. Các kết quả có thể bao gồm PET, CT, hoặc MRI. Có thể bằng hình ảnh phim (bản cứng) hoặc bằng đĩa mềm (CD-ROM). Bác sĩ điều trị sẽ có được so sánh xác thực nhất giữa 2 lần chụp, từ đó có lời khuyên hoặc chỉ định chính xác hơn.

Thời gian chụp PET/CT mất khoảng 30 phút đến 1 tiếng. Tổng thời gian chụp có thể kéo dài đến 2-3 tiếng, vì bệnh nhân phải tiêm thuốc cản quang, chờ thuốc phát huy tác dụng.

- Vui lòng đến trước lịch chụp PET/CT khoảng 15 phút để nghỉ ngơi và được nhân viên y tế hướng dẫn, thay quần áo theo quy định.

- Các vật dụng như kim loại, trang sức, các thiết bị điện tử... không được mang vào phòng PET/CT. Nó có thể gây ảnh hưởng đến quá trình chụp cũng như làm hư máy PET/CT. Tất nhiên, để sửa máy cũng không phải là số tiền nhỏ.

- Phòng chụp PET/CT có thể lạnh, kĩ thuật viên sẽ cung cấp chăn mền để giúp bệnh nhân được giữ ấm trong suốt quá trình chụp.

- Vì khi vận hành, máy PET/CT có thể phát ra những âm thanh lớn nên khiến một số người cảm thấy khó chịu. Kĩ thuật viên sẽ hướng dẫn người bệnh đeo các tai nghe, nó vừa giúp bệnh nhân có thể thư giãn, vừa là nơi để người bệnh liên lạc với kĩ thuật viên bên ngoài phòng máy.

- PET/CT không dành cho phụ nữ mang thai và trẻ em. Nếu người bệnh có thai hoặc không chắc chắn về thai kỳ, hãy báo cho nhân viên y tế để làm thêm các xét nghiệm tầm soát để chắc chắn việc có thai hay không, và đảm bảo an toàn cho bạn.

- Nếu người bệnh bị vấn đề ở vùng bụng dưới, thì có thể sẽ đặt ống dẫn nước tiểu từ bàng quang trước khi chụp PET/CT. Người bệnh cần báo với nhân viên y tế để được sắp xếp thực hiện thủ thuật này.

- Nếu bạn bị tiểu đường hoặc đang dùng thuốc có chứa chất kích thích nhóm bạch cầu hạt G-CSF như là Neupogen, Neulasta hoặc kích thích hồng huyết cầu như Epogen hoặc Procrit... thì cần tham vấn với ý kiến của bác sĩ để cân nhắc xem có nên chụp PET/CT luôn không hay dùng phương pháp tầm soát khác an toàn hơn đối với thể trạng bệnh.

V. Quy trình chụp PET/CT tại Bệnh viện Quân Y 175

- Bước 1: Sau khi được chỉ định thực hiện chụp PET/CT, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn bạn làm thủ tục cũng như viện phí.

- Bước 2: Tại phòng chụp, bác sĩ hoặc kĩ thuật viên sẽ yêu cầu bạn thay áo choàng hoặc đồ bệnh nhân chuyên dùng cho chụp PET/CT, MRI... Bạn phải tháo bỏ tất cả các đồ trang sức, đồ điện tử và các tư trang có kim loại như thắt lưng, áo ngực có dây kẽm, kẹp tóc... Tất cả các vật dụng này đều có khả năng làm hư hại đến máy hoặc làm ảnh hưởng đến kết quả chụp.

- Bước 3: Người bệnh được tiêm chất cản quang khoảng 1 giờ trước khi chụp. Trong thời gian này, người bệnh cần được nghỉ ngơi, tránh vận động hoặc di chuyển quá nhiều. Điều này có lợi cho chất cản quang lan truyền khắp cơ thể để đi vào các mô của bệnh nhân. Trong thời gian này, bệnh nhân có thể được khuyến khích uống nước vừa đủ.

- Bước 4: Kĩ thuật viên sẽ hướng dẫn bạn nằm đúng vị trí ghé trượt của máy PET/CT. Bạn cũng được hướng dẫn về những phản ứng có thể gặp khi chụp, tư thế chụp đúng, các lưu ý cũng như cách liên lạc với phòng điều khiển khi cần. Tư thế nằm của bệnh nhân là ngửa, hai tay đưa lên quá đầu.

