1. Trẻ bị ho: “cửa ải” khó qua của mỗi gia đình có con nhỏ

Khi những cơn gió mùa tràn về, không chỉ báo hiệu thời tiết chuyển mùa vào đông, đối với những gia đình có con nhỏ, đây còn là thời khắc mà các bậc cha mẹ phải cảnh giác, “phòng thủ” trước những mối nguy trẻ nhỏ mắc nhiều bệnh, nhất là về đường hô hấp.

Ở thời điểm này, ho là một triệu chứng phổ biến thường xảy ra ở trẻ nhỏ và có diễn tiến dai dẳng. Đặc biệt, nếu ho có đờm kéo dài hoặc dấu hiệu của bệnh lý sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng cuộc sống của trẻ và gia đình.

Cha mẹ thì lo lắng, sốt ruột không biết phải làm như thế nào, con thì ngủ không yên, thức giấc về đêm, rát cổ họng, khó chịu dẫn đến việc trẻ nhỏ quấy khóc, trẻ lớn học tập giảm sút, không thể vui chơi như thường lệ…

Trẻ ho nhiều khiến con mệt mỏi, quấy khóc, cha mẹ thêm lo lắng và căng thẳng

Theo phân tích từ các chuyên gia hô hấp, ho là một phản xạ có lợi để bảo vệ cơ thể, nó giúp tống xuất đờm, dãi trong đường hô hấp, thậm chí cả mầm bệnh bên trong cơ thể ra ngoài. Vì thế không nên tìm mọi cách để kìm hãm phản xạ có lợi này.

Nếu trẻ ho có đờm nhẹ không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe các bậc phụ huynh có thể không cần phải sử dụng thuốc, nhưng nếu trẻ ho quá nhiều tới mức để lại hậu quả xấu thì việc cần phải làm ngay là sử dụng thuốc ho để giúp các bé dễ chịu hơn và tránh những những hệ lụy về sau. Do đó, trong một số trường hợp cần sử dụng thuốc ho cho trẻ như:

- Bé ho nhiều đến mức nôn ói thức ăn, sữa,… ra ngoài.

- Ho khiến họng bị đau không thể ăn, thậm chí không thể uống.

- Ho làm trẻ không thể đi vào giấc ngủ.

- Ho đến mức bị xuất huyết mắt, thậm chí là xuất huyết não.

Bên cạnh việc sử dụng các loại thuốc Tây được bác sĩ chỉ định, cha mẹ cũng có thể tìm hiểu một số bài thuốc dân gian để giảm cơn ho cho con, không chỉ hiệu quả mà còn an toàn, hạn chế tác dụng phụ do thuốc gây ra.

2. Các bài thuốc dân gian trị ho cho trẻ?

Khi trẻ bị ho có đờm tâm lý cha mẹ thường lo lắng dẫn đến việc tự ý ra tiệm thuốc mua kháng sinh hay các loại thuốc mà chưa được bác sĩ chỉ định để cho con uống, điều này vô cùng nguy hiểm và ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe trẻ. Thay vào đó, cha mẹ có thể áp dụng các bài thuốc dân gian có trong vườn nhà để điều trị ho cho con, vừa hiệu quả lại có tính an toàn cao.

Nếu trẻ bị ho mà không có dấu hiệu cho thấy sự nguy hiểm hay bệnh nặng hoặc các triệu chứng đặc biệt nào khác, cha mẹ có thể tự bào chế thuốc ở nhà để đỡ tốn kém tiền bạc và điều trị hiệu quả cho con như: tần dày lá (húng chanh), tắc chưng đường phèn, hoa hồng bạch hấp đường phèn hoặc nước trà ấm loãng pha với mật ong,… đều rất tốt.

Tắc chưng đường phèn là một trong những bài thuốc dân gian trị ho phổ biến nhất

Tuy nhiên trong cuộc sống quá nhiều bận rộn hiện thời, không phải ai cũng có thời gian để tự bào chế thuốc, trong trường hợp này giải pháp duy nhất đó là lựa chọn các loại thuốc có nguồn gốc từ thảo dược an toàn.

Những loại thuốc này vừa mang lại hiệu quả, tính an toàn đã được chứng minh không chỉ trong dân gian mà còn từ các nghiên cứu khoa học khác nhau, vì thế cha mẹ có thể yên tâm sử dụng cho con.

Nhưng cha mẹ cần nhớ điều gì cũng cần có giới hạn, nếu trẻ sử dụng các bài thuốc dân gian trị ho hoặc thuốc ho có nguồn gốc thảo dược trong một tuần lễ mà các triệu chứng không hề thuyên giảm hoặc thậm chí có chiều hướng nặng hơn thì nhất thiết phải đưa trẻ đi khám bệnh ngay lập tức, để được bác sĩ thăm khám và điều trị thích hợp, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.

