Phân biệt xoa bóp bấm huyệt, massage và xoa bóp trị liệu

Thưa Bác sĩ, được biết BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ vừa xuất bản sách “Xoa bóp Bấm huyệt”. Bác sĩ có thể giới thiệu đôi nét về cuốn sách này? Vì sao bác sĩ lại chọn chủ đề này để viết sách ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Cuốn sách của tôi xoáy mạnh vào ba vấn đề, thứ nhất là xoa bóp để làm đẹp. Hiện nay, mọi người có nhu cầu làm đẹp rất lớn.

Thứ hai, nhu cầu về phục hồi sức khỏe. Hiện nay, các khạch sạn hay những cơ sở nghỉ dưỡng có mở thêm những loại hình này.

Thứ ba, vấn đề cải thiện và điều trị bệnh bằng xoa bóp bấm huyệt (không xâm lấn, không dùng thuốc) đang trở thành xu hướng chung. Chính vì vậy mà tôi đã viết ra cuốn sách này.

Nhiều người không phân biệt được xoa bóp bấm huyệt, massage và vật lý trị liệu là một hay nhiều lĩnh vực, nhờ bác sĩ phân tích cho mọi người được rõ ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Xoa bóp là sử dụng bàn tay, bấm huyệt là sử dụng kỹ thuật bấm và biết huyệt. Nếu kết hợp lại thì xoa bóp sử dụng bàn tay, bấm huyệt là dùng ngón tay, do đó phải dùng ngón tay như thế nào và biết vị trí các huyệt để bấm được. Massage là xoa bóp chung, cũng như xoa bóp trong vật lý trị liệu là tác động cơ học.

Nói chung những kỹ thuật này cơ bản giống nhau, nhưng mục tiêu lại khác nhau. Massage hay xoa bóp trị liệu hướng đến làm đẹp và phục hồi sức khỏe là chính, còn xoa bóp bấm huyệt của y học cổ truyền chủ yếu là phòng bệnh và trị bệnh. Một số thủ thuật có thể giống nhau, tên gọi và mục tiêu khác nhau nhưng những phương pháp này đều không dùng thuốc và sử dụng bàn tay là chính.

Xoa bóp bấm huyệt của y học cổ truyền và y học hiện đại có khác nhau?

Xoa bóp bấm huyệt có lịch sử phát triển như thế nào, có chia làm nhiều trường phái hay không ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Ở Việt Nam hay phương Đông ít chia trường phái, chỉ hướng đến mục tiêu chung là phòng và chữa bệnh. Trong những cuốn sách kinh điển của châu Á, có nói đến thiên dị pháp, tức là phương pháp lạ trong vấn đề điều trị, ngoài dùng thuốc và không dùng thuốc khác là châm cứu.

Như ở Việt Nam có thầy thuốc Tuệ Tĩnh thuộc trường phái xoa bóp, thầy có câu nói nổi tiếng là Nam dược trị Nam nhân, nên ông ngâm dược liệu và sử dụng nó vào xoa bóp. Những dược liệu này sẽ được ngâm để có tác dụng khác nhau.

Hay ông Nguyễn Trực chuyên về xoa bóp cho em bé, hoặc ông Đào Công Chính hướng đến tự xoa bóp, hay Hải Thượng Lãn Ông cũng có đề cập đến xoa bóp trong chữa bệnh.

Trên thế giới, mỗi một dân tộc, mỗi một đất nước, mỗi một vùng miền đều có xoa bóp nhưng mục tiêu của mỗi phương pháp là khác nhau. Ví dụ như hiện nay, xoa bóp cho dân văn phòng chủ yếu là cổ gáy, hay làm đẹp chú ý đến mặt… Do đó, hiện nay, xoa bóp trên thế giới có khoảng vài ngàn trường phái, khá đa dạng và phức tạp.

Thao tác xoa bóp bấm huyệt của y học cổ truyền và y học hiện đại có khác nhau không, thưa bác sĩ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Nếu sử dụng bàn tay và ngón tay thì không có khác biệt nhiều nhưng mục tiêu sẽ khác nhau. Đối với y học cổ truyền chủ yếu hướng đến cân bằng âm dương, vì vậy xoa bóp theo đường kinh. Còn đối với xoa bóp theo y học hiện đại sẽ tác động vào nhóm cơ.

Tuy mục tiêu của hai bên có khác nhau, bởi y học cổ truyền xoáy mạnh vào phòng chữa bệnh, còn y học hiện đại hướng đến làm đẹp và phục hồi sức khỏe, một số thủ thuật có tên gọi khác nhau, nhưng giống nhau một số thao tác.

Kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt để làm đẹp

Bác sĩ có thể nói kỹ hơn về xoa bóp bấm huyệt để làm đẹp? Cụ thể là làm đẹp trên những bộ phận nào, thực hiện bao lâu thì có hiệu quả?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Đông y có câu 10 thước ở cơ thể không bằng 1 thước ở mặt, hay ông bà thường nói Nhìn mặt mà bắt hình dong, cho nên nếu làm đẹp thì phải tác động lên vùng mặt và vùng cổ, bởi đối với Đông y, mặt đẹp mà cổ không đẹp hoặc ngược lại thì chưa hoàn thiện được vẻ đẹp của mình. Vì vậy, trong xoa bóp để làm đẹp thường chú ý tới hai vùng này.

Xoa bóp chỉ là một phần trong quá trình hoàn thiện vẻ đẹp, bao gồm chế độ ăn uống, cảm xúc, sinh hoạt, nghỉ ngơi… Nếu xoa bóp được thần tượng quá thì chưa đúng tinh thần của phương pháp này.

