1. Ung thư có thể tự khỏi được không?

Trên thế giới ghi nhận một số trường hợp hiếm hoi ung thư tự khỏi. Đây là tin tức rất nhiều người mong đợi, nhiều người tin đó là phép màu. Theo BS, ung thư có thể tự khỏi được không, nếu có thì do cơ chế nào?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Hiện tượng khối u tự biến mất mà không cần điều trị đã được ghi nhận từ hàng ngàn năm trước. Một số trường hợp khối u tự biến mất theo thời gian. Trước đây, những phương tiện chẩn đoán, xét nghiệm chưa được phát triển và trong dân gian hay nhầm lẫn giữa ung thư với u nhọt. Ung thư là khối u ác tính, có thể di căn và xâm lấn sang các cơ quan khác; u nhọt là tình trạng nhiễm trùng do vi trùng, ký sinh trùng, khi đắp thuốc thì ổ u nhọt sẽ vỡ ra và có thể tự lành được.

Tuy nhiên trường hợp đầu tiên được mô tả khá chi tiết trong y văn thuộc về một linh mục trẻ tên Peregrine vào thế kỷ XIII, Peregrine bị khối u lở loét, gây nhiễm trùng nặng tại chân. Các lương y tại thời điểm đó đã quyết định cách duy nhất là phải cắt bỏ chân để cứu mạng bệnh nhân, tuy nhiên điều kỳ diệu là đêm trước mổ khối u đã tự nhỏ lại và biết mất. Sau đó, Peregrine sống khỏe mạnh đến 85 tuổi và được phong thánh.

Năm 1891, Coley, một bác sĩ trẻ tại bệnh viện Memorial (New York) chứng kiến một bệnh nhân bị khối u ác tính tái phát nhiều lần tại gò má, khối u không thể được cắt bỏ triệt để và bị nhiễm trùng nặng. Điều ngạc nhiên và thú vị là sau khi bệnh nhân vượt qua được đợt nhiễm trùng thì khối u cũng tự biến mất.

Bắt đầu từ đó và trải dài suốt quá trình phát triển, thỉnh thoảng trong y văn có ghi nhận một số trường hợp ung thư tự biến mất như ung thư máu ác tính, ung thư mô mềm,... Như vậy, sau một thời gian khối u hoành hành thì ung thư có thể tự hết.

Tới thời điểm hiện tại, khoa học vẫn chưa thể lý giải được vì sao có hiện tượng này. Hiện tượng ung thư tự hết là có thật nhưng rất hiếm. Cơ chế khối u khởi phát và tự hết thì khoa học vẫn chưa biết.

Người ta có thể đề ra một số giả thuyết liên quan đến vai trò của hệ miễn dịch cơ thể. Khi hệ miễn dịch được kích thích thì nó sẽ bắt được những tế bào ung thư để tiêu diệt và giúp người bệnh đẩy lùi bệnh ung thư.

Nhưng hiện tại, cơ chế chính xác vẫn chưa được giải thích rõ ràng.

2. Các bệnh ung thư dễ điều trị nhất hiện nay

Các bệnh ung thư dễ điều trị nhất hiện nay là ung thư gì ạ? Và điều kiện để chữa khỏi là gì, thưa BS?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Hiện tại việc điều trị ung thư đã có nhiều tiến bộ, có rất nhiều loại thuốc để điều trị hiệu quả bệnh ung thư ác tính như ung thư phổi, ung thư vú giai đoạn cuối. Ví dụ, ung thư phổi giai đoạn cuối, trước đây bệnh nhân chỉ có thể sống từ 3-6 tháng, nhưng hiện tại, nhờ có thuốc mới thì bệnh nhân có thể kéo dài sự sống từ 2-5 năm, thậm chí là 7-8 năm.

Ung thư da, ung thư cổ tử cung, ung thư vú, ung thư tuyến giáp nếu phát hiện sớm thì sẽ điều trị rất hiệu quả trong giai đoạn bệnh mới khởi phát. Ung thư da được coi là loại ung thư diễn tiến khá chậm và biểu hiện lở loét, nốt ruồi có mủ, chảy máu ngay ở ngoài da nên rất dễ phát hiện. Đối với ung thư da, nếu phát hiện sớm, cắt bỏ khối u đúng mức thì khả năng bệnh nhân khỏi bệnh rất cao và không bị tái phát.

ThS.BS Nguyễn Triệu Vũ - Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện TP Thủ Đức

3. Sau khi điều trị ổn định bệnh ung thư, bệnh nhân có cần tái khám không?

Những bệnh nhân bị các ung thư BS vừa nêu trên, nếu đã điều trị ổn định thì có cần tái khám thường xuyên không ạ? Những xét nghiệm cần làm khi tái khám là gì?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Ung thư được xếp vào bệnh lý mạn tính giống như tiểu đường, cao huyết áp. Trong quá trình điều trị và sau khi điều trị xong thì bệnh nhân luôn phải tái khám định kỳ.

Tùy theo mỗi loại ung thư mà bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện những xét nghiệm phù hợp. Ví dụ, ung thư vú, khi tái khám, bác sĩ sẽ siêu âm để kiểm tra xem khối u có tái phát hay không. Do đó, tùy loại bệnh mà bác sĩ chuyên khoa sẽ cho bệnh nhân làm xét nghiệm phù hợp.

