Đánh dấu cột mốc quan trọng trong can thiệp mạch máu

Ngày 15/9/2022, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ chính thức tổ chức lễ khánh thành Đơn vị can thiệp mạch tạng ngoại biên - Robot can thiệp mạch Corindus đầu tiên ở Đông Nam Á.

Chia sẻ tại buỗi lễ, TS.BS Trần Chí Cường - Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ cho biết, can thiệp động mạch vành qua da đã được thực hiện rộng rãi hơn 2 thập kỷ với hàng triệu bệnh nhân trên thế giới được cứu sống. Đặc biệt trong 5 vừa qua, kỹ thuật này đã có bước tiến không ngừng, nhất là chứng kiến sự ra đời của robot Corindus.

“Kể từ khi nghiên cứu và đưa vào ứng dụng, robot Corindus đã được chứng nhận bởi các hiệp hội y khoa hàng đầu thế giới như CE, FDA để nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân. Đến nay đã có hàng chục quốc gia trên thế giới ứng dụng kỹ thuật này và đã hàng ngàn bệnh nhân được cứu sống nhờ sự hỗ trợ của robot Corindus” - TS.BS Trần Chí Cường thông tin.

Chuyên gia kỳ vọng, với việc S.I.S Cần Thơ là đơn vị đầu tiên ứng dụng robot Corindus tại Việt Nam và các nước Đông Nam Á sẽ tạo nên bước đột phá trong can thiệp những bệnh lý tim mạch, ngoại biên và thần kinh phức tạp, mở ra cơ hội điều trị bằng công nghệ tiên tiến, nâng cao chất lượng, hiệu quả cho người bệnh.

Những ca can thiệp mạch vành đầu tiên đã được triển khai thành công ngay tại Bệnh viện Đa khoa Quốc tế S.I.S Cần Thơ do PGS.TS.BS Hồ Thượng Dũng - Phó Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất đảm trách cùng ThS.BS Nguyễn Mạnh Cường - Trưởng khoa Tim mạch và ê-kíp của bệnh viện với sự hỗ trợ từ BS Ravikant Patil - Ấn Độ. Ông là chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong việc ứng dụng robot Corindus trong can thiệp mạch.

PGS.TS.BS Hồ Thượng Dũng nhận định, các ca can thiệp lần này có sự khác biệt với những trường hợp trước do ông đảm trách, nếu thông thường, “cảm giác tay” của bác sĩ can thiệp rất quan trọng, đòi hỏi sự khéo léo đến từng chi tiết, thì với can thiệp robot, các thao tác của chuyên gia sẽ chuyển thành điều khiển trên máy móc, quan sát trên màn hình. Khi đó, robot sẽ là trợ thủ đắc lực cho bác sĩ, độ chuẩn xác của thiết bị có thể đạt đến mức sub-milimet.

Là người tham gia hỗ trợ, BS Ravikant Patil đánh giá ca can thiệp được phối hợp nhuần nhuyễn. Điều này mang lại trải nghiệm đặc biệt, khiến vị chuyên gia hồi tưởng lại cảm giác “đầu tiên” khi can thiệp robot Corindus tại Ấn Độ.

“Lần đầu tiên thao tác trên thiết bị được hỗ trợ bởi robot là cảm giác vô cùng tuyệt vời. Điều đó giống như cảm giác bạn thực hành một thứ quan trọng trong nhiều năm qua và đột nhiên sở hữu công cụ với độ chính xác cao, thoải mái để luyện tập các thao tác trên Corindus thay vì thực hiện thủ công như trước đây. Với Corindus thế hệ mới nhất, chúng ta có thể thực hiện một số ca can thiệp phức tạp, điển hình như những ca can thiệp đầu tiên S.I.S Cần Thơ đã được quản lý và thực hiện thành công” - BS Ravikant Patil nhấn mạnh.

