Mang thai và tránh thai là hai vấn đề những cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản quan tâm. Tùy theo điều kiện kinh tế, sức khỏe và kế hoạch của bản thân mà các cặp vợ chồng sẽ lựa chọn thời gian mang thai, cũng như các biện pháp tránh thai phù hợp. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là có nên mang thai ngay khi ngưng sử dụng các biện pháp tránh thai hay không? Bài viết bên dưới sẽ giúp bạn giải đáp thắc mắc trên một cách tường tận nhất.

Có hai cơ chế tránh thai: không nội tiết (rào cản) và nội tiết.Tùy biện pháp tránh thai của người dùng mà thời gian mang thai khi ngưng sử dụng sẽ khác nhau.

Các biện pháp tránh thai không nội tiết

Bao cao su (ở cả nam và nữ)

Bao cao su là một trong những biện pháp tránh thai tạm thời thông dụng, được sử dụng khi quan hệ tình dục để tránh thai. Các hoạt động sinh lý nội tiết của cơ thể không thay đổi trong quá trình sử dụng, do đó, bạn có thể mang thai bất cứ lúc nào ngay khi ngưng sử dụng.

Các biện pháp tránh thai nội tiết

Các biện pháp tránh thai nội tiết thì khá phức tạp, vì có nhiều dạng sử dụng (đường uống, đường tiêm, que cấy, dụng cụ tử cung, miếng dán tránh thai) với thành phần chỉ có progesterone đơn thuần hoặc kết hợp với estrogen. Như thế mỗi biện pháp tránh thai có những thành phần nội tiết khác nhau, liều lượng khác nhau cho nên chúng sẽ có những điểm khác nhau về thời gian ngừa thai, tác dụng phụ cũng khác nhau nhưng có một điểm giống nhau là: khi ngưng áp dụng bất cứ biện pháp tránh thai nào người phụ nữ cũng có thể có thai ngay và hoàn toàn không ảnh hưởng đến thai nhi nếu tình trạng sức khỏe người mẹ bình thường.

Tuy nhiên, có một vài lưu ý đối với từng biện pháp tránh thai như sau:

Ngưng sử dụng bất kì dạng ngừa thai nội tiết nào cũng đều làm giảm lượng nội tiết tố cung cấp cho cơ thể. Và những thay đổi của lượng hormone này sẽ gây ra các tác dụng phụ nhất thời cho người phụ nữ như mụn trứng cá, thay đổi cân nặng nhưng chủ yếu là chu kỳ hành kinh có thể trở nên thất thường.

Nghiên cứu lâm sàng vẫn chưa làm rõ những tác dụng phụ sau khi ngưng các biện pháp ngừa thai nội tiết. Các tác dụng phụ lại phụ thuộc vào dạng ngừa thai và đặc điểm riêng của người dùng. Một khi ngưng dùng tránh thai nội tiết, điều quan trọng đầu tiên là bạn sẽ dễ có thai hơn.

Thuốc viên tránh thai phối hợp sử dụng hằng ngày

Đây là biện pháp tránh thai phổ biến được nhiều chị em phụ nữ lựa chọn. Bên cạnh sự an toàn, đơn giản, tiện lợi, dễ tìm thấy trên thị trường thì biện pháp này còn mang lại hiệu quả ngừa thai rất cao, lên đến 99.9% (nếu dùng đúng cách và không chống chỉ định).

Ngoài ra, thuốc tránh thai có một số lợi ích khác như giảm mụn trứng cá, điều hòa kinh nguyệt, giảm đau bụng kinh, dễ chịu hơn với hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS), cải thiện tình trạng đau đầu, hỗ trợ điều trị lạc nội mạc tử cung, điều trị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)..., đặc biệt là những loại thuốc viên ngừa thai phối hợp có thành phần drospirenone.

Tuy nhiên, khi ngưng sử dụng thuốc sẽ có một số ít các trường hợp, xảy ra tình trạng biến động chu kỳ kinh nguyệt, đôi khi sẽ “vô kinh sau ngưng thuốc” và chỉ cần vài tháng để có lại chu kỳ hành kinh tự nhiên như bình thường và có thể mang thai trở lại.

Thuốc viên tránh thai khẩn cấp

Biện pháp tránh thai này giúp giảm nguy cơ có thai ngoài ý muốn và nạo phá thai. Đặc biệt, thuốc viên tránh thai khẩn cấp thường được các thanh niên sử dụng. Đây là đối tượng thường ít chuẩn bị khi quan hệ tình dục lần đầu. Bên cạnh đó, muốn đạt hiệu quả ngừa thai tối ưu, viên thuốc tránh thai khẩn cấp nên uống càng sớm càng tốt ngay sau khi có quan hệ tình dục không được bảo vệ. Nếu dùng thuốc trong 12 giờ đầu, hiệu quả tránh thai có thể lên tới 95%; nếu uống thuốc sau 12-48 giờ, hiệu quả 85%; và sau 49-72 giờ, hiệu quả chỉ còn 58%. Kể cảuống thuốc tránh thai khẩn cấp trong vòng 24 giờ đầu thì hiệu quả tránh thai vẫn thấp hơn thuốc hằng ngày,

Mặc dù bạn có thể mang thai ngay sau khi ngưng sử dụng nhưng thường sẽ bị rối loạn kỳ kinh tiếp theo nên sẽảnh hưởng đến khả năng mang thai của bạn.

Vòng tránh thai (dụng cụ tử cung)

Dụng cụ bằng nhựa, có hình chữ T, được gắn một vòng nhỏở dưới cùng được đặt vào trong lòng tử cung của bạn. Có hai loại vòng phổ biến: vòng tránh thai bằng đồng và vòng tránh thai nội tiết.

Vậy nên, bạn có thể mang thai ngay khi các bác sĩ tháo vòng tránh thai. Tuy nhiên, có những trường hợp tháo vòng làm tổn thương niêm mạc tử cung của người sử dụng, nên cần thời gian để điều trị, hồi phục trước khi mang thai.

Miếng dán ngừa thai

Miếng dán ngừa thai là dạng thuốc hấp thụ qua da, không qua đường tiêu hóa, được dán trực tiếp lên da và liên tục giải phóng hormone giúp ngừa thai nhờ ngăn rụng trứng. Với tỷ lệ hiệu quả tới 95%, miếng dán phân phối liên tục hai hormon tổng hợp là progestin (norelgestromin) và estrogen (ethinyl estradiol).

Trứng thường rụng trở lại trong vòng 3 chu kỳ sau khi ngừng sử dụng miếng dán ngừa thai. Phương pháp này chưa hiện nay chưa được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam có thể do một vài hạn chế của miếng dán tránh thai như dễ rơi và gây kích ứng da.

Mỗi biện pháp tránh thai đều có những ưu và nhược điểm khác nhau, vậy nên bạn hãy trao đổi cùng các chuyên gia để chọn cho mình một biện pháp phù hợp nhất với nhu cầu bản thân và không ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản trong tương lai nhé.

Nguồn tham khảo

Getting Pregnant After Birth Control

https://www.webmd.com/baby/get-pregnant-after-birth-control#1

Các biện pháp tránh thai hiện đại

https://tudu.com.vn/vn/y-hoc-thuong-thuc/ke-hoach-gia-dinh/bien-phap-tranh-thai/cac-bien-phap-tranh-thai-hien-dai/

Managing contraception

Tác giả: Zieman, Robert A.Hatcher,Ariel Z.Alen, Eva Lathrop, Lisa Haddade