Sáng 25/5/2023, Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM cho biết đã thực hiện thành công kỹ thuật thay van động mạch phổi qua da để điều trị hiệu quả cho người bệnh sau phẫu thuật bệnh tim bẩm sinh do Tứ chứng Fallot.

Các chuyên gia chia sẻ về 5 trường hợp thay động mạch phổi qua da thành công tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM

Thực hiện thành công 5 ca thay động mạch phổi qua da

Nữ bệnh nhi T.N.N.T (14 tuổi, ngụ tại Bình Dương), là 1 trong 5 ca thay động mạch phổi qua da tại Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM. Bệnh nhi bị hẹp van động mạch phổi, điều trị thay van động mạch phải qua da mà không cần mổ mở. Đây là kỹ thuật ít xâm lấn, giúp người bệnh hồi phục nhanh, giảm thời gian nằm viện.

Bệnh nhi T.N.N.T (14 tuổi, ngụ tại Bình Dương) và mẹ

Năm 2 tuổi, bệnh nhi đã được chẩn đoán và phẫu thuật sửa chữa triệt để Tứ chứng Fallot (bốn khuyết tật tim bẩm sinh) tại Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM. Sau phẫu thuật, bệnh nhi hồi phục sức khỏe tốt, phát triển bình thưởng và tiếp tục tái khám, theo dõi đều đặn.

Gần đây, bệnh nhi thường khó thở khi gắng sức và hạn chế hoạt động thể lực. Kết quả siêu âm tim và chụp MRI ghi nhận tình trạng hở nặng van động mạch phổi khiến máu trào ngược từ động mạch phổi về tâm thất phải. Đây là diễn tiến tự nhiên thường gặp sau phẫu thuật điều trị Tứ chứng Fallot.

Ê-kíp can thiệp cho bệnh nhân

Bác sĩ khám lại cho bệnh nhi

Sau gần 2 giờ can thiệp thay van động mạch phổi qua da, sức khỏe bé T ổn định, có thể đi lại vào ngày hôm sau, kết quả siêu âm tim và điện tim tốt. Hiện bệnh nhi đã hồi phục sức khỏe, hết khó thở, hết mệt mỏi khi gắng sức và có thể trở lại học tập, sinh hoạt bình thường.

Được biết, cho đến nay, kỹ thuật thay van động mạch phổi qua da đã triển khai được 7 năm với hơn 150 ca trên thế giới và chưa một ca nào phải thay lại van.

Bé T.N.N.T vừa nhận giấy khen học sinh tiên tiến trước khi đến tham dự họp báo

Tứ chứng Fallot chiếm khoảng 5-10% trong tổng số bệnh tim bẩm sinh nói chung

GS.TS.BS Trương Quang Bình - Chuyên gia Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM cho biết, Tứ chứng Fallot là bệnh lý tim bẩm sinh đặc trưng bởi 4 tổn thương về mặt cấu trúc trong tim chiếm khoảng 5-10% trong tổng số bệnh tim bẩm sinh nói chung. Bệnh nhi cần được phẫu thuật kịp thời để tránh các biến chứng tim mạch hoặc tử vong do cơn tím thiếu oxy cấp.

Tuy nhiên, theo chuyên gia ngay cả sau khi được phẫu thuật sửa chữa Tứ chứng Fallot, bệnh nhi vẫn có thể đối mặt với những diễn tiến sau phẫu thuật như hở van động mạch phổi, suy chức năng thất phải, rối loạn nhịp tim, hẹp van động mạch phổi tồn lưu hoặc lỗ thông liên thất còn tồn lưu…

“Các biến chứng này hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu người bệnh được theo dõi đều đặn và can thiệp kịp thời. Việc theo dõi lâu dài và tái khám đều đặn sẽ giúp người bệnh được phát hiện sớm các biến chứng dài hạn sau phẫu thuật và được can thiệp kịp thời nếu có chỉ định” - GS.TS.BS Trương Quang Bình cho biết thêm.

Trong đó, hở van động mạch phổi nặng sau phẫu thuật Tứ chứng Fallot gây giãn buồng tim phải, dẫn đến hở van ba lá, suy tim phải, rối loạn nhịp tim, tăng nguy cơ đột tử. Bên cạnh phương pháp mổ mở, kỹ thuật can thiệp thay van qua da giúp người bệnh tránh được cuộc phẫu thuật tim lớn để thay lại van tim, giảm các nguy cơ biến chứng do mổ mở.

GS.TS.BS Trương Quang Bình - Chuyên gia Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM chia sẻ về những ca bệnh được can thiệp phẫu thuật thành công tại bệnh viện

Tứ chứng Fallot - có thể phát hiện ngay từ bào thai

ThS.BS Phạm Trọng Phú - Khoa Phẫu thuật tim trẻ em Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM thông tin thêm, Tứ chứng Fallot là bệnh lý tim bẩm sinh đặc trưng bởi 4 tổn thương về mặt cấu trúc trong tim bao gồm: hẹp phổi, động mạch chủ cưỡi ngựa lên vách liên thất, thông liên thất và phì đại thất phải. Nếu không được can thiệp phẫu thuật, diễn tiến tự nhiên của bệnh thường dẫn đến tăng tỷ lệ các biến chứng, giảm tuổi thọ và thậm chí tử vong.

