Da nhạy cảm, da khô hay da dầu: Loại da nào “khổ” nhất mùa hanh khô?

1. Vì sao da dễ “xuống cấp” khi thời tiết hanh khô, lạnh?

Thưa BS, vào những ngày hanh khô, nhiều người than phiền rằng da mình trở nên khô ráp, bong tróc, thậm chí xỉn màu nhanh chóng. Không biết thời tiết hanh khô - lạnh đã tác động như thế nào đến làn da, khiến da dễ bị "xuống cấp" hơn trong giai đoạn này ạ?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm - Nguyên Trưởng khoa Phẫu thuật thẩm mỹ, Bệnh viện Da liễu Trung ương trả lời: Đây cũng là cái vấn đề mà rất nhiều khán giả đã quan tâm. Tại sao về cái mùa hanh khô thì da của mình thì nó lại bị thay đổi và nó dẫn đến cái tình trạng nó xấu đi như vậy?

Vào mùa hanh khô, độ ẩm trong không khí giảm xuống rất thấp, khiến da mất nước nhanh hơn bình thường. Khi hơi ẩm trên bề mặt da bốc hơi vượt quá khả năng tự cân bằng của cơ thể, hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ, làm da mất độ đàn hồi, trở nên khô ráp, bong tróc, nứt nẻ và dễ kích ứng.

Bên cạnh yếu tố môi trường, thói quen sinh hoạt sai cách cũng khiến tình trạng khô da trở nên trầm trọng hơn. Nhiều người quên bổ sung đủ nước cho cơ thể, trong khi đây là yếu tố quan trọng giúp duy trì độ ẩm từ bên trong. Ngoài ra, việc thiếu chăm sóc, thiếu dưỡng ẩm, tắm không hợp lý cũng dẫn đến vấn đề da bị tổn thương trong mùa hanh khô.

2. Những thói quen tưởng vô hại nhưng khiến da nhanh xuống cấp trong mùa hanh khô

Không chỉ thời tiết, đôi khi chính thói quen sinh hoạt hằng ngày cũng góp phần khiến làn da nhanh chóng "xuống cấp’" hơn trong mùa hanh khô. Theo BS, đâu là những thói quen phổ biến nhưng thường bị bỏ qua, vô tình làm da khô và yếu đi ạ?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Theo kinh nghiệm của tôi, có khá nhiều thói quen tưởng chừng nhỏ nhưng lại gây hại cho làn da, đặc biệt là trong mùa hanh khô.

Trước hết, tắm nước quá nóng là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất. Nước quá nóng sẽ làm tiêu biến protein trên da, làm hại tổn thương trên da, khiến các tế bào da bị tổn thương. Điều này làm tình trạng da mùa hanh khô đã bị tổn thương lại càng trầm trọng hơn.

Một thói quen khác là ngồi trong phòng điều hòa hoặc phòng sưởi quá lâu. Không khí trong phòng kín thường rất khô, cộng thêm thời tiết bên ngoài lạnh khiến da bị mất ẩm liên tục mà không được bù lại. Bên cạnh đó, vào mùa khô, chúng ta thường quên mất việc sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm hoặc khóa ẩm trên da.

Nhiều chị em nghĩ thời tiết mát nên không cần dùng các loại kem chống nắng. Thực tế, tia UV vẫn hoạt động mạnh dù trời râm mát và vẫn gây tổn thương da, làm tăng tốc độ lão hóa.

3. Da nam giới cũng cần được chăm sóc trong mùa lạnh

Trong những cái ngày thời tiết lạnh giá, làn da của cánh mày râu cũng như những cái thói quen trong việc chăm sóc da của họ sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe da như thế nào ạ? Và thói quen sai lầm của các anh khiến cho làn da của các anh vào những ngày thời tiết hanh khô này càng khó chịu là gì, thưa BS?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Về cánh mày râu thì thực ra, do tâm lý nghĩ mình là đàn ông nên thường không chăm sóc da. Nhưng đã là da thì dù phụ nữ hay nam giới đều bị tác động khi thời tiết lạnh. Nếu nam giới càng xao nhãng việc chăm sóc, thì da càng dễ bị tổn thương hơn.

Các anh xấu hổ khi che chắn kỹ, dùng kem dưỡng ẩm hay kem chống nắng. Chính sự e ngại này khiến da bị tổn thương nhiều hơn trong mùa hanh khô. 