Khá nhiều người băn khoăn: Nếu bấm nhầm huyệt thì có tác hại gì không ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Đối với xoa bóp bấm huyệt, nếu thực hiện nghiêm túc thì chỉ nên áp dụng trong 2 tuần. Nếu xoa bóp nhiều quá sẽ gây nhão cơ mặt làm chảy xệ, điều này không có lợi trong việc làm đẹp.

Hay xoa bóp bấm huyệt không đúng kỹ thuật, bấm nhầm huyệt sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe. Cái gì cũng vậy, vừa sẽ tốt, nếu lạm dụng sẽ gây phản tác dụng.

Cơ sở xoa bóp bấm huyệt làm đẹp nên gửi niềm tin?

Chị em phụ nữ muốn xoa bóp bấm huyệt để làm đẹp thì tìm đến những cơ sở nào uy tín?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Hiện nay có rất nhiều cơ sở xoa bóp bấm huyệt để làm đẹp, các bạn có thể làm bất cứ ở đâu với điều kiện nơi đó được nhà nước cho phép, đội ngũ đào tạo bài bản, phải có bác sĩ chỉ định, thăm khám trước khi thực hiện để biết lúc nào nên làm hoặc nên dừng lại.

Xoa bóp nhiều quá, ngoài chùng nhão ra có thể đưa đến tình trạng ghiền hoặc lờn. Ghiền là trong xoa bóp sẽ tiết ra chất endorphin (morphin nội sinh) gây nghiện, tức là ngày nào bạn cũng phải đi xoa bóp, nếu không đi thì trong người cảm thấy bứt rứt, khó chịu và ảnh hưởng sức khỏe.

Do đó, các bạn hãy nhớ: Con người chỉ có sức khỏe, hãy giao sức khỏe, sắc đẹp của mình cho nơi có uy tín.

Ngoài cơ sở 3 của Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM, mọi người có thể tìm gặp BS Vũ ở những cơ sở nào để được BS hướng dẫn xoa bóp bấm huyệt?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Ngoài làm việc tại cơ sở 3 của Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM thì ngày chủ nhật tôi có dạy xoa bóp bấm huyệt cho toàn miền Nam từ nội dung cơ bản đến làm đẹp.

Ngoài ra, tôi cũng hỗ trợ cố vấn chuyên môn cho bệnh viện SIS Cần Thơ trong vấn đề phục hồi sau đột quỵ ngày thứ 7.

Vì vậy, các bạn có thể nhắn tin trước để tôi sắp xếp và trả lời.

Nếu muốn học để tự mình làm, bên cạnh việc tham khảo sách của BS Vũ thì mọi người có thể đến đâu để đăng ký học ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Trong cuốn sách tôi viết, nếu bạn là người chưa học sẽ có cảm nhận xoa bóp bấm huyệt rất hay và có nhiều tác dụng.

Nếu các bạn muốn đăng ký học thì đến Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM - nơi chúng tôi có thể chia sẻ cho bạn từng thao tác, từng kiến thức và chuyên môn kỹ càng. Hoặc tại các Bệnh viện Y học Cổ truyền TPHCM, Bệnh viện Y học Cổ truyền Đà Nẵng hay sắp tới là Bệnh viện Y học Cổ truyền Đắk Lắk.

Kỹ thuật thực hành xoa bóp bấm huyệt phù hợp mỗi đối tượng

BS Vũ có thể hướng dẫn bạn đọc AloBacsi kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt để giảm nọng cằm, giúp mặt thon gọn ạ?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Theo thời gian, lực hút của Trái đất sẽ làm cho da mặt bị chảy xệ, cộng với tuổi tác gây tích tụ mỡ ở cằm, mặt trong cánh tay, đùi… Do vậy, chúng ta nên kết hợp việc xoa bóp như xoa qua xoa lại dưới cằm hoặc xoa từ dưới vùng cằm lên mặt để gương mặt được thon thả hơn.

Thứ hai, với những gương mặt hay buồn bã, thở dài thì mỗi lần mệt mỏi như vậy lực hút sẽ kéo xuống. Để chống lực hút đó, ngoài việc xoa bóp thì vẻ mặt phải tươi tỉnh, nhìn cuộc sống lạc quan mới góp phần làm đẹp cho cả thể xác lẫn tinh thần.

Vậy với vùng bụng thì có phương pháp bấm huyệt nào giúp cải thiện mỡ bụng không thưa BS?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Thứ nhất, một tay chúng ta nắm lại và xoa theo chiều kim đồng hồ (không xoa ngược lại) mỗi ngày 2 lần, sáng 10-20 lần, chiều cũng10-20 lần, với điều kiện không nên ăn quá no.

Thứ hai, cân đối uống đủ 2 lít nước/ngày, về cảm xúc phải vui vẻ, lạc quan. Cần lưu ý một số loại thuốc, thực phẩm chức năng đang sử dụng có thể làm giữ nước, gây rối loạn điện giải khiến mỡ bụng tăng lên sẽ không có lợi cho việc xoa bóp.

BS Vũ có thể hướng dẫn xoa bóp bấm huyệt để giảm đau vai gáy cho dân văn phòng, học sinh, sinh viên?

BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trả lời:

Các bạn có thể dùng tay phải vuốt từ trên vai trái xuống ngực và đổi lại tay trái vuốt từ trên vai phải xuống ngực, nhớ vuốt đều và xoay qua xoay lại nhẹ nhàng. Thực hiện 3-5 lần, mỗi lần 6 cái (3 lần/1 vai).

Thực hành trong khoảng 3-5 ngày, nếu tình trạng không cải thiện được thì nên đi khám, tư vấn bác sĩ xem có bệnh gì khác không.

Các bạn có thể tham khảo chi tiết về kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt của BS.CK2 Huỳnh Tấn Vũ trong bài này: Xoa bóp bấm huyệt là gì? Lợi ích sức khỏe và kỹ thuật