Chiều 25/9, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai tổ chức cuộc họp trực tuyến ứng phó với bão Noru đang tiến vào Biển Đông. Ông Trần Hồng Thái, Tổng cục trưởng Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho hay những ngày qua cơ quan này thường xuyên trao đổi thông tin về bão Noru với Nhật, Mỹ, Hong Kong và thống nhất Noru có thể là siêu bão (cấp 16 trở lên), hiện là cấp 15.

Dự báo từ khoảng chiều và đêm 27/9, bão ảnh hưởng trực tiếp nước ta. Trước mắt, các mô hình dự báo cho thấy bão khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến 4 địa phương là Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Bình Định với mức độ rủi ro thiên tai đến cấp 4. Ngoài ra, 4 địa phương có thể ảnh hưởng gián tiếp là Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế, Phú Yên và Kon Tum với mức độ rủi ro thiên tai cấp 3.

Chuyên gia cho biết khu vực ven biển từ Thừa Thiên - Huế đến Quảng Ngãi được cảnh báo nguy cơ nước dâng 0,8-1,2 m. Kịch bản cực đoan, nước có thể dâng tới 1,4-1,8 m. Người dân đề phòng nguy cơ ngập tại vùng trũng, thấp tại ven biển và cửa sông các địa phương trên.

Cơn bão Noru đang ở cấp độ "nguy hiểm" và di chuyển rất nhanh về phía Biển Đông. Nguồn: Windy

Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp nhận định bão Noru đang cấp siêu bão. Trong 20 năm qua, đây là cơn bão lớn nhất, mạnh hơn cả bão Xangsane đổ bộ miền Trung tháng 9/2006 làm 76 người chết và mất tích, 532 người bị thương. Noru dự báo có đường đi, thời điểm đổ bộ gần giống với Xangsane.

Trước diễn biến khó lường của Noru, Thứ trưởng Hiệp cho biết Bộ đã tham mưu cho Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo tiền phương, đặt trụ sở tại tâm bão có thể là Đà Nẵng, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Phó thủ tướng Lê Văn Thành.

Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng cho rằng, nếu bão mạnh đến cấp 13 trên đất liền, tập trung người dân ở trường học chưa chắc đã an toàn. Vì vậy, cấp cơ sở cần rà soát kỹ nơi tránh trú đảm bảo trên địa bàn. Bên cạnh việc cấm biển, ông Hiệp đề nghị địa phương xem xét cấm đường ở những khu vực bão đổ bộ. Vì những khu vực này khi có mưa lớn, đường quốc lộ, đường sắt gần như bị ngập lụt.

"Với cơn bão mạnh như Noru, nên cấm người dân ra đường trong thời gian bão chuẩn bị đổ bộ, để tránh gây thiệt hại về tính mạng người dân khi gió giật sập các biển quảng cáo, mái tôn... Đồng thời, với những cơn bão mạnh đến cấp 13, kinh nghiệm cho thấy chắc chắn sẽ gây chia cắt đường đi, liên lạc. Do vậy, lực lượng tại chỗ cần chủ động, sẵn sàng trang bị phương tiện, lương thực thực phẩm, thuốc men... tối thiểu đủ dùng trong 7 ngày" - Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đề xuất.

Không tàu đánh cá nào chạy nhanh bằng bão

Theo ông Phạm Đức Luận, Phó chánh văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng chống thiên tai, các tỉnh thành từ Quảng Bình tới Bình Thuận đã rà soát phương án sơ tán 868.230 người. Trong đó các địa phương dự kiến bão đổ bộ, hoặc chịu ảnh hưởng trực tiếp từ bão gồm Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi sẵn sàng sơ tán hơn 93.000 hộ với 368.000 dân.

Về tình hình tàu thuyền, các địa phương từ Quảng Bình tới Bình Thuận đã tổ chức kêu gọi, kiểm đếm và hướng dẫn cho hơn 57.800 tàu với 300.000 lao động tránh trú bão. Trong đó, hoạt động trong khu vực bắc và giữa Biển Đông (gồm quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa) là 739 tàu với hơn 7.450 người. Trong 24 giờ tới, ở vùng nguy hiểm còn có 127 tàu, riêng Bình Định là 100 tàu.

Vùng nguy hiểm (gió mạnh từ cấp 6, giật từ cấp 8 trở lên) trong 24 giờ tới là từ vĩ tuyến 12,5 đến 20; phía đông kinh tuyến 114 độ. Tàu thuyền hoạt động trong vùng này có nguy cơ cao hứng chịu gió mạnh, sóng lớn và lốc xoáy. Ông Luận cho rằng "không tàu đánh cá nào chạy nhanh bằng bão" nên các địa phương cần nhanh chóng kêu gọi tàu thuyền ra khỏi vùng nguy hiểm.

Bão mạnh cấp độ 13 có thể thổi bay nhà cấp 4

Kết luận cuộc họp, Phó thủ tướng Lê Văn Thành nhận định Noru là cơn bão lớn nhất trong 5 năm trở lại đây có thể ảnh hưởng đến miền Trung. "Với diễn biến bão di chuyển nhanh và cường độ mạnh đến cấp 13 trên đất liền thì có thể làm sập, thổi bay nhà cấp 4, làm nguy hiểm đến tính mạng người dân. Do đó, địa phương cần khảo sát để tính phương án di chuyển người dân đến nơi an toàn" - Phó Thủ tướng nói. Ngoài ra, cơ quan khí tượng cần tham khảo các mô hình dự báo quốc tế để cập nhật, đưa ra dự báo về mức độ ảnh hưởng trực tiếp của cơn bão này đến đất liền.

Phó thủ tướng yêu cầu các địa phương không được phép chủ quan, tránh trường hợp như năm ngoái bão nhỏ nhưng tàu thuyền vào chậm nên vẫn có người chết. Ngoài bảo đảm an toàn cho con người, phương tiện, địa phương phải bảo vệ hoa màu, thủy sản cho dân; sẵn sàng lương thực, thực phẩm để hỗ trợ dân trong trường hợp bị chia cắt bởi bão.

Về đề xuất thành lập Ban chỉ đạo tiền phương ứng phó bão, Phó thủ tướng yêu cầu đơn vị chức năng sớm gửi hồ sơ, bao gồm các đề xuất về thành phần, địa điểm đặt trụ sở, để Thủ tướng phê duyệt, chậm nhất trong trưa mai (26/9). Ngoài ra, Phó thủ tướng quán triệt các địa phương dự báo nằm trong vùng ảnh hưởng của bão tạm dừng hoặc hoãn một số cuộc họp không thực sự cần thiết để tập trung chỉ đạo ứng phó.

Trước mắt, lãnh đạo các tỉnh, thành phố liên quan cân nhắc thời gian cấm biển, không cho tàu thuyền ra khơi và thống nhất một khung thời gian cố định để áp dụng. Phó thủ tướng đề nghị thời gian cấm biển có thể vào 6h sáng 26/9.