Thói quen tự ý sử dụng thuốc làm người cao tuổi đối mặt với nhiều nguy cơ

Người cao tuổi là đối tượng có sức khỏe nhạy cảm do sức đề kháng kém, khả năng phục hồi của cơ thể hạn chế và đối mặt với nhiều bệnh mãn tính. Tuy nhiên, các lo lắng về sức khỏe cùng những quan niệm, hiểu biết hạn chế trong việc sử dụng thuốc khiến nhiều người cao tuổi có nguy cơ ngộ độc thuốc do tự ý sử dụng thuốc tại nhà.

Theo các chuyên gia y tế, phản ứng thuốc ở người cao tuổi cao gấp 2 - 3 lần ở người trẻ tuổi. Nguyên nhân chính là do người cao tuổi thường xuyên đau ốm, nhiều người cao tuổi mắc các bệnh mãn tính phải sử dụng nhiều loại thuốc khác nhau.

Mặt khác, quá trình hấp thu và thải thuốc ra khỏi cơ thể người cao tuổi cũng diễn biến chậm hơn dẫn đến việc người cao tuổi dễ bị tương tác thuốc trong cơ thể dẫn đến tình trạng ngộ độc hoặc tai biến do sử dụng thuốc không đúng cách.

BS Lê Thị Lý - Khoa Thần kinh - Tâm thần, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tuyên Quang cho biết, nhiều người cao tuổi có xu hướng tự sử dụng lại các loại thuốc được chỉ định trong những lần thăm khám trước. Một số khác do trí nhớ bị suy giảm dẫn đến việc sử dụng nhầm lẫn hoặc sai liều lượng các loại thuốc.

Phổ biến nhất vẫn là do những lo lắng về sức khỏe khiến người cao tuổi tự ý sử dụng thêm các loại thuốc ngoài thuốc bác sĩ kê đơn, sử dụng các loại thực phẩm chức năng hoặc thuốc bổ không phù hợp với tình trạng sức khỏe. Việc tự ý sử dụng thuốc ở người cao tuổi đều có thể dẫn đến nguy cơ quá liều, sốc phản vệ hoặc ngộ độc khiến quá trình điều trị bệnh phức tạp, mất nhiều thời gian hơn thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Thực tế cho thấy, không chỉ tự ý uống thuốc, tiêm thuốc, nhiều người cao tuổi khi cảm thấy cơ thể mệt mỏi, không đáp ứng được yêu cầu sinh hoạt hàng ngày còn tự ý truyền dịch tại nhà. Việc truyền dịch cũng có thể dẫn đến các tai biến như dị ứng, nhiễm trùng máu, rối loạn điện giải, tắc mạch phổi...

Theo BS.CK2 Nguyễn Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tuyên Quang, việc sử dụng thuốc ở người cao tuổi phải thường xuyên được kiểm soát. Người cao tuổi không được tự ý sử dụng thuốc điều trị, các loại thuốc bổ, thực phẩm chức năng tại nhà mà không có sự chỉ định của bác sĩ bởi bất cứ loại thuốc nào dùng sai cũng đều có thể trở thành thuốc độc.

Cùng với việc sử dụng thuốc đúng liều lượng, đúng thời gian theo chỉ định của bác sĩ, người cao tuổi cũng cần bảo quản thuốc đúng cách, thường xuyên chú ý những tác dụng phụ có thể xảy ra. Bên cạnh đó, mỗi người cần giữ danh sách các loại thuốc đã và đang sử dụng để sớm nhận biết những bất thường và nhanh chóng tìm ra phương hướng điều trị tốt nhất khi có tình huống xấu không may xảy ra.