- Bước 5: Chiếc ghế dài từ từ trượt vào đúng vị trí. Việc quét không đau nhưng có thể khiến bạn không thoải mái vì bạn phải đứng yên. Thường, quy trình chụp PET/CT sẽ mất khoảng 1 tiếng.

- Bước 6: Sau khi chụp xong, kĩ thuật viên sẽ quay trở lại phòng và hạ thấp ghế trượt để bệnh nhân xuống. Kết thúc quy trình chụp PET/CT. Các chất cản quang sẽ được đào thải 1 ngày sau khi chụp.

- Bước 7: Bệnh nhân quay trở lại phòng khám bệnh ban đầu (nếu khám ngoại trú) hoặc trở về phòng bệnh (nếu đang nằm nội trú). Bác sĩ sẽ tư vấn và có chỉ định điều trị.

- Bước 8: Nếu nhận thấy tình hình cần phải điều trị, can thiệp thì bác sĩ sẽ yêu cầu nhập viện. Nếu không cần phải điều trị nội trú, bệnh nhân nhận thuốc và ra về.

VI. Có thể đặt lịch chụp PET/CT tại Bệnh viện Quân Y 175?

Dù chi phí thực hiện kĩ thuật này khá cao nhưng máy PET/CT luôn trong tình trạng quá tải. Lí do, Bệnh viện Quân Y 175 là 1 trong 4 bệnh viện tại TPHCM sở hữu máy PET/CT. Vì lượng bệnh khá đông và luôn luôn có chỉ định nên hầu như máy trong tình trạng "xếp hàng chờ đợi".

Thông thường, trên thế giới cứ 1-2 triệu dân đầu tư 1 máy, như vậy nước ta cần ít nhất 45 máy PET/CT mới đủ sử dụng để chụp chiếu chẩn đoán cho bệnh nhân ung thư, trong khi nước ta mới có khoảng 1/4 số máy.

Bệnh nhân có thể được chụp PET/CT tại Bệnh viện Quân Y 175 nếu có chỉ định của bác sĩ. Trước đó, bệnh nhân sẽ được tiền khám và bác sĩ sẽ cân nhắc xem có nhất thiết phải chụp PET/CT không hay chỉ cần thực hiện những kĩ thuật thấp hơn.

Do đó, bệnh nhân cần được bác sĩ thăm khám và có chỉ định thực hiện kĩ thuật chụp PET/CT.

VII. Chụp PET/CT hết bao nhiêu tiền?

Vì đây là kĩ thuật cao và chi phí mua máy cũng khá đắt tiền nên chi phí chụp PET/CT tại các bệnh viện cũng rất cao. Đây chính là điểm hạn chế của kĩ thuật này.

Tại Bệnh viện Quân Y 175, chi phí chụp PET/CT khoảng 25 triệu đồng.

BHYT cũng đồng chi trả cho dịch vụ kĩ thuật này. Tuy nhiên, bệnh nhân phải được bác sĩ chỉ định chụp mới được sắp xếp và tiến hành thanh toán BHYT.

VIII. Giờ chụp PET/CT tại Bệnh viện Quân Y 175

Hiện, tại Bệnh viện Quân Y 175 chỉ làm việc trong giờ hành chính.

Cụ thể:

Từ thứ 2 đến thứ 6: bệnh viện làm việc từ 7g30 đến 16g

Thứ 7, Chủ Nhật: bệnh viện không khám bệnh

Bệnh nhân có nhu cầu chụp PET/CT thì có thể đến khám và xin chỉ định thực hiện kĩ thuật vào khung giờ trên.

IX. Địa chỉ và số điện thoại liên lạc của Bệnh viện Quân Y 175

Cổng khám bệnh: 786 Nguyễn Kiệm, P.3, Q.Gò Vấp, TPHCM
Cổng Viện Chấn thương chỉnh hình và Nội trú: Số 1 Nguyễn Thái Sơn, P.3, Q.Gò Vấp, TPHCM
Website: http://benhvien175.vn
Email: banbientap@benhvien175.vn
Hotline: 0969.831.010
Phòng kế hoạch tổng hợp: 0286289035

Thanh Quang - AloBacsi.com

Câu hỏi liên quan

• Nuốt hạt chà là có sao không?
• Đau đầu ngón tay cái do đâu?
• Ngã xe đập cằm xuống đường, sau 3 tuần sờ thấy cục cứng có tự hết được không?