3. Trả lời câu hỏi của độc giả

Mẹ Ken - meken0102…@gmail.com

Bác sĩ ơi, gần đây em nghe mọi người hay bàn tán về cách trị ho bằng thảo dược cho trẻ. Nhưng không rõ phương pháp này có an toàn không? Nhờ bác sĩ giải thích thêm giúp em ạ. Em cảm ơn.

TS.BS Trần Anh Tuấn - Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 trả lời:

Chào bạn,

Bạn nên hiểu không phải bất kì loại thảo dược nào cũng được phép dùng cho trẻ em; vì vậy khi chúng ta muốn tìm một loại thuốc ho có nguồn gốc từ thảo dược thì nhất thiết bạn cần phải xin ý kiến từ vấn từ bác sĩ hoặc dược sĩ ở các nhà thuốc, đọc kĩ những thông tin kê toa được kèm theo trong các hộp thuốc để xem loại thuốc này có phù hợp với con mình hay không.

Đơn cử như có rất nhiều các loại thuốc ho có thành phần là cam thảo, thường những loại này không dùng được cho trẻ nhỏ. Hoặc có một số loại thuốc ho, nguồn gốc của nó hoàn toàn từ Đông phương chẳng hạn như: tần dày lá, cũng đang được sử dụng rất rộng rãi.

Hoặc hiện thời trong xu hướng mở cửa hội nhập, chúng ta cũng đã tiếp cận được với rất nhiều các bài thuốc cổ truyền từ những nước Tây phương chẳng hạn như: các loại thuốc ho có nguồn gốc từ lá thường xuân - một loại thảo dược đã được sử dụng từ hàng ngàn năm nay và cũng đã được chứng minh là hiệu quả và có tính an toàn.

Hiện thời có rất nhiều loại thuốc ho có thành phần lá thường xuân mà chúng ta có thể chọn lựa để sử dụng cho con em mình một cách hiệu quả, an toàn; một trong những sản phẩm chúng ta có thể tìm thấy ở các nhà thuốc tây đó là CozzIvy của công ty dược Hậu Giang - một trong những công ty dược phẩm rất uy tín tại Việt Nam.

Nguyễn Đức Toán - toanduchd…@gmail.com

Chào bác sĩ! Khi bị ho em hay dùng tắc chưng đường phèn hoặc hoa hồng bạch chưng cách thủy để điều trị và thấy thuyên giảm, nhưng sao em cũng dùng cách này với con mà không thấy cháu có dấu hiệu ho cải thiện, cổ họng vẫn có đờm. Cháu năm nay 4 tuổi 2 tháng ạ.

TS.BS Trần Anh Tuấn - Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 trả lời:

Chào bạn,

Không phải bất kì loại thuốc dân gian nào cũng có hiệu quả 100%. Có bé khi sử dụng thuốc tần dày lá thì thấy khỏi nhưng nếu dùng tắc chưng đường thì lại không uống được (cũng có thể do hơi khó uống).

Nếu con bạn mới ho trong vòng khoảng một tuần lễ hoặc không có dấu hiệu phức tạp nào khác thì bạn hoàn toàn có thể thử đổi một loại thuốc ho khác cũng có nguồn gốc từ thảo dược an toàn; có khi như vậy con của bạn lại có thể dung nạp được và hiệu quả hơn.

Kim Tuyến - anhsaobang…@gmail.com

Thưa bác sĩ, cho tôi hỏi có nên mua lá thường xuân tươi về cho trẻ uống hay dùng các sản phẩm đã bào chế sẵn từ lá thường xuân không? Tôi thấy trên thị trường, các nhà thuốc đều có Cozzlvy, được giới thiệu là trị ho cho trẻ, cơ chế tác động của Cozzlvy để trị ho ra sao? Trẻ mấy tuổi được dùng? Xin cảm ơn rất nhiều.

TS.BS Trần Anh Tuấn - Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 trả lời:

Chào bạn,

Theo kinh nghiệm dân gian từ các nước phương Tây và hiện thời đang du nhập vào Việt Nam; thường người ta sẽ sử dụng các loại cao lỏng của lá thường xuân chứ không sử dụng lá thường xuân tươi để trực tiếp điều trị ho.

Nhiều nghiên cứu cho thấy, trong lá thường xuân có một số dược chất căn bản có tác dụng trong việc điều trị ho; với thành phần chính là saponin - đây là chất có tác dụng giảm ho, cũng có tác dụng kháng viêm nhẹ, khiến đờm bị loãng, bớt độ đặc quánh; mặt khác nó còn giúp cho các cuống phổi không bị co thắt, giãn phế quản. Nhờ vậy khi ho đờm sẽ được tống xuất ra ngoài một cách dễ dàng và các triệu chứng ho cũng được thuyên giảm.

