2 giờ "cân não", 4 ngày nằm viện chấm dứt cơn đau triền miên

Cuối tháng 1/2021, cận Tết Tân Sửu, bà H.T.B (sinh năm 1936, ngụ huyện Bến Lức, Long An) nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Gia An 115 trong tình trạng đau vùng hông lưng phải và đau bụng phải, thể trạng yếu. Thân nhân người bệnh cho biết bà B bắt đầu bị đau từ trước đó 2 tuần, thỉnh thoảng đau quặn từng cơn, đau tăng khi thay đổi tư thế, mỗi ngày nôn ói 1-2 lần sau ăn.

Cách đây 1 tuần, bà B đã điều trị nội trú ở bệnh viện tại địa phương nhưng 4-5 ngày nay ăn uống rất kém nên thể trạng ngày càng yếu. Bà B có tiền sử đái tháo đường tuýp 2, tăng huyết áp, tim block nhánh phải, thoái hóa khớp gối. Ngoài ra, bà còn bị nang gan, đã phát hiện từ năm 2015. Từ đó đến nay, mỗi năm bà phải tiến hành chọc hút dẫn lưu nang gan 2-3 lần.
Tại Bệnh viện Gia An 115, kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy bà B bị nang gan hạ phân thùy VII kích thước 61x71mm nằm ở cực dưới thận phải và lan vào rốn thận, chèn ép gây hẹp khúc nối bể thận niệu quản bên phải, nhiễm trùng nang gan. Bà còn có 2 khối sỏi vùng cổ túi mật kích thước 10mm và 12,5mm. Ngoài ra, các bác sĩ còn chẩn đoán bà B bị hội chứng Cushing do thuốc, nguyên nhân là do sử dụng nhiều loại thuốc có chứa thành phần corticoid trong quá trình điều trị thoái hóa khớp gối.
Một cuộc hội chẩn chuyên khoa ngay lập tức được tiến hành nhằm đánh giá thật kỹ lưỡng tình trạng bệnh nhân. Sau hội chẩn, các bác sĩ quyết định trước hết cần điều trị tình trạng nhiễm trùng và các rối loạn chức năng trong cơ thể người bệnh rồi mới tiến hành phẫu thuật.

Kết quả chụp cắt lớp vi tính cho thấy cụ bà bị nhiễm trùng nang gan, song song với 2 khối sỏi vùng cổ túi mật kích thước 10mm và 12,5mm.

Đầu tháng 2/2021, cuộc đại phẫu cắt chỏm nang gan kết hợp cắt túi mật bằng phương pháp phẫu thuật nội soi cho bệnh nhân H.T.B đã được tiến hành. Do bệnh nhân tuổi rất cao, mắc nhiều bệnh lý nền, lại thực hiện cùng lúc hai phẫu thuật nên các bác sĩ Ngoại Tổng quát và Gây mê hồi sức Bệnh viện Gia An 115 đã phải đặc biệt thận trọng nhằm đảm bảo tình trạng ổn định của bệnh nhân xuyên suốt ca phẫu thuật.

Sau 2 giờ “cân não”, ca đại phẫu đã thành công như mong đợi. Bà B được rút nội khí quản cai máy thở ngay sau mổ và được chăm sóc, theo dõi sát sao. Đáng mừng, bệnh nhân được xuất viện chỉ 4 ngày sau phẫu thuật. Điều này nằm ngoài cả sự mong chờ của 10 người con bà sau kinh nghiệm 5 - 6 năm chăm sóc mẹ tại nhiều bệnh viện khác nhau.

Bác sĩ Bệnh viện Gia An 115 đã làm gì để giải "bài toán khó" cho bệnh nhân?