Tứ chứng Fallot tiến triển nặng theo thời gian. Triệu chứng thường gặp nhất của bệnh là tím da, niêm mạc hoặc các cơn tím cấp. Ngoài ra, một số biểu hiện có thể gặp khác như rối loạn nhịp tim, tình trạng thuyên tắc nghịch, áp xe não, viêm nội tâm mạc nhiễm trùng. Nếu không được phát hiện và điều trị sớm, người bệnh thường mắc các biến chứng của tình trạng tim bẩm sinh tím hoặc tử vong do cơn tím thiếu oxy cấp.

Trước đây chẩn đoán Tứ chứng Fallot thường dựa vào triệu chứng tím và âm thổi tại tim. Tuy nhiên với sự phát triển của siêu âm tim, các bác sĩ có thể phát hiện bệnh lý này sớm hơn. Hiện nay, siêu âm tim thai là phương tiện chẩn đoán sớm nhất, có thể phát hiện bệnh ngay trong thời gian bào thai.

Bên cạnh đó, sàng lọc đo độ bão hòa oxy sau sinh có thể phát hiện bệnh. Những trường hợp nghi ngờ cần được thăm khám bởi bác sĩ tim mạch nhi và được đề nghị siêu âm tim. Hiện siêu âm tim là phương tiện chẩn đoán sau sinh dành cho các bé nghi ngờ mắc tim bẩm sinh, trong đó có Tứ chứng Fallot.

Thay van động mạch phổi mang lại lợi ích gì cho bệnh nhân?

Một số trường hợp người bệnh có diễn tiến hở van động mạch phổi nặng theo thời gian do đây là van đã được phẫu thuật viên tái tạo lại trong quá trình phẫu thuật, có thể không hoạt động như một lá van thông thường. Trong trường hợp này, người bệnh cần được thay van động mạch phổi.

Hiện có hai phương pháp thay van động mạch phổi: phẫu thuật tim hở và can thiệp qua da. Trong đó kỹ thuật thay van qua da giúp người bệnh tránh được cuộc mổ tim mở lần thứ 2 để thay van, giảm các nguy cơ liên quan đến mổ mở, giảm thời gian nằm viện và rút ngắn thời gian hồi phục.

PGS.TS.BS Lê Minh Khôi chia sẻ thêm thông tin về tứ chứng Fallot

Kỹ thuật thay van động mạch phổi qua da giúp người bệnh có thêm lựa chọn điều trị ít xâm lấn mà vẫn mang lại hiệu quả cao.

TS.BS Cao Đằng Khang - Trưởng khoa Phẫu thuật tim trẻ em Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM cho biết, với kỹ thuật này các bác sĩ sẽ sử dụng một khung kim loại với hình dáng giống như mạch máu (stent), trên đó cần một van tim nhân tạo, tất cả được thu nhỏ vào một chiếc ống thông. Ống được luồn từ một mạch máu lớn ở đùi để đưa dụng cụ đến ngay chỗ van động mạch phổi bị hẹp, hở. Thông qua hệ thống máy chụp mạch máu xóa nền, bác sĩ sẽ đưa dụng cụ đến vị trí van động mạch phổi bị hẹp, đẩy van nhân tạo ra khỏi ống thông. Sau đó, van nhân tạo bung ra và hoạt động như một van tim bình thường.

TS.BS Cao Đằng Khang - Trưởng khoa Phẫu thuật tim trẻ em

Tại Khoa Phẫu thuật tim trẻ em Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM, với số lượng lớn người bệnh có chỉ định thay van động mạch phổi sau phẫu thuật tim bẩm sinh, kỹ thuật thay van động mạch phổi qua da được triển khai thành công giúp người bệnh có thêm lựa chọn điều trị ít xâm lấn nhưng vẫn mang lại hiệu quả cao.

Với thế mạnh đa chuyên khoa sâu của Bệnh viện, người bệnh và đặc biệt là các bệnh nhi sẽ được theo dõi điều trị cho đến khi trưởng thành, kịp thời chẩn đoán và can thiệp các trường hợp biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe.

GS.TS.BS Trương Quang Bình cùng các y bác sĩ tặng hoa chúc mừng cho bệnh nhi được thay van động mạch phổi thành công tại BV và người nhà

Theo thông tin từ bác sĩ và gia đình các bệnh nhân, việc thay van động mạch phổi qua da có giá thành khá đắt đỏ, chi phí gần 600 triệu đồng/ca. Tuy nhiên, khi kỹ thuật này trở nên phổ biến và chứng minh có hiệu quả thì sẽ đề xuất bảo hiểm y tế thanh toán. Hiện nay cần sự cố gắng của gia đình và cần sự hỗ trợ từ các nhà hảo tâm đối với các ca bệnh có hoàn cảnh khó khăn.