1. “Đặc quyền” của tuổi trẻ: Thỏa sức rượu bia, thuốc lá, để mặc gan tự phục hồi?

Theo PGS.TS.BS Trần Thị Khánh Tường - Trưởng khoa Y, Trưởng Bộ môn Nội, Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, giới trẻ ngày nay có nhiều thói quen gây tác động xấu đến gan như:

- Lạm dụng rượu bia: Khi vào cơ thể, rượu sẽ chuyển hóa thành acetaldehyde gây ảnh hưởng xấu đến gan. Song song đó, rượu còn ảnh hưởng đến cơ chế miễn dịch có thể gây độc cho gan. Đồng thời làm thay đổi vi khuẩn có lợi trong ruột và kết cục cuối cùng là sản xuất ra chất tiền viêm gây ảnh hưởng đến gan. Đây là nguyên nhân gây ra tình trạng viêm gan cấp do rượu hoặc gan nhiễm mỡ do rượu, sau đó có thể diễn tiến đến giai đoạn viêm gan mạn do rượu, xơ gan, ung thư gan.

- Thức khuya, thiếu ngủ: Thói quen này liên quan rất nhiều đến bệnh gan. Thiếu ngủ sẽ làm giảm hormone tăng trưởng (loại hormone rất quan trọng đối với thanh thiếu niên) và làm tăng cortisol và tăng mức độ ghrelin (hormone kích thích cảm giác thèm ăn). Đó cũng chính là lý do mà bạn rất dễ đói, từ đó khiến bản thân ăn đêm nhiều hơn, làm tăng nguy cơ thừa cân, béo phì.

- Sử dụng thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm bẩn, nhiễm độc, và xu hướng lựa chọn thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ, nước ngọt có gas: Tạo áp lực, gánh nặng khiến gan dễ bị quá tải. Chế độ ăn thiếu cân bằng cộng với việc ăn đêm làm tăng tỷ lệ người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Nếu không can thiệp kịp thời, bệnh có thể diễn tiến đến xơ hóa gan, xơ gan, thậm chí ung thư gan.

2. Gan âm thầm chịu đựng

Điều đáng lo ngại là bệnh lý gan mạn tính thường diễn tiến âm thầm, hầu như ở giai đoạn đầu chỉ có tình trạng viêm, chưa xơ gan mất bù nên đều không có triệu chứng báo động rõ rệt, BS Khánh Tường đề cập, chỉ đến khi có đợt cấp bùng lên hoặc diễn tiến đến giai đoạn xơ gan, ung thư gan thì bệnh nhân mới có dấu hiệu và được chia thành 2 nhóm gồm:

- Nhóm triệu chứng liên quan đến tổn thương gan mạn và suy tế bào gan: phù chân, vàng da, xuất hiện các mảng xuất huyết, vú to ở nam.

- Nhóm tăng áp lực tĩnh mạch cửa do xơ gan (báng bụng, xuất huyết đường tiêu hóa trên do vỡ tĩnh mạch thực phẩm, nôn ra máu, tiêu phân đen, xuất huyết, lách to, trên bụng có những đường mạch máu ngoằn ngoèo.

Mệt mỏi do bệnh gan mạn là một trong những triệu chứng dễ nhầm lẫn với các tình trạng sức khỏe khác (Ảnh minh họa)

Chuyên gia thông tin thêm, bệnh gan diễn tiến từ giai đoạn đầu đến giai đoạn xơ gan sẽ mất khoảng 20-30 năm. Tuy nhiên, một số trường hợp đặc biệt có thể diễn tiến nhanh hơn. Vì vậy, BS Khánh Tường nhìn nhận, độ tuổi phát hiện bệnh gan có triệu chứng rõ ràng nhất là từ 30-50 tuổi.

Bên cạnh đó, hiện nay tình trạng người mắc bệnh gan nhiễm mỡ do rượu hoặc không do rượu cũng rất đáng báo động bởi rối loạn chuyển hóa rất thường gặp ở người trẻ, thậm chí ở độ tuổi từ 10-20 tuổi.

3. Giải mã bí quyết bảo vệ gan cho giới trẻ

Theo BS Khánh Tường, điều may mắn là tất cả bệnh gan hoàn toàn có khả năng hồi phục nếu chúng ta biết can thiệp kịp thời. Để bảo vệ gan, cần thăm khám sức khỏe định kỳ mỗi năm. Đặc biệt, cần phải đảm bảo tiêm ngừa viêm gan A và viêm gan C đầy đủ.

Bên cạnh đó, cần có chế độ sinh hoạt lành mạnh, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao và tránh lười vận động. Đồng thời, nên hạn chế ăn quá ngọt hoặc quá mặn, bổ sung nhiều rau xanh và trái cây, hạn chế dầu mỡ, thức ăn nhanh. Trong trường hợp phát hiện có bệnh lý gan thì phải tuân thủ kế hoạch thăm khám, điều trị và theo dõi của bác sĩ, tránh tự ý ngưng thuốc.

Nên sử dụng rượu bia trong ngưỡng an toàn và nên có thời gian nghỉ để gan phục hồi (Ảnh minh họa)

Tránh lạm dụng rượu bia. Nên sử dụng trong ngưỡng an toàn, ngoại trừ phụ nữ mang thai và người có bệnh lý xơ gan. Chẳng hạn như đối với nam không được uống 30g cồn/ ngày và không quá 210g cồn/ tuần, đối với nữ không được uống hơn 20g cồn/ ngày và không quá 140g cồn/ tuần. Theo đó, 10g cồn tương đương khoảng 1 lon bia 330ml. Đồng thời lưu ý không nên uống kéo dài trên 2 năm. Nên uống khi ăn để giảm hấp thu lượng cồn trong máu.

Với những người lo sợ gan bị ảnh hưởng do tính chất công việc buộc phải rượu bia thường xuyên hoặc làm trong môi trường độc hại thì có thể sử dụng thêm sản phẩm hỗ trợ. Tuy nhiên, trước khi sử dụng nên hỏi ý kiến bác sĩ, đồng thời lựa chọn sản phẩm chất lượng, có giấy phép, sản xuất bởi công ty uy tín và phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Chuyên gia đề cập, có thể ưu tiên lựa chọn những sản phẩm có thành phần từ thiên nhiên lành tính như đu đủ, tỏi, gấc, lê-ki-ma, mướp đắng, củ cải, điển hình như Naturenz - một sản phẩm từ Công ty cổ phần Dược Hậu Giang.

Trân trọng cảm ơn Thực phẩm tăng cường chức năng gan, hỗ trợ giải độc gan Naturenz - Dược Hậu Giang đã đồng hành cùng AloBacsi trong chương trình này!