Ứng dụng robot can thiệp mạch: Bác sĩ - bệnh nhân cùng có lợi

Sự thành công của những ca can thiệp mạch vành bằng hệ thống robot của Corindus tại S.I.S Cần Thơ đánh dấu cột mốc quan trọng về can thiệp xâm lấn tối thiểu trong điều trị tim mạch. Từ thành công bước đầu, bệnh viện kỳ vọng kỹ thuật này sẽ sớm được triển khai rộng rãi để nâng cao chất lượng, hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Theo đánh giá của các chuyên gia, Corindus cho phép các bác sĩ kiểm soát chính xác ống thông, dây dẫn, bóng và stent với sự trợ giúp của hình ảnh tích hợp cho các thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Bác sĩ không cần phải đứng trực tiếp cạnh bàn điều khiển như thường lệ, mà có thể thực hiện thủ thuật qua module điều khiển, thực hành can thiệp từ xa.

Cánh tay robot can thiệp điều khiển từ xa giúp giảm tới 95% mức độ phơi nhiễm bức xạ của người điều khiển chính và lên đến 21% cho bệnh nhân. Bác sĩ có thể ngồi tư thế thoải mái, điều khiển cánh tay robot can thiệp, giúp giảm chấn thương liên quan đến cột sống do phải mặc áo chì trong thời gian dài.

Với hệ thống robot giúp bác sĩ có thể can thiệp từ xa, giảm đến 95% mức độ phơi nhiễm bức xạ

PGS.TS.BS Hồ Thượng Dũng đánh giá cao vai trò của việc ứng dụng Corindus: “Nếu không có robot, bác sĩ can thiệp phải đứng trực tiếp trong phòng DSA với áo chì nặng 6-8kg, liên tục tạo ra gánh nặng trên cột sống, đồng thời chịu tác động trực tiếp của tia xạ trong suốt hàng chục năm sự nghiệp. Nhờ việc ứng dụng robot trong can thiệp, không chỉ bệnh nhân, mà ngay cả bác sĩ cũng không còn lo ngại các chấn thương về tư thế đứng hay các bệnh lý như u não, viêm mống mắt, viêm màng bồ đào do tiếp xúc với tia xạ trong thời gian dài”.

Điều quan trọng đối với sự thành công của quy trình điều trị bệnh động mạch vành và có thể giúp cải thiện lợi ích lâu dài của bệnh nhân ở hệ thống robot này là cho phép định vị chính xác các thiết bị can thiệp. Khả năng hỗ trợ can thiệp chính xác của robot Corindus làm giảm số lượng stent cần đặt và hỗ trợ bác sĩ chọn đúng kích thước stent do tính năng đo được độ dài tổn thương, đặc biệt là các tổn thương tại vị trí mạch máu gấp khúc (highly angle).

Mặt khác, việc thực hiện thủ thuật qua động mạch quay trái và động mạch quay phải giúp tăng tính tiện lợi cho bệnh nhân. “Thay vì qua động mạch đùi, chúng tôi thực hiện qua động mạch quay, điều này giúp bệnh nhân không cần phải bất động đùi 6-8 tiếng, ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt sau thủ thuật” - PGS Dũng nói.

Hệ thống robot là trợ thủ đắc lực giúp bác sĩ kiểm soát chính xác ống thông, dây dẫn, bóng và stent với sự trợ giúp của hình ảnh tích hợp cho các thủ thuật xâm lấn tối thiểu

Ngoài ra, theo BS Ravikant Patil, thời gian thực hiện các ca can thiệp phức tạp có sự hỗ trợ của robot sẽ nhanh hơn thực hiện thủ thuật can thiệp bằng tay, đặc biệt là đối với những ca can thiệp mạch vành cần đặt 2 stent. Hơn nữa, can thiệp bằng robot giúp tăng độ chính xác và ổn định chất lượng trong can thiệp, nhất là các ca tái tưới máu cấp cứu cho bệnh nhân hội chứng mạch vành cấp hoặc nhồi máu cơ tim cấp. Đây là những điểm khác biệt mà Corindus mang lại.

“Chúng tôi đã sử dụng Corindus được một năm và thời gian gần đây đã tăng dần số lượng can thiệp, mang lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân, bệnh viện và bác sĩ. Lợi ích đầu tiên là độ chuẩn xác, có thể đạt đến mức độ sub-milimet. Chúng ta có thể luồn, đặt stent đến các điểm tắc nghẽn của mạch máu vô cùng chính xác.

