Người đẹp và ung thư vú

Có chị em đi khám bệnh, nghe bác sĩ báo tin bị ung thư, đã quay lại cự liền: “Vú tui bình thường, có đau gì đâu mà ung thư, ung thiếc…”.

Nếu chẳng may khu vực trọng yếu đó bị ung thư tấn công, chị em chắc chắn sẽ đau khổ vô cùng. Đã có người vừa nghe nói ung thư đã làm như trời sập đến nơi, vội vàng đi tìm cái chết mà không biết với phát triển của y học, nếu bệnh được phát hiện sớm và điều trị tốt, các bác sĩ hoàn toàn có thể giúp khôi phục lại hiện trạng ban đầu của đôi gò bồng đảo. Vấn đề là các chị em phải biết ung thư vú là gì, lành dữ ra sao để có những biện pháp “đánh trả” phù hợp.

Mỗi năm thế giới có khoảng hơn 1,1 triệu phụ nữ được chẩn đoán ung thư vú

Có một câu hỏi mà trong quá trình tiếp xúc, điều trị cho bệnh nhân, tôi thấy nhiều người hay quan tâm nhất, là: “Ai dễ bị ung thư vú nhất?”. Ai cũng dễ hết nhưng thường gặp nhất là các chị em. Trung bình cứ 100.000 phụ nữ thì có khoảng 30 người bị ung thư vú (ở Hà Nội) và khoảng 20 người (ở TPHCM), phần lớn là phụ nữ trong khoảng tuổi 35 - 50. Càng lớn tuổi, nguy cơ càng tăng.

Ngoài ra, nếu xuất hiện thêm các yếu tố như: người trong gia đình bị ung thư vú (mẹ, chị em ruột); xáo trộn di truyền do thay đổi của vài gene (BRCA 1, BRCA 2); phụ nữ bắt đầu có kinh sớm (trước 12 tuổi) và mãn kinh trễ (sau 55), hoặc dùng nhiều liệu pháp nội tiết thay thế sau mãn kinh trong thời gian dài, hoặc không sinh con; có con đầu lòng trễ, sau 30 tuổi; hút thuốc, uống rượu; ăn nhiều thịt, chất béo, cơ địa béo phì, thường dùng thức ăn nhanh... thì nguy cơ ung thư vú sẽ càng tăng.

Có chị em đi khám bệnh, nghe bác sĩ báo tin bị ung thư, chưa hết đầu, hết đũa đã quay lại cự liền: “Vú tui bình thường, có đau gì đâu mà ung thư, ung thiếc…”. Phản ứng này là bình thường nhưng... trật lất. Ung thư sớm thường không gây đau đớn. Khi mới xuất hiện “hắn” có thể im lìm không gây triệu chứng gì. Nhưng khi lớn lên thì “hắn” có thể gây ra các xáo trộn mà các người đẹp của chúng ta cần hết sức lưu ý:

- Một cục hoặc một chỗ dày lên ở trong vú. Triệu chứng này đáng lưu ý nhất.

- Có sự thay đổi hình dáng vú.

- Chất dịch (thường màu đỏ) tiết ra ở núm vú hoặc núm vú thụt vào.

- Thay đổi ở da vú, quầng vú, núm vú (đỏ, sưng, ngứa).

- Một cục ở nách.

Theo tổ chức ung thư quốc tế, mỗi năm có khoảng hơn 1,1 triệu phụ nữ được chẩn đoán ung thư vú, chiếm 10% các bệnh ung thư và chiếm 23% các bệnh ung thư của phụ nữ.

Khi thấy bất cứ triệu chứng nào kể trên, chị em nên đến bác sĩ khám liền. Phần lớn không phải ung thư đâu, nhưng phải để bác sĩ coi mới biết rõ bệnh và điều trị càng sớm càng hay. Riêng với phụ nữ từ 30 tuổi, sờ nắn trong vú thấy có một cục không đau hoặc hơi đau thì nên đi khám ngay.

Phải biết là bướu ung thư thì thường chắc hoặc cứng, thường không đau và người bệnh vẫn khoẻ mạnh. Thời kỳ ban đầu ung thư cũng rất im lìm. Còn bướu lành thường tròn, rờ thấy mặt trơn láng “chạy tới chạy lui” dưới ngón tay khám, có thể hơi lớn thêm và hơi đau nhức khi gần tới kinh.

Vì đây là loại ung thư thường gặp nhất của phụ nữ nên chị em phải hết sức lưu tâm. Phải giữ nếp sống dinh dưỡng hằng ngày đúng mức. Nếu có mẹ, chị em ruột bị ung thư vú thì phải chú ý khám định kỳ. Từ 18 - 20 tuổi, tuổi “có ngực”, nên tự khám ngực hàng tháng.

Có thể làm siêu âm định kỳ, mỗi sáu tháng hoặc hàng năm. Có thể chụp nhũ ảnh (X-quang vú) từ tuổi 40 (không cứ hàng năm, có thể hai hoặc ba năm một lần tuỳ theo bác sĩ hướng dẫn). Tuy nhiên nên nhớ, nhũ ảnh không phải vạn năng. Nó có thể bỏ sót ung thư!

Nếu có mẹ, chị em ruột bị ung thư vú thì phải chú ý khám định kỳ.

Ung thư vú sẽ không còn là nan y nếu được phát hiện sớm và điều trị sớm. Với tiến bộ của y học ngày nay, điều trị sớm sẽ cho kết quả rất tốt. Chẳng hạn như với người có bệnh ở giai đoạn 1, khối bướu nhỏ hơn 2cm, kết quả điều trị có thể lên đến 80 - 90%.

Muốn được như thế đòi hỏi chị em phải tham gia tích cực các chương trình phát hiện sớm bằng chụp nhũ ảnh rà tìm (sau 40 tuổi) và khám lâm sàng tuyến vú (do bác sĩ hoặc chuyên viên khám vú) và siêu âm vú. Tự khám tuyến vú cũng rất tốt. Nó giúp chị em biết rõ tình trạng đôi gò bồng đảo của mình đang thế nào, để kịp thời đến bác sĩ khám và được trị bệnh sớm.

Kỹ thuật điều trị ung thư bây giờ nhiều cái hay lắm. Nếu phát hiện bệnh sớm, bác sĩ có thể chỉ lấy khối ung thư rồi xạ trị (dùng tia phóng xạ) tiếp theo liền, như vậy vẫn giữ được bộ ngực. Còn như thấy cần thiết, bác sĩ cũng có thể cho thuốc hỗ trợ tiêu diệt mầm ung thư tiềm ẩn, gọi là hoá trị. Ngoài ra còn có liệu pháp nội tiết dùng các chất kháng lại chất estrogen, cũng rất hay.

Vấn đề còn lại là thái độ hợp tác của chị em với bác sĩ điều trị thôi. Không biết rõ là bướu gì mà cứ sợ rồi “để vậy” tới lúc chẳng đặng đừng phải đi tìm thầy thuốc chuyên khoa thì lúc đó mọi việc đã trở nên xấu, tính mạng thật sự bị đe doạ rồi.

AloBacsi.vn
TheoGS.BS Nguyễn Chấn Hùng
Sài Gòn Tiếp Thị