Thế nào là chế độ ăn uống hoàn hảo?

Một chế độ ăn hoàn hảo phải đảm bảo đủ các tiêu chí sau: thực phẩm phải đa dạng, hàm lượng dinh dưỡng cao và cân bằng.



Khi nào thì ăn?

Tất nhiên câu trả lời thường là: đói thì ăn. Nhưng trong các dịp lễ tết, hội nghị do sự mời chào và do các thức ăn hấp dẫn nên dù đã no người ta vẫn ăn thêm. Trong bữa tiệc có nhiều loại thịt, cá, giò, chả v.v... cộng với sự đa dạng của đồ uống, vì thế cần phải biết lựa chọn thức ăn cho thích hợp để giữ được điều độ.

Cần phải chia các bữa ăn một cách hợp lý: Một số người ăn bữa sáng, bữa trưa nhẹ, bữa tối có sum họp đầy đủ đại gia đình mới ăn một bữa thịnh soạn - bữa thịnh soạn buổi tối làm cho cholesterol tăng cao, những tảng mỡ không mời mà ngang nhiên xâm lấn vùng bụng, vùng hông.

Người ta đã chứng minh rằng những người ăn một bữa no mỗi ngày thì cholesterol sẽ cao hơn ở những người ăn ít một, nhiều lần trong ngày. Và đây có lẽ cũng là lý do mà cholesterol ở nữ giới, lúc trẻ thấp hơn ở nam giới vì quý cô, quý bà hay ăn quà vặt còn quý ông thì nhồi nhét bữa cho xong.

Ăn một bữa no buộc bộ máy tiêu hóa thức ăn (dạ dày, các tuyến tiêu hóa) phải làm việc quá sức, tuyến tụy phải tiết nhiều insulin trong một thời gian quá ngắn, sẽ làm giảm dần khả năng tiết insulin dẫn tới bệnh tiểu đường (BTÐ). Ðây cũng chính là một trong các nguyên nhân của TÐ typ 2 xảy ra ở các nước phát triển.

Ðể tránh tình trạng trên, chúng ta cần chọn thức ăn và lượng thực phẩm hợp lý. Ngoài giá trị dinh dưỡng, thực phẩm phải giúp cho các chức phận của cơ thể hoạt động tốt, phải có giá trị phòng bệnh, chữa bệnh, nâng cao sức khỏe. Với người già, nhu cầu năng lượng giảm đi 30% vì thế mỗi ngày người già chỉ cần cung cấp 1800-2000 calo là đủ.

Ðể có lượng calo trên, mỗi ngày trước hết nên tránh ăn nhiều mỡ động vật, loại mỡ động vật có nhiều mỡ bão hòa làm tăng cholesterol máu. Chất cung cấp nhiều năng lượng nhất là bột, gạo, ngô, khoai, mì (gạo ăn khoảng 300-400g/ngày).

Ăn đạm động vật: gà, vịt, cá, tôm, cua, ốc... xen kẽ các đạm thực vật, nhiều rau và nước. Nhiều nhà sư ăn chay rất thọ.

- Ăn nhiều rau, hoa quả chín vì là nguồn cung cấp vitamin. Các chất xơ trong thức ăn như măng, các loại rau... sẽ giúp tăng tốc độ di chuyển của thức ăn trong ruột, tránh táo bón.

- Cần phải uống đủ nước. Người già thường mất cảm giác khát nên mỗi ngày phải tự uống khoảng 1,5 lít nước, không chờ quá khát mới uống.

Trào lưu đô thị hóa đã làm thay đổi cách ăn và lối sống với thu nhập cao, ăn theo túi tiền và sở thích, ăn nhiều mỡ nhiều thịt, nhiều đường, giảm rau, uống nhiều bia rượu, nước ngọt, với phong cách ăn nhanh các thực phẩm chế biến sẵn đã làm tăng bệnh béo phì, tim mạch, ung thư, tiểu đường...

Bữa ăn là nguồn vui trong gia đình. Trong giai đoạn chuyển tiếp và do tác động của cơ chế thị trường, đặc biệt ở các thành phố, bữa ăn gia đình bị xáo trộn. Các hàng cơm bán sẵn ở đường phố, các cửa hàng thức ăn nhanh và các tiệm ăn phát triển cũng góp phần làm giảm vị trí bữa ăn trong gia đình.

Nhưng nếu chúng ta quan niệm gia đình là tế bào của xã hội thì cần phải duy trì và tổ chức tốt bữa ăn trong gia đình, trước hết là bữa ăn tối và các ngày nghỉ. Ðây là dịp để tất cả các thành viên trong gia đình có dịp họp mặt đông vui sau một ngày, một tuần làm việc và học tập căng thẳng để không những được nếm những món ăn ngon, quen thuộc, chế biến theo truyền thống gia đình mà còn là một dịp chia sẻ sự vui buồn và niềm hân hoan khi gặp nhau.