Chuyên gia mật tụy, ThS.BS Nguyễn Thế Toàn - Phó Trưởng khoa Ngoại Tổng quát, Bệnh viện Gia An 115, phẫu thuật viên chính của kíp mổ - cho biết: "Cuộc đại phẫu này thành công là sự tổng hòa của nhiều yếu tố, trong đó đặc biệt quan trọng là sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa ê-kíp phẫu thuật và ê-kíp gây mê hồi sức. Bệnh nhân già yếu, mang nhiều bệnh lý nền nghiêm trọng, việc lựa chọn phương pháp vô cảm phù hợp, giữ bệnh nhân ổn định trong suốt cuộc mổ kéo dài 2 tiếng đồng hồ đã giúp ích rất nhiều để cuộc mổ thành công".

ThS.BS.CKI. Bùi Bích Huyền (Bệnh viện Gia An 115) chia sẻ: "Có rất nhiều tác dụng phụ liên quan đến vô cảm khi thực hiện phẫu thuật/thủ thuật, từ những tác động nhỏ đến biến chứng nguy hiểm, tùy thuộc vào phương pháp gây mê, thời gian phẫu thuật và những vấn đề nền tảng của người bệnh. Người bệnh càng lớn tuổi, thể trạng kém, nhiều bệnh lý nền… thì nguy cơ gặp tác dụng phụ trong và sau khi phẫu thuật càng cao.

Do vậy, để cuộc mổ thành công và bảo vệ sự an toàn của người bệnh, các bác sĩ gây mê hồi sức phải đặc biệt thận trọng khi lựa chọn phương pháp vô cảm cũng như theo dõi sát sao người bệnh, không chỉ trước, trong mà cả sau cuộc phẫu thuật. Ở trường hợp bệnh nhân H.T.B, trước phẫu thuật, bác sĩ gây mê đã đánh giá các nguy cơ về tim mạch, hô hấp, nguy cơ nhiễm trùng trên bệnh nhân lớn tuổi cùng nhiều bệnh lý đi kèm và tình trạng nhiễm trùng tái đi tái lại nhiều lần.

Đặc biệt, bệnh nhân có tổn thương tại phổi ghi nhận trên phim X-quang và độ bão hòa oxy máu thấp, đây là một “bài toán khó” cho việc gây mê. Vì cần, phải kết hợp nhiều phương thức máy thở đồng thời theo dõi sát các chỉ số về mạch, huyết áp, SpO2, độ giãn cơ và áp lực đường thở khi bơm CO2 để phẫu thuật nội soi.

Cuối cuộc mổ, bệnh nhân được hóa giải giãn cơ bằng loại thuốc tốt nhất hiện nay là bridion nên rút ngắn được thời gian thở máy và được rút nội khí quản ngay tại phòng mổ. Kết hợp tích cực với dinh dưỡng hỗ trơ và tập vật lý hồi phục sau mổ. Hiện tại, khoa Gây mê hồi sức Bệnh viện Gia An 115 đang phối hợp cùng khoa Ngoại thực hiện chương trình ERAS (Early Recovery After Surgery) nhằm giúp bệnh nhân phục hồi sớm sau phẫu thuật và giảm thiểu thời gian nằm viện".

ThS.BS Nguyễn Thế Toàn thăm khám cho bệnh nhân sau cuộc đại phẫu

ThS.BS Nguyễn Thế Toàn cho biết thêm, nang gan là hiện tượng hình thành ổ trống chứa dịch trong gan, nguyên nhân thường do bẩm sinh, do nhiễm ký sinh trùng sán lá gan hoặc có thể do ung thư ở các bộ phận khác di căn đến gan. Có thể đánh giá nang gan dựa trên kết quả siêu âm. Với các nang gan có kích thước < 5cm, cần theo dõi định kỳ mỗi 6 tháng. Với các nang gan kích thước > 5cm, cần tiến hành chọc hút dẫn lưu hoặc phẫu thuật (nội soi hoặc mổ hở) để tránh các biến chứng như nhiễm trùng, xuất huyết, vỡ nang gây viêm phúc mạc, chèn ép mô gan lành dẫn đến suy gan…