4. Những phương pháp chữa ung thư trên mạng xã hội có đúng không?

Trên mạng xã hội, trên youtube lan truyền một số phương pháp chữa khỏi ung thư bằng cách ăn uống tiết chế, sử dụng thảo dược, ngồi thiền…, trong đó một số người đứng ra làm nhân chứng. BS có ý kiến gì về các thông tin này?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Bản thân tôi không bài bác những phương thuốc hay phương pháp thực dưỡng, ngồi thiền. Nếu bệnh nhân thấy phương pháp này không quá khắc nghiệt, thoải mái khi thực hiện thì có thể áp dụng phương pháp này phối hợp với liệu trình điều trị của bác sĩ chỉ định.

Những nhân vật xuất hiện trong quảng cáo nói rằng mình đã sử dụng bài thuốc và khỏi bệnh thì rất mập mờ, không biết họ có bệnh thật hay không. Và có thể là bệnh nhân nhầm lẫn u nhọt với ung thư, có thể người này bị u nhọt và đắp thuốc thì khỏi bệnh. Do đó, người xem cần kiểm tra thông tin hoặc nếu có vấn đề bất thường thì bạn đọc nên đến bác sĩ chuyên khoa để khám.

5. Trường hợp bệnh nhân chữa ung thư nơi khác sau đó đến BV TP Thủ Đức để điều trị tiếp

Bệnh viện TP Thủ Đức có tiếp nhận trường hợp nào đã “chữa khỏi ung thư” ở nơi khác, sau đó buộc phải đến bệnh viện để điều trị tiếp không ạ?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Đây là trường hợp thường gặp vì ung thư là bệnh mạn tính và sau khi điều trị thì bệnh nhân vẫn phải tái khám lâu dài. Sau một thời gian điều trị, bệnh nhân ngộ nhận đã khỏi bệnh hoặc có thể do cách giải thích của bác sĩ đã khiến bệnh nhân hiểu lầm là đã chữa hết bệnh.

Trong chuyên khoa, bác sĩ hiếm khi dùng từ hết bệnh đối với bệnh nhân ung thư, bởi kết quả xét nghiệm của bệnh nhân chỉ tại một thời điểm. Bản thân tôi hay nói với bệnh nhân rằng bệnh đã ổn định, không bao giờ nói bệnh đã khỏi hoàn toàn.

Bệnh ung thư là bệnh lâu dài, nhưng phải cần đến 10-15 năm để theo thì mới dám khẳng định bệnh đã khỏi. Thông thường, khi tái khám, các bác sĩ sẽ nói rằng bệnh đã ổn định và cần theo dõi, tái khám định kỳ.

Việc theo dõi định kỳ thì tùy theo bệnh, tùy thời điểm, có thể theo dõi từ 3 tháng, 6 tháng, 1 năm hoặc khi có bất thường thì nên đến bệnh viện để tái khám. Một số bệnh nhân ngộ nhận bệnh đã khỏi nên sau khi điều trị, họ không tái khám và đến khi bệnh di căn đến những cơ quan khác thì họ mới quay lại bệnh viện.

6. Tỷ lệ bệnh nhân tự khỏi ung thư?

Tỷ lệ bệnh nhân tự khỏi ung thư là bao nhiêu? Nếu chẳng may mắc ung thư thì nên can thiệp sớm hay trông chờ vào phép màu ung thư có thể tự khỏi ạ?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Việc ung thư tự khỏi là có nhưng tỷ lệ rất thấp. Trên toàn thế giới có hàng chục triệu người ung thư nhưng chỉ ghi nhận được vài trường hợp ung thư tự khỏi.

Theo ghi nhận của một bác sĩ người Pháp từ những năm 1960, tỷ lệ có thể chỉ là 1/100.000 (100.000 bệnh nhân ung thư có thể có 1 người tự hết), nhưng thực tế có thể thấp hơn nhiều, vì có thể có sự nhầm lẫn giữa ung thư với u nhọt.

Do đó, khi phát hiện ung thư thì cần điều trị sớm, không nên trông chờ vào phép màu mà không biết khi nào mới có. Nhiều loại ung thư nếu phát hiện sớm và điều trị đúng mức với các phương pháp điều trị hiện đại thì bệnh nhân có thể ổn định trong thời gian dài từ 5-10 năm.

7. Bệnh nhân ung thư khi xem quảng cáo trên mạng cần cảnh giác điều gì?

Lời khuyên của bác sĩ khi người dân tiếp nhận các bản tin “chữa khỏi ung thư” trên báo chí hay mạng xã hội ạ?

ThS.BS.CK2 Nguyễn Triệu Vũ:

Những thông tin này hiện nay rất nhiều và khó để kiểm soát sự chính xác của thông tin. Nếu bạn đọc khi xem các quảng cáo đó thì nên tỉnh táo để sàng lọc thông tin, kiểm chứng xem những nhân vật đó có thật hay không, những người bán thuốc đó có bằng cấp hay trình độ gì. Thực tế, một số người bán thuốc đã “biến mất” khi xảy ra chuyện không may với bệnh nhân.

Nếu như một bác sĩ được đào tạo bài bản về chuyên khoa thì không ai dám đứng ra nói chắc chắn trị khỏi, trị dứt điểm ung thư như những quảng cáo trên mạng.

Minh Huy