Không chỉ với kinh nghiệm của dân gian từ ngàn năm nay mà với y học phương Tây người ta đã khảo sát rất sâu về cơ chế của thuốc. Như vậy bạn hoàn toàn có thể yên tâm sử dụng các sản phẩm này giúp điều trị cho con em mình.

CozzIvy là thuốc ho do công ty dược Hậu Giang cũng sản xuất dựa trên công thức chung của toàn Thế giới với quy trình kiểm nghiệm dược phẩm chặt chẽ. Theo khuyến cáo của nhà sản xuất bạn có thể sử dụng cho các trường hợp trẻ bị ho từ 1 tuổi trở lên.

Hoa Hoa - tranthibe…@gmail.com

Kính chào bác sĩ! Bé nhà tôi hay bị ho, nên tôi cũng thường mua siro ho cho cháu uống. Tuy nhiên, có một số băn khoăn nhờ bác sĩ hướng dẫn:

- Sau khi dùng 1 lọ sirô ho chưa hết thì tôi có nên để dành lần sau cháu bị ho và cho uống tiếp không?

- Tôi cho bé uống sirô trước bữa ăn hoặc trước khi đi ngủ thì có ảnh hưởng gì không?

Ngoài ra, còn cần những lưu ý gì khác khi dùng siro ho, nhờ bác sĩ hướng dẫn thêm để tôi sử dụng an toàn cho con. Cảm ơn bác sĩ.

TS.BS Trần Anh Tuấn - Trưởng khoa hô hấp, Bệnh viện Nhi đồng 1 trả lời:

Chào bạn,

Chúng ta lưu ý với các loại thuốc ho khi đã khui chai thì thành phần trong thuốc ho có nhiều tádược nhất là với dạng siro trong có đường, giúp tạo độ ngọt cho các bé uống được dễ dàng. Vì vậy khi chúng ta sử dụng các loại thuốc siro tương tự thì nên đậy kín, và để sử dụng được tiếp thì nên bảo quản ở nhiệt độ mát tốt nhất là nên để ở ngăn mát tủ lạnh, như vậy mới có thể bảo quản được lâu.

Với một chai thuốc ho khi đã khui ra và để bên ngoài, thì với ảnh hưởng của nhiệt độ bên ngoài đặc biệt trong điều kiện nắp chai đã mở, khả năng thuốc bị biến chất và hư hao là điều khó tránh khỏi.

Làm sao để có thể nhận biết được nên uống thuốc trước, trong hay sau khi ăn? Chúng ta cần hiểu được mức độ hấp thụ của thuốc khi ăn là như thế nào, điều này vô cùng quan trọng; vì khi chúng ta sử dụng một số loại thuốc liên quan đến kháng sinh chẳng hạn, hoặc các thuốc trị bệnh dạ dày thì nên tuân thủ đúng khuyến cáo của nhà sản xuất.

Trong trường hợp sử dụng các loại thuốc ho dạng siro thì thường thức ăn sẽ không ảnh hưởng gì nhiều tới sự hấp thu của thuốc. Nếu các bé thường có biểu hiện ho về đêm thì việc chúng ta cho các bé sử dụng một muỗng thuốc trước khi ngủ cũng là một giải pháp cần thiết giúp giảm tình trạng này. Tuy nhiên cần lưu ý việc dùng thuốc ho dạng siro trước bữa ăn có thể làm bé ăn không ngon hoặc dùng trước khi đi ngủ có thể là một tác nhân nhỏ gây sâu răng ở bé.

Một vài điều cần lưu ý khi sử dụng siro ho cho trẻ:

- Không phải siro ho nào cũng có thể sử dụng được cho mọi lứa tuổi. Có loại siro ho có thể sử dụng được cho trẻ sơ sinh nhưng có loại chỉ sử dụng được cho trẻ từ 1 tuổi hoặc thậm chí có loại chỉ sử dụng được cho trẻ từ 3 tuổi trở lên mà thôi, vì thế nhất thiết chúng ta cần lưu ý đọc kĩ HDSD trước khi dùng.

- Đối với trẻ nhỏ khi bị ho đặc biệt là trong tình huống ho có đờm thì khuyến cáo không nên sử dụng các loại thuốc siro ho có thành phần là các chất ức chế ho hoặc các chất kháng dị ứng; vì như vậy sẽ kìm hãm phãn xạ ho và đây là điều bất lợi trong trường hợp các bé nhỏ ho có đờm, lúc này đờm không được tống xuất ra ngoài và hơn thế còn có nguy cơ khiến đờm bị ứ đọng và gây tắc nghẽn.

- Nên chọn các loại thuốc ho có nguồn gốc từ thảo dược an toàn phù hợp với lứa tuổi.

Kính mời quý độc giả cùng đón xem những nội dung tiếp theo trong chuyên đề https://alobacsi.com/benh-ho-o-tre-em/