Thứ hai là độ thuần thục. Khả năng đưa dây dẫn đến điểm tắc nghẽn của kỹ thuật viên phụ thuộc vào kinh nghiệm, đòi hỏi hàng chục năm thực hành để có thể thực hiện các thao tác thuần thục. Trong khi đó, với cánh tay robot Corindus, việc đi dây trở nên dễ dàng hơn, không những nhanh mà còn chuẩn. Điều này đặc biệt quan trọng, bởi sẽ giúp rút ngắn thời gian, hạn chế việc tiếp xúc tia xạ cho cả bác sĩ và bệnh nhân.

Và cuối cùng là learning curve (đường cong lĩnh hội). Với vai trò là một bác sĩ can thiệp mạch, việc học hỏi, thực hành liên tục là hết sức cần thiết. Corindus đã cho chúng tôi điều đó, cơ hội được học tập và thực hành”.

BS Ravikant Patil cũng nhấn mạnh rằng, phần mềm quản lí cho phép kết hợp giữa CT Angio và Corindus, từ đó hạn chế được việc tiêm thuốc tương phản cho bệnh nhân.

Tương lai của tái thông mạch máu

Hai chuyên gia đều đồng tình, với thế hệ mới của Corindus cùng sự tiến bộ của trí tuệ nhân tạo, đây chính là tương lai của tái thông mạch máu. Các quy trình xâm lấn tối thiểu có sự hỗ trợ của robot có khả năng giảm thời gian điều trị, tăng độ chính xác trong quá trình điều trị. Đặc biệt là các quy trình phức tạp có thể được chuẩn hóa và có tiềm năng mang lại kết quả lâm sàng tốt hơn. Điều này sẽ nâng cao hơn nữa chất lượng cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam.

Tại buổi ra mắt, ông Fabian Martin Singer - Giám đốc bộ phận thiết bị chẩn đoán hình ảnh và can thiệp Siemens Healthineers gửi lời chúc mừng đến S.I.S Cần Thơ đã thực hiện ca can thiệp mạch vành đầu tiên bằng robot tại Việt Nam. Ông cũng nhắc lại về hành trình của TS.BS Trần Chí Cường năm 2019 tại Pháp chứng kiến sự ấn tượng của công nghệ này và năm 2022 chính thức hiện thực hóa tại Việt Nam.

“Trên toàn cầu hiện có khoảng 100 robot. Corindus không chỉ được trang bị tại top 10 bệnh viện của Mỹ mà còn được ứng dụng tại các bệnh viện hàng đầu của Ấn Độ, Pháp, UAE, Đức, Nhật Bản, Brazil, HongKong… Tại Đông Nam Á, S.I.S Cần Thơ là đơn vị đầu tiên sở hữu Robot Corindus cùng các ứng dụng đa dạng của nó” - ông Fabian Martin Singer nói.

Đại diện Siemens Healthineers cho biết thêm, trong tương lại, hệ thống này giúp tiếp cận đến tiêu chuẩn chất lượng can thiệp cho bệnh nhân trên toàn cầu, giảm hoặc loại bỏ hoàn toàn giới hạn địa lý, kết nối với các bệnh viện hàng đầu trên thế giới đang sử dụng robot Corindus để can thiệp mạch (tính năng telerobotic trên robot Corindus).

Khi đó cánh tay Robot tại bệnh viện sẽ được kết nối với trạm điều khiển của một bệnh viện khác tại Châu Âu/ Mỹ/ Nhật (những bệnh viện cũng đang trang bị hệ thống robot Corindus) và bác sĩ tại các bệnh viện này có thể trực tiếp hội chẩn và điều khiển cánh tay robot tại BV để thực hiện các kỹ thuật can thiệp mạch phức tạp.

Đồng thời, đây sẽ là bước khởi đầu để xây dựng và đào tạo một thế hệ bác sĩ can thiệp (tim mạch, thần kinh, ngoại biên) tiếp theo với khả năng ứng dụng công nghệ robot vào can thiệp mạch, mở ra cơ hội tiếp cận các phương pháp điều trị tiên tiến, hiệu quả, an toàn hơn cho bệnh nhân.