Câu hỏi

Chào BS của AloBacsi, Tôi bị trầm cảm đã lâu và điều trị được 1 năm rồi. BS ở phòng khám kê cho tôi thuốc amitriptilin 25mg, kèm theo sulphuric và piracetam. Dùng thuốc tôi thấy đỡ mất ngủ và chán ăn còn các triệu chứng khác không hiệu quả cho lắm. Tiếp tục những lần kê đơn sau, viên amitriptilin 25mg tăng lên 2, rồi 3 viên, hiện tại tôi đang dùng 4 viên một ngày. 2 loại thuốc còn lại không dùng nữa ạ. BS khám cho tôi nói thuốc này phải dùng thời gian dài mới hiệu quả. Gần đây tôi đề nghị BS thử đổi thuốc khác, BS thay bằng thuốc flutonin nhưng uống vào cảm thấy rất khó chịu, thấy không hiệu quả nên tôi dùng có hai lần. BS lại cho tôi dùng 4 viên amitriptilin một ngày/ 2 lần. Tôi còn độc thân, nhưng tôi chẳng muốn đi chơi hay giao lưu bạn bè gì hết. Công việc của tôi hơi nhiều, lại đi làm xa nhà. Bệnh của tôi ngày càng tệ, lúc nào tôi cũng có ý nghĩ muốn chết. Mọi thứ đối với tôi đều vô nghĩa, cảm thấy mệt mỏi với công việc. Muốn làm việc được tôi phải uống panadol để giảm bớt căng thẳng. Tôi hay thức dậy lúc nửa đêm và bị ám ảnh cái gì không rõ nữa ạ. AloBacsi ơi, tình trạng này kéo dài thêm nữa tôi sợ không làm chủ được mình và làm liều quá. Tôi thấy có trường hợp dùng thuốc không hết phải sốc điện mới có tác dụng. Xin các BS sớm cho tôi lời khuyên. (Mai Uyên)

Trả lời

Chào em Mai Uyên,

Trầm cảm là một bệnh có thể chữa được, tuy nhiên quá trình điều trị kéo dài (ít nhất 6 tháng sau khi bệnh ổn định) nhằm tránh tái phát và tái diễn bệnh.

Vì thời gian điều trị lâu dài, thuốc lựa chọn cần phải phù hợp, nghĩa là phải đem lại hiệu quả (cải thiện triệu chứng buồn rầu, chán nản, bi quan ; ăn ngon miệng, ngủ được, …), song song đó không gây ra tác dụng phụ (ảnh hưởng lên nhận thức gây ngầy ngật, lừ đừ, buồn ngủ, lên tim mạch - hạ huyết áp tư thế, lên hệ tiêu hóa - khô miệng, táo bón; rụng tóc, rối loạn chức năng tình dục,...)

Các thuốc điều trị trầm cảm hiện khá phong phú, bao gồm các thuốc thế hệ cũ (amitriptyline, clomipramine, MAOI…), và các thuốc thế hệ mới (fluoxetine, fluvoxamine, sertraline, mirtazepine, paroxetine, citalopram, venlafaxine,…). Trong đó, các thuốc chống trầm cảm thế hệ mới có hiệu quả tương đương với các thuốc thế hệ cũ, nhưng ít các tác dụng phụ hơn; vì vậy ngày càng được sử dụng rộng rãi do khả năng dung nạp của thuốc tốt hơn.

Để lựa chọn thuốc chống trầm cảm thích hợp, cần dựa vào biểu hiện bệnh, mức độ bệnh, cơ địa bệnh nhân và trên hết là hiệu quả cũng như khả năng dung nạp của bệnh nhân đối với thuốc.

Em dùng amitriptyline liều 100mg/ngày trong nhiều tháng nhưng lại không thấy hiệu quả đáng kể, ngược lại các tác dụng phụ đã xuất hiện. Điều này cho thấy đây không phải là điều trị hợp lý ở em, em nên trao đổi với bác sĩ nhằm thiết lập một điều trị thích hợp hơn.

Về phương pháp sốc điện trong điều trị trầm cảm, trước đây được chỉ định trong các trường hợp trầm cảm nặng có các yếu tố loạn thần, ý nghĩ tự sát mãnh liệt không đáp ứng hoặc đáp ứng kém, không dung nạp với điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, với sự ra đời của nhiều thuốc chống trầm cảm thế hệ mới và các phác đồ phối hợp thuốc mới đem lại hiệu quả kiểm soát tốt tình trạng trầm cảm trung bình đến nặng. Sốc điện hiện tại còn sử dụng khá hạn chế trong một số ít các trường hợp mà thôi.

Em chỉ mới sử dụng 2 loại thuốc chống trầm cảm, do đó vẫn còn khá nhiều lựa chọn thuốc có thể sử dụng. Bên cạnh việc dùng thuốc, em nên tìm kiếm thêm sự nâng đỡ bằng các phương pháp trị liệu tâm lý nhằm mang lại hiệu quả tối ưu cho quá trình phục hồi và tránh tái phát bệnh.

Câu hỏi liên quan

• Chân tê yếu do thoát vị đĩa đệm, điều trị thế nào?
• Đau đầu, suy giảm trí nhớ có phải bị u não?
• Bệnh nhân HIV mất thị lực có phải do uống ARV?