Thậm chí cả ở những nơi được cho là dễ phát huy tác dụng của Luật như các cơ sở y tế, giáo dục, cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em, người cao tuổi… mọi việc vẫn diễn ra vô tư như không hề có quy định cấm. Việc không được bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi cũng chỉ xem như có… cho vui.

Quan trọng là ý thức

Theo một nghiên cứu mới đây, tỉ lệ nam giới trên 18 tuổi hút thuốc lá ở Việt Nam là 44%, tỉ lệ này ở nữ giới là 4%. Hiện, Việt Nam xếp vào số nước có tỉ lệ người hút, người nghiện thuốc lá cao nhất thế giới. Do đó, tỉ lệ người mắc các bệnh vì khói thuốc do hút thuốc thụ động ngày một tăng cao khi mà tình trạng hút thuốc lá nơi công cộng diễn ra phổ biến. Theo đó, mức độ ảnh hưởng ở nơi làm việc là 49%, tại nhà là 67,6%; tỉ lệ này đặc biệt cao ở những môi trường như quán cà phê, quán rượu, quán trà và nhà hàng, với lần lượt là 92,6% và 84,9%.

Đó là những quy định mang tính cảnh báo, răn đe, trông chờ vào ý thức là chính. Nhưng đến nay, đã có hẳn luật, vậy tình trạng này có thuyên giảm tới đây? E rằng khó, khi mà chế tài cụ thể và việc thực hiện lại rơi vào tình trạng, luật ban hành… cho có.

Suy luận trên không hẳn không có cơ sở. Bởi theo bác Nguyễn Thế Hoàng, ở phường Láng Hạ, quận Ba Đình, việc cấm hút thuốc lại có liên quan tới quyền con người nên không thể cấm hoàn toàn. Cho nên, bên cạnh việc cấm, cần đầu tư xây dựng nhiều địa điểm có nơi dành riêng cho người hút thuốc như khu vực cách ly của sân bay, khách sạn... "Nhưng thực tế, không phải ai cũng có ý thức về tác hại của thuốc lá đối với bản thân và những người xung quanh" - bác Hoàng băn khoăn.

Cùng băn khoăn này, ông Nguyễn Tuấn Khanh, phường Hàng Bột chia sẻ, là người nghiện thuốc lá hơn 20 năm nay nhưng chỉ từ khi bị bệnh vôi gai cột sống, đến BV được bác sỹ cảnh báo nguy cơ ung thư phổi, ông mới "dám" từ bỏ thuốc lá. "Thú thực là lúc đó cũng chỉ lơ mơ nghe lời. Nhưng đến hơn 1 tháng sau xem chương trình trên O2TV về tác hại thuốc lá, tôi mới quyết tâm cai. Quan trọng phải kết hợp xử phạt và tuyên truyền sao để người dân hiểu, tự giác" - ông Khanh, chia sẻ.

Là sinh viên, nhưng đã có "thâm niên" nghiện thuốc lá hơn 4 năm, em Trần Đức Tuân, 21 tuổi tâm sự: Nhiều sinh viên vẫn quan niệm, đàn ông không hút thuốc lá, bia rượu không phải đàn ông. Nhưng em Tuân cho rằng điều này là ngụy biện. "Thức đêm ôn thi, hút nhiều thuốc, sáng dậy người mệt lả, cổ khản đặc, em rất sợ nên sẽ cai. Nhiều bạn nữ bây giờ không muốn làm bạn với những sinh viên nam nghiện thuốc lá" - em Tuân kể.