Việc chăm sóc da không phải chỉ dành cho phụ nữ, mà kể cả cánh mày râu cũng cần phải chăm sóc da hết sức cẩn thận.

4. Loại da nào cũng bị ảnh hưởng trong mùa hanh khô

Có một thực tế là không phải ai cũng phản ứng giống nhau trong mùa hanh khô. Thưa BS, làn da của từng người có thể khác biệt như thế nào, và những đối tượng nào thường nhạy cảm hoặc dễ bị ảnh hưởng nhiều hơn trong thời tiết này?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Không có làn da nào là không bị ảnh hưởng trong mùa hanh khô, chỉ khác nhau ở mức độ tổn thương. Những loại da bị ảnh hưởng nhiều nhất là da khô và da nhạy cảm.

Với da nhạy cảm, bình thường đã dễ tổn thương, dễ viêm nhiễm, nên khi thời tiết khô lạnh, tình trạng này càng tăng lên rõ rệt. Da khô vốn đã thiếu ẩm, khi gặp khí hậu hanh khô thì tình trạng mất nước, bong tróc, nứt nẻ càng nghiêm trọng hơn và cần được chăm sóc đặc biệt.

Da hỗn hợp cũng khó chăm sóc vì có vùng khô (má) và vùng tiết dầu (trán, mũi, cằm). Việc chăm sóc da trong mùa hanh khô cần hết sức tỉ mỉ và kiên trì.

Ngay cả da thường, da khỏe cũng không thể “miễn nhiễm” với mùa khô. Dù tổn thương ít hơn, nhưng vẫn cần phải chăm sóc. 

Tóm lại, tất cả các loại da đều cần được chăm sóc trong mùa hanh khô, đặc biệt da khô và da nhạy cảm là nhóm dễ tổn thương nhất, cần được quan tâm nhiều hơn.

5. Bệnh da liễu dễ nặng hơn trong mùa hanh khô

Với những người có bệnh da liễu, ví dụ viêm da cơ địa, vảy nến hay chàm, có vẻ như thời tiết hanh khô khiến họ cảm thấy khó chịu nhiều hơn, đúng không ạ?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Đúng vậy. Với những người có bệnh lý da mạn tính như mụn, viêm da cơ địa, vảy nến hay chàm, thời tiết hanh khô sẽ làm da dễ tổn thương và khô rát hơn. Điều này là do tác động của thời tiết và khí hậu bị hanh khô.

Trong những trường hợp như vậy, nhiều người muốn giữ ẩm cho da, tìm cách này cách khác để cải thiện, nhưng việc dưỡng ẩm cần đúng phương pháp và có tư vấn hợp lý. Nếu không, hiệu quả không cao mà còn có thể khiến tình trạng da trở nên nặng hơn.

6. Chăm sóc da mùa hanh khô ở mẹ bầu và phụ nữ sau sinh: Cẩn trọng với sản phẩm sử dụng

Các mẹ bầu và phụ nữ sau sinh thường than phiền làn da có quá nhiều sự thay đổi. Vậy BS có có lưu ý gì về làn da bị ảnh hưởng do là thời tiết hanh khô với nhóm mẹ bầu và mẹ sau sinh ạ?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Đối với nhóm mẹ bầu và mẹ sau sinh thì việc chăm sóc da càng phải được quan tâm nhiều hơn. Bởi vì, nó không chỉ liên quan đến làn da của người mẹ mà còn ảnh hưởng đến quá trình nuôi con.

Khi chăm sóc da trong giai đoạn này, chúng ta cần đặc biệt lưu ý đến tính an toàn của sản phẩm, xem liệu sản phẩm có ảnh hưởng gì đến thai nhi hoặc em bé hay không. Sản phẩm dưỡng ẩm cần đảm bảo không gây thẩm thấu sâu vào máu, tránh ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ và sức khỏe của trẻ nhỏ.

7. Ion bạc - Bí quyết giúp làn da khỏe hơn trong mùa hanh khô

Thưa BS, để chăm sóc làn da trong mùa hanh khô, chúng ta cần tuân thủ những bước cơ bản nào?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Về cơ bản, các bước chăm sóc da trong mùa hanh khô không có gì thay đổi, vẫn gồm 5 bước quen thuộc: tẩy trang - cân bằng da - dùng sản phẩm đặc trị - dưỡng ẩm - chống nắng.

