1. Có bao nhiêu loại thuốc ngừa thai khẩn cấp

Thuốc ngừa thai khẩn cấp cũng như thuốc ngừa thai hằng ngày đều là những biện pháp tránh thai tạm thời dành cho nữ.

Thành phần thuốc có chứa hormon sinh dục nữ với liều lượng progestin cao nên có tác dụng ngay tức thời, ngăn cản hoặc làm chậm quá trình rụng trứng, biến đổi lớp nội mạc tử cung, ngăn chặn việc làm tổ của trứng đã thụ tinh, nhờ đó ngăn chặn sự thụ thai. Thuốc cũng có thể làm cho dịch nhầy ở cổ tử cung bị đặc lại và dày lên để ngăn tinh trùng xâm nhập tử cung hoặc gây cản trở đường đi của tinh trùng hoặc trứng trong vòi trứng của tử cung.

Thuốc ngừa thai khẩn cấp thường có hai loại như sau:

Postinor

- Loại một viên uống: với thành phần Levonorgestrel 1.5mg, bạn chỉ cần uống một viên sau khi quan hệ.

- Loại hai viên uống: với thành phần Levonorgestrel 0.75, bạn sẽ uống hai viên sau khi quan hệ, với thời gian cách nhau giữa hai viên tối đa 12 giờ.

Mifestad

- Với thành phần Mifepriston 10mg, thuốc có tác dụng ngừa thai trong vòng 120 giờ.

- Bên cạnh đó, trên thị trường còn có một loại thuốc ngừa thai khẩn cấp là Ulipristal (UPA), có tác dụng ngừa thai giống như mifestad nhưng sẽ ít tác dụng kháng glucocorticoid - một loại hormone steroid.

Bạn nên sử dụng viên uống tránh thai càng sớm thì hiệu quả càng cao, tốt nhất là trong vòng 72 giờ (3 ngày) sau khi có quan hệ tình dục mà không sử dụng bất kỳ biện pháp ngừa thai nào khác. Sau đây là bảng hiệu quả tránh thai so với thời gian dùng thuốc tránh thai khẩn cấp (Khoảng thời gian được tính bắt đầu từ lúc sau khi quan hệ tình dục)

2. Trường hợp nào có thể sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bất kỳ phụ nữ hoặc trẻ em gái đang trong thời gian sinh sản đều có thể cần dùng thuốc tránh thai khẩn cấp để tránh mang thai ngoài ý muốn, mà không giới hạn độ tuổi nhỏ nhất.

Theo đó, những trường hợp cần sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp sau khi quan hệ tình dục, bao gồm:

- Khi chưa sử dụng biện pháp tránh thai bất kỳ nào khác.

- Khi phụ nữ bị tấn công tình dục mà không được bảo vệ bằng bất kỳ biện pháp tránh thai nào.

- Bao cao su bị đứt, tuột, hoặc sử dụng không đúng cách

- Quên uống từ 3 viên thuốc tránh thai kết hợp liên tiếp

- Uống trễ hơn 3 giờ so với thời gian uống viên thuốc chỉ chứa progestin (hay còn gọi là mini pill)

- Trễ hơn 12 giờ so với thời điểm thông thường uống viên thuốc chứa desogestrel (0,75 mg) hoặc hơn 36 giờ sau viên thuốc trước đó

- Thời gian hành kinh bị chậm hơn 7 ngày, đối với những ai sử dụng thuốc ngừa thai dạng tiêm phối hợp

- Bong, vỡ, rách hoặc cắt bỏ sớm màng ngăn hay nắp cổ tử cung

- Xuất tinh vào âm đạo hoặc trên cơ quan sinh dục ngoài

- Tính toán sai thời gian an toàn có thể quan hệ tình dục

3. Hướng dẫn sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp

Tùy theo từng loại thuốc mà bạn sử dụng sẽ có khoảng thời gian khác nhau.

Đối với loại 1 viên uống

Uống một viên duy nhất sau khi quan hệ. Thuốc thường có tác dụng ức chế quá trình rụng trứng và ngăn ngừa mang thai trong thời gian 3 ngày, tính từ ngày quan hệ. Tuy nhiên bạn không nên sử dụng quá 2 lần trong 1 chu kỳ kinh nguyệt, để có thể đảm bảo an toàn và tránh những hệ lụy không đáng có.

Đối với loại 2 viên uống

Uống viên đầu tiên trong vòng 72 giờ sau khi quan hệ và sau 12 giờ thì uống tiếp viên thứ hai. Thuốc sẽ có tác dụng tốt trong vòng 24 giờ đầu sau khi quan hệ, cho nên khi muốn sử dụng, bạn cần sử dụng càng sớm càng tốt và thuốc chỉ có tác dụng khi bạn đã uống đủ 2 viên thuốc.

Đối với những trường hợp gặp tác dụng phụ

Thuốc tránh thai khẩn cấp cũng có những tác dụng phụ không mong muốn như: buồn nôn, nhức đầu,chóng mặt, đau ngực, chảy máu âm đạo bất thường... tuy nhiên, những  triệu chứng này thường sẽ tự hết trong vòng vài ngày.

Nếu như bạn bị nôn trong khoảng 2 giờ, kể từ khi sử dụng thuốc, thì bạn phải uống bù vào một liều khác tương đương với lượng thuốc mà bạn đã sử dụng. Nếu như thời gian bị nôn là sau 2 giờ thì không cần phải uống bù.

4. Lưu ý trước khi sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp

Những trường hợp chống chỉ định đối với thuốc ngừa thai khẩn cấp

- Những người đang mang thai hoặc nghi ngờ mang thai

- Những trường hợp chảy máu âm đạo bất thường nhưng chưa chẩn đoán được nguyên nhân gây bệnh

- Những bệnh nhân viêm tắc tĩnh mạch, huyết khối tắc mạch thể hoạt động, bệnh gan cấp tính, u lành tính, ác tính, bệnh carcinom  vú hoặc những ai có tiền sử mắc bệnh trên

- Người bị bệnh động kinh, bệnh van tim hoặc rối loạn tuần hoàn não, đái tháo đường

- Những người có nguy cơ mang thai ngoài tử cung hoặc bị vàng da, ngứa dai dẳng trong lần có thai trước

Những lưu ý đặc biệt khi sử dụng thuốc ngừa thai khẩn cấp

- Chỉ nên sử dụng tối đa 2 viên tránh thai khẩn cấp trong một chu kỳ kinh nguyệt. Nếu dùng quá liều sẽ có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản về sau của người phụ nữ.

- Cần phải đến cơ sở chuyên khoa khám ngay nếu sau khi ngưng thuốc 4 tuần mà vẫn chưa có hiện tượng hành kinh.

- Thuốc  tránh thai khẩn cấp không có tác dụng ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục, vậy nên bạn nên sử dụng bao cao su trong lúc quan hệ tình dục để đảm bảo an toàn cho cả hai.