Tuy nhiên, điểm khác biệt quan trọng nằm ở việc lựa chọn sản phẩm phù hợp với loại da.Đầu tiên, cần xác định loại da của mình để chọn sản phẩm phù hợp, tránh dùng sữa rửa mặt hoặc nước tẩy trang có chất tẩy rửa quá mạnh hoặc tạo bọt nhiều, vì sẽ làm mất lớp dầu tự nhiên và khiến da tổn thương hơn.

Đặc biệt, với những người có làn da đang bị tổn thương như da mụn, chàm, nứt nẻ hay viêm da, việc lựa chọn nguồn nước sạch là vô cùng quan trọng. Một số thiết bị hiện nay có tích hợp công nghệ Ion Bạc kháng khuẩn giúp tạo nguồn nước sạch, hạn chế vi khuẩn, phòng ngừa nguy cơ bội nhiễm và an toàn hơn so với nước thường. Điều này rất hữu ích với người bị da mụn, da chàm, nứt nẻ hoặc đang viêm da.

8. Xông hơi mặt mùa hanh khô: Tốt cho da nếu thực hiện đúng cách

Trong những cái ngày thời tiết khó chịu, lạnh giá, khô hanh thì nhiều chị em có thói quen là họ xông hơi mặt. BS đánh giá thế nào về giải pháp này?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Xông hơi mặt là một phương pháp rất tốt nếu thực hiện đúng cách. Không chỉ phụ nữ mà cả nam giới cũng có thể áp dụng, vì xông hơi giúp thư giãn, làm sạch sâu và hỗ trợ tuần hoàn máu dưới da, khiến làn da trở nên khỏe hơn.

Tuy nhiên, vấn đề nằm ở cách thực hiện. Nhiều người tự xông bằng nồi nước nóng là rất nguy hiểm, vì hơi nước quá nóng có thể gây bỏng hoặc làm tổn thương da. Nếu không có máy xông chuyên dụng, chỉ cần đắp khăn mặt ấm lên da cũng đã đủ giúp da thư giãn và giãn nở lỗ chân lông nhẹ nhàng.

Tần suất hợp lý là 2-3 lần/tuần, không nên lạm dụng xông hơi hằng ngày, vì da có thể bị khô và yếu đi do mất độ ẩm tự nhiên.

9. Tắm mùa lạnh: Làm sao để sạch da mà vẫn giữ được độ ẩm tự nhiên?

Trong mùa lạnh, nhiều người thích tắm nước ấm để thư giãn, nhưng lại lo ngại điều này có thể làm da khô hơn. Vậy thưa bác sĩ, nên tắm thế nào để vừa sạch, vừa giữ được lớp dầu tự nhiên bảo vệ da? Nhiệt độ, thời gian tắm bao nhiêu là phù hợp? Và khi chọn sữa tắm hay xà phòng, chúng ta nên ưu tiên thành phần gì, tránh thành phần gì để hạn chế khô và kích ứng da?

TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm trả lời: Đối với mùa hanh khô, đặc biệt là mùa lạnh, ai cũng thích tắm nước ấm nhưng cần phân biệt rõ giữa “nước ấm” và “nước nóng”. Nếu tắm nước quá nóng, làn da sẽ dễ bị tổn thương và mất đi lớp dầu tự nhiên bảo vệ.

Nhiệt độ nước lý tưởng chỉ khoảng 37 - 40°C, tức là tương đương với nhiệt độ cơ thể. Thời gian tắm cũng không nên quá lâu, vì ngay cả nước ấm cũng có thể làm khô da nếu tiếp xúc quá nhiều. Chỉ nên tắm trong khoảng 5 - 10 phút, tránh ngâm mình quá lâu.

Khi chọn sữa tắm hoặc xà phòng, nên ưu tiên sản phẩm dịu nhẹ, có thành phần dưỡng ẩm tự nhiên như glycerin, acid hyaluronic hoặc các loại dầu thực vật. Tránh những loại chứa chất tẩy rửa mạnh hoặc tạo bọt nhiều, vì chúng có thể phá vỡ hàng rào bảo vệ da. Quan trọng là không được quên dùng kem chống nắng.

Ngoài ra, một chế độ ăn uống đầy đủ vitamin, rau xanh và trái cây tươi sẽ giúp làn da khỏe mạnh, ẩm mượt hơn trong mùa hanh khô.

Trân trọng cảm ơn TTƯT.TS.BS Phạm Cao Kiêm và Ariston Việt Nam đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này.

>>> Đọc thêm phần 2: Chăm da cho cả gia đình mùa lạnh: Chọn nước sạch, giữ ẩm chuẩn, da khỏe hơn!